از جمله دغدغه های مهم در هر جامعه، دسترسی آسان به خدمات بهداشتی و درمانی همراه با کیفیت مطلوب است. چه بسیار کسانی که گاه به دلیل بیماری خود و یا بستگانشان، کوهی از مشکلات بر سرشان آوار شده و در کنار درد و رنج بیماری و بیمارداری، ناچارند با هزینه های بعضا کمرشکن تامین دارو و درمان نیز دست و پنجه نرم کنند.

 تاکید مقام معظم رهبری در ابلاغیه سیاست های کلی بخش سلامت مبنی بر «کاهش سهم مردم از هزینه های درمان تا آن جا که بیمارجز رنج بیماری، دغدغه و رنج دیگری نداشته باشد» چنانچه با نگاهی عمیق و فراگیر مبتنی بر راهبرد کلان و بلندمدت عملیاتی شود، می تواند هموطنان را از دغدغه ای بس بزرگ رهایی بخشد.

 خوشبختانه در راستای افزایش خدمت رسانی به جامعه در بخش های بهداشتی و درمانی و کاهش آلام در این عرصه، گام های مناسبی در دولتهای پیشین و کنونی برداشته شده که از جمله بارزترین آن ها طرح تحول سلامت است؛ طرحی که از سال گذشته در بیمارستان های دولتی به اجرا درآمده و توانسته است تا حدودی مرهمی بر دردهای بیماران و بیمارداران باشد.

 در این میان، وجود برخی مشکلات کنونی و نیز تنگناهای احتمالی پیش رو اسباب نگرانی قشرهایی از جامعه و دلسوزان را موجب شده است.

 ناکافی بودن امکانات موجود در بیمارستان های دولتی در قبال انبوه مراجعه کنندگان به ویژه در مراکز استان ها و شهرهای پرجمعیت، از جمله مشکلات موجود به شمار می آید؛ به گونه ای که در مواردی قابل توجه تخت کافی برای بستری شدن در بیمارستان های دولتی وجود ندارد و آن ها ناچارند با اکراه به بیمارستان های خصوصی مراجعه و هزینه های سنگین درمان را متحمل شوند. این کمبود بعضا در مراجعه برای زایمان طبیعی که مورد تاکید ویژه ای است، نمود برجسته تری دارد.

نکته قابل تامل دیگر، افزایش چشمگیر برخی تعرفه ها در موارد متعدد است که موجب افزایش «پرداخت ریالی» توسط مراجعه کنندگان علیرغم کاهش «درصد پرداختی» شده است؛ در حالی که یکی از مهم ترین اهداف طرح فوق الذکر، «محافظت مالی» از مراجعه کنندگان در قبال هزینه های سلامت ذکر شده است.

بی گمان طرح تحول نظام سلامت برای ادامه حیات در سال های آینده، نیازمند ارزیابی مستمر و بهره مندی از دیدگاه های منتقدان دلسوز است؛ چه این که بر اساس قرائن موجود، در صورت ادامه روند کنونی بدون إعمال پاره ای اصلاحات و رفع کاستی ها، این طرح با آینده ای مبهم دست به گریبان خواهد بود.

تامین منابع مالی پایدار، افزایش امکانات برای پذیرش و خدمت رسانی در بیمارستان ها، توجه به کادر درمان و مراقبت به ویژه پرستاران، نظارت دقیق تر بر عملکرد زیرمجموعه به منظور کاهش تجویزهای غیرضروری و سوء استفاده های احتمالی از جمله راهکارها برای توفیق طرح تحول نظام سلامت و جلوگیری از زمین گیر شدن آن به شمار می آید. 

نویسنده: رضائیان