ID : 40972813
بررسی تفاوت کیفیت آموزش در مدارس مختلف؛
حقوق معلمان بر کیفیت آموزش چه تاثیری دارد؟
با تصویب قانون تأسیس مدارس غیرانتفاعی در سال 1367 خانواده این دغدغه را پیدا کردند که کدام مدرسه کیفیت آموزشی مناسبی برای تحصیل فرزندانشان دارد.
به گزارش یزدرسا؛ تا سال‌ها قبل که مدارس غیردولتی وجود نداشتند، تمام بچه‌ها کنار هم در مدارس دولتی مشغول به تحصیل شده و فارغ‌التحصیل می‌شدند. اولین مدارس غیرانتفاعی کشور در سال ۱۳۶۷ راه‌اندازی شده‌اند. قانون تأسیس این مدارس در سال ۱۳۶۷ به تصویب رسیده است و این مدارس می‌خواستند با تکیه بر مشارکت والدین، رویکرد جدیدی را در مدیریت مدارس در پیش بگیرند. اما چند سالی است که این مدارس حضور فعالی در صنعت آموزش دارند و توانستند دانش‌آموزان زیادی را جذب کنند. آیا این موضوع فقط به خاطرِ کیفیت بالای این مدارس است؟ متأسفانه خیر. گاهی خانواده‌ها و والدین به‌اصطلاح به خاطر «چشم و هم‌چشمی» فرزندشان را به مدارس غیردولتی می‌فرستند. با این تصورِ غلط که مدارس غیرانتفاعی ۱۰۰ درصد بهتر از مدارس دولتی هستند و شرط موفقیت فرزندشان ورود آنها به مدارس غیرانتفاعی و پرداخت شهریه‌های سنگین است. بعضی از والدین به خاطر رقابت با اقوام، دوستان و آشنایان فرزندشان را به مدارس غیردولتی می‌فرستند، برای اینکه از آنها جا نمانند. این طرز فکر بسیار خطرناک بوده و آینده تحصیلی و روابط اجتماعی کودک را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
مدارس غیرانتفاعی در شروع کار برای کسانی طراحی شدند که توانمندی‌های کمتری دارند. به‌این‌ترتیب با خلوت کردن کلاس‌ها دبیران می‌توانستند بیشتر با دانش‌آموزان کار کنند و پایۀ تحصیلی آنها را تقویت کنند؛ اما امروز شرایط تغییر کرده و این موضوع برعکس شده است. والدین اگر احساس کنند فرزندشان توانایی زیادی دارد تلاش می‌کنند او را به مدارس خاص (تیزهوشان، نمونه دولتی و غیره) یا مدارس غیردولتی بفرستند تا در کلاس‌های شلوغ ۳۰ تا ۴۰ نفره مدارس دولتی، استعدادِ فرزندشان از بین نرود!
البته بهترین مدرسه برای فرزندان، گران‌ترین و لوکس‌ترین مدرسه دنیا نیست! بهترین مدرسه برای آنها جایی است که در آن محیط احساس آرامش داشته باشند و بتوانند توانایی‌های خود را بروز دهند. انتخابِ صحیح مدرسه نقش مهمی در رشد و شکوفایی فرزندان دارد. خانواده‌های زیادی فرزندشان را تحت‌فشار قرار می‌دهند که حتماً در مدارس خاص مثل تیزهوشان درس بخوانند؛ درصورتی‌که این مدارس مناسبِ بسیاری از دانش‌آموزان نیست و آنها را از درس و مدرسه دل‌زده می‌کند؛ همان‌طور که برخی مدارس دولتی کیفیت آموزشی چندان مطلوبی ندارند.
مدارس دولتی و غیردولتی چه تفاوت‌ها و شباهت‌هایی با هم دارند؟ مدرسه دولتی بهتر است یا غیرانتفاعی؟ اکثر پدر و مادرها دست کم یک‌بار این سؤالات را از خود و اطرافیانشان پرسیده‌اند و یکی از این مدارس را برای فرزندشان انتخاب کرده‌اند. بالاخره والدین برای تحصیل فرزند یکی از مدارس دولتی و غیردولتی به دلایل قانع‌کننده برای خود را انتخاب می‌کنند.
هر کدام از این مدارس نقاط مثبت و منفی دارند و با توجه به شرایط دانش‌آموز و پدر و مادرش یکی از این انواع مدارس برایش مناسب است.
در ادامه با موضوع تأثیر عوامل مختلف بر کیفیت آموزش در مدارس غیرانتفاعی و دولتی می‌پردازیم. گفتگوی پایگاه خبری یزدرسا با محمد ملا باقری، رئیس سازمان دانش‌آموزی یزد را در ادامه می‌خوانید:
یزدرسا: لطفا بفرمایید آیا این نظر درست است که معلمان مدارس غیرانتفاعی به رغم اینکه حقوق کمتری نسبت به معلمان مدارس دولتی دریافت می کنند، کیفیت آموزش در مدارس دولتی مثل کیفیت آموزش در مدارس غیرانتفاعی یا تیزهوشان نیست؟
ملا باقری: هر چند سوال کوتاه است؛ اما برای پاسخ به این سوال چند نکته گفته می‌شود. یکی اینکه همه معلمان مدارس غیرانتفاعی از همه معلمان مدارس دولتی حقوق کمتری دریافت نمی‌کنند؛ لذا بعضی از معلمان غیرانتفاعی خصوصاً در دوره متوسطه دوم بعضا چند برابر معلمین مدارس دولتی دریافتی دارند.
نکته دوم آنکه لزوما کیفیت آموزش در همه مدارس غیرانتفاعی از همه مدارس دولتی بالاتر نیست؛ مدارسی داریم که دولتی هستند و جزو مدارس خاص مثل سمپاد، نمونه، شاهد و ... محسوب نمی‌شوند و کیفیت آموزشی آنها از بعضی مدارس غیرانتفاعی بیشتر است.
نکته سوم آنکه بسیاری از دبیران مدارس خاص دولتی (سمپاد، نمونه، شاهد، صدرا و...) در دیگر مدارس عادی دولتی هم تدریس می‌کنند؛ طبق قانون باید ساعاتی را در مدارس دولتی هم تدریس داشته باشند علاوه بر این در مدارس غیرانتفاعی هم به صورت حق‌التدریس کلاس دارد.
یزدرسا: پس با این حساب می‌توان نتیجه‌گیری کرد که صرفا میزان دریافتی دبیران و معلمین تعیین کننده کیفیت مدارس نیست، صرفا نوع مدرسه غیرانتفاعی یا دولتی بودن هم نمی‌تواند عامل اصلی برای تعیین کیفیت آموزش باشد، صرفا شخص دبیر یا معلم هم تعیین‌کننده نیست؛ چراکه یک دبیر در طول هفته ممکن است در چند مدل مدرسه تدریس داشته باشد که کیفیت‌های همه با هم متفاوت است. به نظر شما چه عواملی در کیفیت آموزش تاثیر دارد؟
ملا باقری: بله؛ برای تعیین دلیل اصلی کیفیت آموزشی مدارس نمی‌توان یک عامل را بیان کرد و عوامل مختلفی در کنار هم کیفیت آموزشی یک مدرسه را تعیین می‌کند؛ اما به نظر می‌رسد کیفیت آموزشی در مدارس خاص دولتی و بعضی از مدارس غیرانتفاعی بیشتر باشد که اگر بخواهیم دلایل این گزاره را بررسی کنیم به چند عامل مشترک در همه این مدارس می‌رسیم که نوعی تبعیض در نظام آموزشی کشور است.
نیروی انسانی به عنوان عاملی تاثیرگذار مطرح است؛ مدارس خاص دولتی طبق قانون می‌توانند بدون تشریفات و سازماندهی دیگر مدارس دولتی، دبیران و معاونین خود را انتخاب کنند. در مدارس غیردولتی هم محدودیتی در انتخاب معلم و کادر مدرسه وجود ندارد و بعضاً با فراخوان‌های خود از میان انبوه داوطلبان بهترین‌ها را برمی‌گزینند این در حالی است که مدارس دولتی عادی هیچکدام از شرایط فوق را ندارند.
ساعات آموزشی نیز عامل تاثیرگذار دیگری بر کیفیت آموزش است. ساختار نسبتا بسته مدارس عادی دولتی که در یک زمان مشخص (شنبه الی چهارشنبه ۸ الی ۱۳) دروس مشخص دارند را نمی‌توان با مدارس خاص دولتی و یا مدارس غیرانتفاعی مقایسه کرد چرا که این مدارس به راحتی می‌توانند ساعات آموزشی خود را زیاد کرده و ما به التفاوت هزینه آن را خود و یا از خانواده‌ها دریافت کنند؛ در حالی که مدارس دولتی عادی حق چنین کاری ندارند. طبیعتا ساعات کلاسی اضافه‌تر می‌تواند بر روی کیفیت آموزشی مدرسه تاثیر گذار باشد.
همچنین کمک‌های مالی و تجهیزاتی سال‌ها سرانه ای به مدارس واریز نشده است و یا اگر بوده موردی آن هم خیلی کم و ناچیز بوده و همین باعث شده مدارس دولتی عادی مبالغی هرچند کم به نام شهریه تحت عنوان کمک به مدرسه از والدین هنگام ثبت نام بگیرند تا بتوانند امورات مدرسه را بگذرانند؛ در حالی که مدارس دولتی خاص و غیرانتفاعی‌ها این چنین نیست مدارس خاص بعضاً به واسطه وابستگی خود کمک‌هایی دریافت می‌کنند و علاوه بر آن مبلغ نسبتاً خوبی را هنگام ثبت‌نام از دانش‌آموزان می‌گیرند مدارس غیرانتفاعی هم عموماً پشتوانه‌های مالی و تجهیزاتی خوبی دارند هرچند همیشه صادق نیست و مدارس غیرانتفاعی هم داریم که زیان‌ده هستند.
یزدرسا: به نظر شما کیفیت آموزشی تنها ملاک انتخاب مدرسه توسط والدین محسوب می‌شود؟
ملا باقری: همه صحبت‌های انجام شده درباره آموزش هست؛ درحالی که تربیت اصل اساسی بوده و متاسفانه این امر مهم در رتبه‌بندی مدارس لحاظ نمی‌شود. در حال حاضر مدارسی بهتر هستند که خدمات آموزشی بهتری ارائه می دهند و کسی از تربیت این مدارس سوالی نمی پرسد. اینکه مدارس خاص دولتی و مدارس غیرانتفاعی بعد از این همه توجه ویژه به دانش‌آموزان خود خروجی تربیتی قابل قبولی داشته‌اند یا خیر موضوعی است که خانواده باید به آن توجه کنند. چرا که تعلیم و تربیت بال‌هایی است که با وجود هر دو می توان به تعالی رسید.
یزدرسا: چرا خانواده‌ها برای تحصیل فرزندان در مدارس غیرانتفاعی به راحتی هزینه می‌پردازند در حالی که برای مدارس دولتی با اکراه این پرداخت صورت می گیرد؟
ملا باقری: خانواده‌ها عموماً مشکلی در پرداخت هزینه ندارند به شرطی که خدمات ببینند. در بین مدارس دولتی هم مدارسی هستند که هزینه‌های خوبی از خانواده می‌گیرند و آنها هم با جان و دل پرداخت می‌کنند؛ چراکه می‌بیند این هزینه برای فرزندش خرج می‌شود. اینکه شاید خانواده‌ها به غیرانتفاعی‌ها راحت‌تر هزینه پرداخت می‌کنند، مقداری از آن به همین موردی که عنوان شد، برمی‌گردد. مضافاً اینکه مدام در بوق و کرنا می‌شود که مدارس دولتی رایگان هست؛ درحالی‌که مدارس دولتی سرانه‌ای ندارند و رایگان بودن به صرف تحصیل هست و خدمات بیشتر آموزشی و تربیتی مثل کلاس تقویتی یا اردوها جزو برنامه رسمی حساب نمی‌شود و جزو فوق‌برنامه است که طبیعتاً باید با مشارکت خانواده هزینه آن تأمین شود.
انتهای پیام/ش
summary-address :
