به گزارش خبرگزاری فارس، پس از تصمیم اخیر عربستان امارات و بحرین برای فرا خواندن سفرا شورای همکاری خلیج فارس ضربه‌ای جدید به این شورا وارد کرد.

شورای همکاری طی سه دهه فعالیت نشان داده که هدفش تأمین امنیت کشورها و ملت‌های منطقه‌ نبوده و در واقع هدفش اعمال هژمونی عربستان به کشورهای کوچک حاشیه خلیج فارس بود و تاکنون به بهانه خطر ساختگی «ایرانی انقلابی» خود را به عنوان کفیل این کشورها مطرح کرده است.

طی سال‌های گذشته برای اولین بار شکست این شورا در زمان اشغال کویت بود، وقوع جنگ دوم خلیج فارس به کویت نشان داد که سیاست‌های ریاض در حمایت از رژیم صدام چه میزان اشتباه بود و باعث شد بحرانی عمیق در منطقه ایجاد شود.

حمله سعودی‌ها به مناطق مرزی قطر در ابتدای دهه 90 و اشغال بخشی از مناطق مرزی نیز بار دیگر به کشورهای حاشیه خلیج فارس نشان داد که عربستان و مطامعش چراغ رفتار سیاست خارجی این کشور است و ریاض به دنبال تسلط بر کشورهای جنوب خلیج فارس است.

پس از وقوع انقلاب‌های عربی در منطقه بار دیگر ناتوانی شورای همکاری در تأمین امنیت و منافع همه کشورهای عضو به اثبات رسید و نشان داده شد که این شورا وسیله‌ای برای قانونی جلوه دادن زیاده‌خواهی‌ها و منافع آل سعود در حاشیه خلیج فارس و مقابله با انقلاب‌های مردمی یمن و بحرین است.

ریاض به دنبال این است که هزینه سیاست‌های ماجراجویانه‌اش در منطقه (از سوریه گرفته تا مصر و ایران) را بر کشورهای حاشیه خلیج فارس هم تحمیل کند ولی هر یک از این کشورها منافعی متفاوت و متضاد با ریاض دارند و نمی‌خواهند ابزار ریاض باشند.

کویت علاقه‌ای ندارد به خاطر عربستان در مقابل ایران،سوریه یا قطر قرار گیرد و به خوبی به یاد دارد که تهران چگونه در زمان حمله عراق در کنار ملت کویت ایستاد. امارات متحده عربی نیز علیرغم همراهی اخیرش که ناشی از وحشت خانواده حاکم از اخوان‌المسلمین بود در ماجرای اخیر همراه با عربستان نمی‌بود همانطور که در طرح اتحاد و طرح پیوستن مغرب و اردن و ایده ایجاد اتحادیه به جای شورا سازی مخالف زد و حتی در رابطه با ایران بر خلاف خواست سعودی‌ها برای بازسازی روابط با تهران پیشتاز بود.

بحرین هم به دلیل مشکلات داخلی نقش قیم مأبانه ریاض را پذیرفته و اگر با اصلاحات داخلی بتواند اوضاع داخلی خود را بهبود ببخشد می‌تواند منافع ملی خود را دنبال کند نه منافع عربستان سعودی را. عمان هم که همواره مخالف سیاست‌های عربستان در منطقه به ویژه سیاست‌های ضد ایرانی ریاض بود و تأکید داشته که ایران همسایه قابل اعتماد و قابل احترام کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بوده است.

بحران اخیر در شورای همکاری خلیج فارس نشان داد که کشورهای حاشیه خلیج فارس علیه سیاست‌های قیم مأبانه عربستان ایستاده‌اند و حاضر به پذیرش ایده‌های ریاض در حوزه‌ سیاست خارجی نیستند هر چند عربستان علاقه وافری دارد که تمام ارتباط‌های بین  کشورهای حاشیه خلیج فارس را همسو با منافع خود هدایت کند.

امروز شورای همکاری از امارات و کویت گرفته تا قطر و عمان و حتی عربستان و بحرین باید به فکر طراحی ترتیبات جدیدی برای منطقه خلیج فارس باشند که نه بر اساس دشمنی با همسایه شمالی که بر پایه حسن همجواری و با حضور تمام طرف‌های منطقه‌ای باشد. امنیت خلیج فارس بدون حضور ایران که از قرن 16 میلادی برای امنیت و عدم حضور استعمارگران_از پرتغالی‌ها گرفته تا انگلیسی‌ها و آمریکایی‌ها_در این منطقه تلاش کرده بی‌معنی است.

یادداشت از حمید رضا کاظمی