به گزارش یزدرسا؛ اخیراً بازارچه صنایع دستی در یزد به عنوان بازارچه "صدرالعلمای یزد" در مساحتی بالغ بر 1100 متر مربع و با هزینه 40 میلیارد ریال به بهره برداری رسیده است. 

موضوع نامگذاری این مکان به اسم"صدرالعلما" است. فردی که سابقه قابل دفاعی نداشته و تلاش برای احیای نام وی موجب انتقادات فراوانی در دارالعباده و دارالعلم یزد شده است. 

نمونه ای از انتقادات کاربران یزدی از یک نامگذاری پرشائبه

صدرالعلما یزدی که بود؟

در همین رابطه احسان عابدی پژوهشگر و فعال فرهنگی نوشت: آنکونه که اسناد تاریخی روایت می‌کنند در یزد هم کشمکش موافقان و مخالفان مشروطیت بر قرار بوده و قطب بندی مشروطه خواهان و مستقلین مانند دیگر شهرهای کشور محل نزاع سیاسی و اجتماعی واقع شده است. یکی از چهره‌های موثر در بتن قطب مشهور به مستبدین در یزد میرزا علی رضا صدر مشهور به صدرالعلماست.

 دکتر علی اکبر تشکری بافقی نویسنده کتاب مشروطیت دریزد صدرالعلما را اینگونه معرفی می‌کند: صدرالعلما فردی روحانی بود که در واقع به اقتضای زمان تغییر رنگ می‌داد. در زمان جلال الدوله (حاکم مستبد یزد) با وی عکس می‌انداخت و به هنگام انتخاب وکیل نیز در رده صاحبنظران به تصمیم‌گیری می پرداخت.

 در کتاب کشف الحقایق نیز در وصف وی نوشته شده است: صدرالعلما که از مدت ها عادت کرده بود با حکومت وقت روی هم ریخته گوش مردم ببرد، جزئی به حکومت داده مابقی را خودش میبرد.

حسین مسرت پژوهشگر تاریخ و فرهنگ یزد در کتاب یزد یادگار تاریخ صدرالعلما را از اعیان ضد مشروطه می نامد که مخالفانش را در طویله می بسته و از ستمکاری نمونه نداشته است.

 صدرالعلما از همراهان و یاران مشیر الممالک و شیخ جعفر دو تن دیگر از اشراف و مستبدین یزد بوده و در بسیاری از وقایع تلخ ردپای این سه تن مشاهده می‌شود. به طوری که طبق اسناد تاریخی می‌توان جبهه مخالفان مشروطه را متشکل از این سه نفر دانست. در سندی با عنوان "راپورت از یزد" که در کتاب اسناد یزد در دوره مشروطیت منتشر شده قتل حاج محمد تقی مازار از کسبه محترم و سرسلسله طرفداران مشروطیت در یزد بود به تحریک مشیرالممالک صدرالعلما و  شیخ جعفر نسبت داده شده است.

 در بخشی از همین سند روایت شده که روز بعد از قصاص قاتل محمدتقی مازار محرکین یعنی صدرالعلما و شیخ جعفر نوکر های شخصی خود را با چند نفر از نوکرهای مشیر و دو سه نفر از الواط شهر مسلح کرده و به بازار فرستادند که آنها را به زور بسته و شروع به فتنه و شرارت کردند.

سند  دیگری نیز در همین کتاب منتشر شده که مربوط به دوران پس از پیروزی مشروطه و تشکیل مجلس شورای ملی است و عنوان این چنین است: "شکواییه دیگر از اهالی یزد ... در شکایت از علیرضا صدرالعلما، مشیرالممالک و شیخ جعفر و عده‌ای دیگر نسبت به تحریک اشرار و الواط در تخریب انجمن ولایتی، نظمیه، عدلیه و سایر ادارات دولتی"

 این نامه که از طرف جمعی از مردم یزد به نمایندگان مجلس نوشته شده اینگونه آغاز می‌شود: الحمدلله تعالی از توجهات وکلای محترم دست مشیرالممالک ظالم در کار مالیات یزد کوتاه شده و رعیت بیچاره از ظلم آن ظالم آسوده اند، ولی یک دفعه گرفتار ظلم شدادانه علیرضای صدرالعلما می باشیم. 

نویسندگان این نامه که به صدرالعلما لقب"کهنه مستبد قدیم" داده اند  بعد از این که شرحی از ظلم و ستم او نسبت به مردم یزد را توضیح داده اند، شکوائیه خود را اینطور به پایان می‌رسانند: اگر خواسته باشیم تمام شرح حال علیرضا صدرالعلما و سایر مستبدین یزد را به عرض مبارک برسانیم در یک من کاغذ گنجایش ندارد.

این ها تنها مختصری از شرح حال فردی است که به مدت صد سال نامش به فراموشی سپرده شده اما حالا نام او را به بهانه بازسازی خانه اش دوباره مطرح کرده اند.

بازسازی خانه های قدیمی کار ارزشمندی است به شرط آن که در پیوست فرهنگی آن تحریف تاریخ صورت نگیرد.

پای اوقاف هم به ماجرا باز شد

در تیتر خبری که صفحه استاندار یزد از افتتاح این بازارچه منتشر کرده، اشاره شده که در این مکان از ظرفیت های اماکن وقفی بهره‌گیری شده است.

موضوع زمانی جالب می شود که در تصاویر مربوط به افتتاح این مکان هیچ اثری از حضور رئیس و یا نمایندگان اوقاف یزد مشاهده نمی شود. همچنین گفته می شود ظاهراً اوقاف نقشی در این ماجرا نداشته و مسببان این اقدام به دنبال همراه نشان دادن این سازمان برای کاهش فشار افکار عمومی بر خود هستند. 

عدم تخصص، عدم بهره بردن از مشورت دلسوزان و نخبگان فرهنگی و اجتماعی یزد و همچنین در نظر نگرفتن پیوست فرهنگی برای طرح های عمرانی از جمله مواردی است که حوادث این چنینی را رقم می زند. 

متاسفانه اعضای شورای شهر یزد نیز تا کنون پاسخی به انتقادات افکار عمومی نداده اند و حاضر به عذرخواهی نیز نشده اند. در صورتی که انتظار می رفت بلافاصله بعد از فهمیدن اصل ماجرا علاوه بر جبران اشتباه در چنین نامگذاری از مردم فهیم یزد نیز دلجویی شود.

انتهای پیام/