ID : 38757578
نگاهی به کارنامه دیپلماتیک روحانی در دوران مذاکرات؛

دستاورد «کاربلدها» برای اقتصاد و سیاست ایران چه بود؟


روحانی کسی بود که در دولت اصلاحات مذاکرات هسته‌ای را بر عهده داشت و در نهایت آن را به عنوان پرونده‌ای شکست خورده به دولت بعدی واگذار کرد.

به گزارش یزدرسا، پنجشنبه هفته گذشته(13 آذر 99) حسن روحانی در واکنش به مصوبه اخیر مجلس شورای اسلامی ذیل طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها، با کنایه خطاب به نمایندگان مجلس گفت: «عجله نکنیم، هول نشویم. اگردولت موفقیتی به دست آورد، آن را به شما تقدیم می‌کنیم.» روحانی با نابلد خواندن نمایندگان مجلس و منتقدین برجام و با ادعای اینکه دولت فعلی در حوزه دیپلماسی توانمند است گفت: «بگذارید با حوصله و تامل و با دقت و خردورزی کارها را پیش ببریم، آنهایی که تجربه بیست‌و‌چند ساله داشتند و در دیپلماسی موفق بودند، با دقت کارمان را انجام دهیم.»

از آنجایی که حسن روحانی در چند سال گذشته با ادعاهایی مشابه ادعای اخیر خود، نظیر بلد بودن زبان دنیا و مهارت در حوزه دیپلماسی، منتقدین دولت را بی‌سواد خوانده است، خوب است که برای صحت سنجی ادعاهای روحانی، تجربه بیست و چند ساله حسن روحانی و تیم مذاکراتی‌اش مورد بررسی قرار بگیرد.

حسن روحانی که امروز مدعی است بیست و چند سال تجربه موفق در حوزه دیپلماسی دارد، کسی بود که در دولت اصلاحات مذاکرات هسته‌ای را بر عهده داشت و در نهایت آن را به عنوان پرونده‌ای شکست خورده که منجر به صدور هفت قطعنامه علیه ایران شد، به دولت بعدی واگذار کرد.

در نتیجه مذاکرات حسن روحانی طی سالهای 82 تا 84، فعالیت‌های هسته‌ای ایران به طور کامل به حالت تعلیق درآمد.

همچنین محدودیت های فراقانونی بر کشور تحمیل شد و در نهایت قطعنامه های متعدد و معرفی شدن به عنوان محور شرارت نیز به کشورمان نسبت داده شد.

البته ادعای حسن روحانی و دولتی‌ها این است که قطعنامه‌های صادر شده از سوی شورای حکام آژانس، اهمیتی نداشته و قطعنامه‌های شورای امنیت که در دولت نهم صادر شده حائز اهمیت است.

اما این ادعا مغالطه‌ای بیش نیست. چراکه قطعنامه های شورای حکام به عنوان یک نهاد تخصصی و به اصطلاح مستقل شناخته می‌شود که بار حقوقی برای ایران ایجاد می‌کند و اتفاقاً همان قطعنامه‌های شورای حکام زمینه ساز ورود پرونده ایران به شورای امنیت شد و دلیلی بر بهانه جویی آنها فراهم کرد.

قطعنامه های صادر شده علیه کشورمان در سال های 82 تا 84

پس از آنکه طی مصاحبه یک عضو گروهک منافقین و ادعای حرکت ایران به سمت برنامه های نظامی هسته ای و بمب اتم، و پخش تصاویر ماهواره ای تاسیسات ایران از شبکه سی ان ان، حساسیت جهانی بر روی برنامه هسته ای ایران شکل گرفت.

بعد از بازدید و گزارش البرادعی از تاسیسات ایران به شورای حکام و اعلام اینکه ایران اقدامات اصلاحی و شفاف ساز در پیش خواهد گرفت اولین بیانیه شورای حکام در خصوص نگرانی از برنامه هسته ای ایران در تاریخ 1382/3/29 صادر شد و از ایران خواسته شد پروتکل الحاقی را تصویب و اجرا نماید

در تاریخ 1382/6/3 نامه رسمی ایران مبنی بر اعلام آمادگی برای مذاکره با آژانس پیرامون پروتکل الحاقی تسلیم شد.

کمتر از 20 روز بعد یعنی در تاریخ 1382/6/21 اولین قطعنامه شورای حکام که توسط کشورهای اروپایی پیشنهاد شده بود علیه ایران تصویب شد و ایران را مجاب به پذیرش پروتکل الحاقی نمود؛ چیزی که حدود 20 روز قبل جمهوری اسلامی آمادگی خود برای مذاکره پیرامون آن را اعلام کرده بود.

در مهر و آبان ماه سال 1382 و در پی انتشار بیانیه تهران مبنی بر پذیرش داوطلبانه تعلیق و پروتکل الحاقی؛ ایران در تاریخ 1382/8/1 اظهارنامه ها و اسناد برنامه هسته ای خود را به عنوان اقدامی اعتمادساز در اختیار آژانس قرار داد و در تاریخ 1382/8/19 نامه رسمی ایران مبنی بر پذیرش پروتکل الحاقی به آژانس تسلیم شد و شورای حکام در تاریخ 1382/8/30 آن را به تصویب رساند.

اما در تاریخ 1382/8/30 کشورهای غربی دومین قطعنامه پیشنهادی علیه برنامه هسته ای ایران را به تصویب رساندند.

اوایل اسفند سال 1382 ایران و سه کشور اروپایی در خصوص موافقت نامه بروکسل به تفاهم رسیدند.

بر مبنای این موافقت نامه ایران متعهد می شد که اظهارنامه ها و اسناد را بر اساس پروتکل الحاقی تسلیم آژانس نماید و هر گونه فعالیتی در راستای تولید و مونتاژ و آزمایش و ساخت قطعات سانتریفیوژ و همچنین هرگونه فعالیت غنی سازی در هر تاسیساتی را تعلیق نماید و طرف غربی متعهد شد که تلاش های ایران برای اجلاس ژوئن 2004 را به رسمیت بشناسند و برای عادی شدن پرونده ایران تلاش کند.

اما پس از این عقب نشینی جمهوری اسلامی ایران، کشورهای غربی سومین قطعنامه شورای حکام علیه برنامه های ایران را صادر کردند.

متعاقب موافقت نامه بروکسل در تاریخ 1383/3/1 جمهوری اسلامی اظهارنامه 1033 صفحه ای فعالیت های هسته ای را در اختیار آژانس قرار داد و به فاصله کمتر از یک ماه قطعنامه چهارم شواری حکام و سه ماه بعد نیز در حالی که آژانس مشغول راستی آزمایی اظهارنامه ها بود و پرونده هسته ای ایران در سکوت خبری پیگیری می‌شد، بدون هیچ منطقی پنجمین قطعنامه شورای حکام در تاریخ 1383/6/28 علیه برنامه هسته ای ایران به تصویب رسید.

در 1383/8/25 و در حالی که کشورهای غربی به هیچ یک از تعهدات توافقنامه بروکسل عمل نکرده و سه قطعنامه هم علیه برنامه هسته ای ایران صادر کرده بودند، تیم مذاکره کننده ایرانی با طرف های غربی در خصوص توافقنامه پاریس به تفاهم رسید!

بر مبنای این توافقنامه ایران متعهد می شد به سمت سلاح هسته ای حرکت نکند و بر تعلیق کامل فعالیت های هسته ای تاکید داشت و در مقابل کشورهای غربی بر حمایت از شروع مذاکرات الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی متعهد شدند.

غربی‌ها متعهد شدند که مذاکرات الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی آغاز شود؛ اما تضمینی در مورد نهایی شدن و به نتیجه رسیدن این مذاکرات ندادند؛ هرچند همان تعهدی که در مورد شروع مذاکرات داده بودند هم عملی نشد!

به فاصله یک هفته پس از توافقنامه پاریس فعالیت های تاسیسات یو سی اف اصفهان به تعلیق در آمد و یک هفته پس از تعلیق یو سی اف اصفهان و در تاریخ 1383/9/9 شورای حکام ششمین قطعنامه را علیه برنامه هسته ایران تصویب کرد.

در تاریخ 1384/5/14 کشورهای اروپایی طرحی که به نامه طرح 5 آگوست مشهور شد به ایران ارائه دادند که در آن به صراحت از ایران خواسته شده بود فعالیت های هسته ای خود را که دو سال از تعلیق آن می گذشت به کلی تعطیل کند!

این طرح در حقیقت اوج غیرقابل اعتماد بودن و عهدشکنی کشورهای غربی در عرصه دیپلماتیک را به نمایش گذاشت و و قتی که ایران بر مبنای دفاع از حق مسلم هسته ای خود این طرح را رد کرد، شش روز بعد یعنی در تاریخ 1384/5/20 هفتمین قطعنامه علیه فعالیت های هسته ای ایران همزمان با پایان مأموریت حسن روحانی در شورایعالی امنیت ملی، در شورای حکام به تصویب رسید.

همانطور که حسن روحانی گفته است، او و همراهانش ید طولایی در حوزه دیپلماسی دارند. اینطور نبوده که یک شبه توافق نامه خسارت باری مثل برجام را که اکنون دیگر چیزی از آن نمانده است را به کشور تحمیل کنند. هفت قطعنامه علیه ایران و در نهایت تعلیق تاسیسات هسته‌ای کشور، تجربه‌ای بود که روحانی و تیمش قبل از برجام به دست آورده بودند و از همین رو در سال 92 با آمادگی کامل برای تحمیل خسارتی بزرگتر از هفت قطعنامه شورای حکام به کشور، وارد مذاکرات شدند.

انتهای پیام/




summary-address :
Your Rating
Average (0 Votes)
The average rating is 0.0 stars out of 5.