به گزارش  یزدرسا به نقل از راه دانا؛ با گذشت حدود 4 سال از اجرایی شدن طرح هدفمندی یارانه‌ها، مسلماً امروز می بایست از ثمرات و نتایج تا به اینجای طرح نوشت اما متأسفانه اجرای ناقص و بی دقت طرح هدفمندی یارانه ها باعث شده است این طرح نه تنها مشکلات اقتصادی کشور را کاهش یا برطرف نکرده است بلکه خود به یکی از مشکلات و معضلات عمده تبدیل شده است. نمونه هایی از اشکالات و آسیب هایی است که اجرای طرح تاکنون بر پیکره اقتصاد کشور وارد ساخته عبارتند از:

ـ افزایش قیمت های حامل های انرژی، افزایش بهای آب و برق و سایر نهاده های تولید از طرفی و عدم پرداخت سهم تولید کنندگان از محل منابع آزاد شده از طرف دیگر؛

ـ تخصیص بودجه 42 هزار میلیاردی جهت پرداخت یارانه نقدی به تمام خانوارهای ایرانی در عین کسری بودجه هرساله؛

ـ افزایش حجم پول که زمینه ساز تورم و افزایش قیمتها بوده است؛

ـ افزایش تورم و کاهش رشد اقتصادی در شرایط رکودی؛

ـ عدم توجه کافی  و مؤثر به اثرات و آسیب های اجتماعی اجرای طرح؛

ـ و..
اما از بین تمام این مشکلات، مهمترین و اصلی ترین چالشی که امروز در ادامه اجرای این طرح وجود دارد بحث اعطای یارانه نقدی به تمام اقشار و افراد جامعه است. چرا که اولاً هدف اصلی از اجرای طرح پرداخت جهت دار و هدفدار یارانه و کمک های دولتی به اقشار خاص همچون اقشار نیازمند و آسیب پذیر جامعه بوده است و ثانیاً منابع آزاد شده از افزایش قیمت های حامل های انرژی کفاف چنین اقدامی را به دولت نمی دهد. به همین دلیل دولت مجبور شده است برای پر کردن این ردیف هزینه ای و پرداخت یارانه نقدی به تمام خانوارهای ایرانی از بانک مرکزی، شرکت نفت و... استقراض کند. که این خود سرحلقه ایجاد مشکلات بعدی در سیستم اقتصادی کشور بوده است.

مهمترین اقدامی که دولت یازدهم برای حل این مشکل انجام داد این بود که پیش بینی می کرد با تبلیغات گسترده می تواند بخش زیادی از مردم را از دریافت یارانه نقدی منصرف کند. این در حالی بود که طبق آمار اعلام شده فقط 2 میلیون و 400 هزار نفر از دریافت یارانه انصراف داده و چیزی حدود 97 درصد از ایرانی ها گرفتن یارانه از دولت را حق مسلم خود می دانند.

نکته مهم آنکه این اقدام دولت در حالی اوایل سال جاری با صرف هزینه ای گزاف انجام و طبق پیش بینی بسیاری از کارشناسان به شکست انجامید که پس از آن این مسئولیت و وظیفه مهم دولت به فراموشی سپرده شد. به نحوی که در این مدت یک ساله وقتی خبرنگاران مسئولان را راجع به این مسأله مورد سؤال قرار می دادند وعده تصمیمات و برنامه هایی را می دادند که هیچ گاه موعد اجرایی شدن آنها فرا نرسید و این مشکل بزرگ دست نخورده باقی ماند.

حال امروز که موعد و فصل تدوین و تصویب بودجه سال آینده است یکبار دیگر این معضل سرباز کرده است و بحث ها و چانه زنی های بسیاری را برای حل آن برانگیخته است.

نکته قابل توجه آنکه حجم سنگین پرداخت یارانه نقدی به خانوارها در حالی دردسرساز شده است که کشور به دلیل افت شدید قیمت نفت با مشکل کاهش درآمدهای نفتی مواجه شده است و مجلس مجبور به بستن یک بودجه کاملاً انقباضی و صرفه جویانه برای سال 94 است، مسلماً در چنین شرایطی اعطای یارانه به تمام افراد جامعه منطقی و عملی نخواهد بود و کاهش ردیف هزینه ای یارانه ها یکی از ردیف هایی است که مجلس در کنار حذف سایر ردیف ها در دستور کار خود قرار داده است به طوری که بودجه یارانه های نقدی را از 42 هزارمیلیارد به 37 هزار میلیارد رسانده است. به عبارتی در ازای این کاهش 5 هزار میلیاردی دولت موظف و مجبور خواهد بود حدود 9 میلیون نفر از یارانه بگیران را حذف کند.

طبق گزارش سخنگوی کمیسیون تلفیق مجلس آخرین تصمیمات برای کاهش هزینه های یارانه ای اینگونه است که مجلس دولت را مکلف کرده است که در سال آینده یارانه خانوارهایی که درآمد آنها از 5/2 میلیون تومان بیشتر است را حذف کند. انتشار همین خبر باعث شد تا بار دیگر اجرای طرح هدفمندی یارانه ها صدر اخبار اقتصادی کشور گردد و بحث ها وگمانه زنی هایی را در سطح جامعه ایجاد کند. با اینکه هنوز این طرح کمیسیون تلفیق به صحن علنی مجلس نرفته و به تصویب نرسیده است اما موافقان و مخالفان بسیاری داشته است.

آنگونه که از صحبت های آقای نوبخت ـ سخنگوی دولت ـ  در کمیسیون تلفیق و سخنان رئیس جمهور در جمع مردم اصفهان برداشت می شود این است که دولت موافق با اجرای این طرح است و از آن استقبال کرده است. اما سؤال اینجاست که آیا دولت امکان اولیه اجرای چنین طرحی را دارد؟ اصلا دولت با پشتوانه کدام سیستم اطلاعاتی می خواهد این طرح را اجرا کند؟ چه طور می خواهد ثروتمندان واقعی را از قشر متوسط جامعه جدا کند؟قشر متوسطی که ممکن است شغل و درآمد داشته باشند و مالک خانه و خودرو هم باشند امامقروض چندین و چند وام و... باشند و برای یارانه های دریافتی خود در زتدگی حساب باز کرده باشند.اینها نگرانی های اصلی مردم است که با انتشار چنین اخباری داغ تر و بیش تر هم می شود و البته بی راه و بی دلیل هم نیست.

حذف یارانه قشر پردرآمدی که هیچ نیازی یه یارانه 45 هزار و 500 تومانی در زندگی خود ندارند نه تنها لازم بلکه یک امر ضروری است. اما حتما برای اینکه این مأموریت صحیح و بی عیب اجرا شود راه و روش خود را می طلبد. آنزمانی که دلسوزان و اساتید کشور به دولت گوشزد می کردند که با تقاطع اطلاعاتی که در مراکز ثبت اطلاعات کشور موجود است به راحتی ایجاد و بهره گیری از یک سیستم اطلاعاتی جامع از خانوارهای ایرانی قابل دسترس خواهد بود اما متأسفانه مسئولان به دلیل بی تدبیری یا سوء مدیریت ها یا در نظر گرفتن مصالح عده ای خاص یا... از این مهم سرباز می زدند وبا خونسردی کامل اجرای آن را پشت گوش می انداختند، شاید ایجاد چنین موقعیت پیچیده و حساسی را پیش بینی نمی کردند.

درست است که حتما کم کاری و وقت کشی دولتی ها هزینه هایی را به اقتصادکشور علی الخصوص قشر متوسط جامعه  تحمیل خواهد کرد اما ایجاد همین موقعیت اجباری خود یک فرصت خواهد بود تا دولت تمام تلاش و توان خود را بکار بگیرد تا با ایجاد یک سیستم جامع اطلاعاتی که سال هاست نیاز کشور است و هیچ اقدامی برای آن نشده است، بتوانند به نحوه کارا و البته عادلانه مشکل و گره چندین ساله و البته بار سنگین هزینه ای یارانه نقدی خانوار را از اقتصاد کشور بردارند چرا که با اوضاع ایجاد شده دولت راهی ندارد جز اینکه بخشی از یارانه بگیران را حذف کند.

انتهای پیام/ص