«این اظهارات(سخنان عضو اصلاح طلب شورای شهر) در حالی مطرح می‌شود که بسیاری از دانشجویانِ منتقد اصلاحات، در آن دوران وضعیت مناسبی نداشتند و در مواردی با برخورد شدید مسئولان اصلاح‌طلب دانشگاه‌ها مواجه و حتی از دانشگاه اخراج می‌شدند. اگر به زعم خانم ابتکار، امروز برخی از دانشجویان به جرم اعتراض به حاکمیت و یا دولت، از تحصیل محروم می‌شوند، در دوره گل و بلبل اصلاحات برخی دانشجویان صرفا به علت اعتراض به مسئولان اصلاح طلب دانشگاه از تحصیل محروم می‌شدند!

در این مطلب می‌خواهم به یک نمونه از شاهکار اصلاح طلبان در برخورد با دانشجویان منتقد اشاره و به طور مستند ادعای آزاد اندیشی، آزادی خواهی، انتقادپذیری و قانون گرایی آنها را بررسی ‌کنم. البته منظور من به هیچ وجه تایید شرایط فعلی نیست، اما اینکه از گذر زمان و فراموشی ناشی از آن، سوءاستفاده کنیم و چنان صحبت کنیم که انگار هیچ اتفاق خاصی در گذشته نیافتاده، دور از انصاف و حقیقت است.

وقایع دانشگاه شهید چمران اهواز در دوره اصلاحات

به طور خلاصه ماجرای دانشگاه شهید چمران اهواز از اختلاف بین انجمن اسلامی دانشجویان این دانشگاه و «دفتر تحکیم وحدت» آغاز شد. انجمن اسلامی این دانشگاه از جمله تشکل‌های دانشجویی منتقد دفتر تحکیم بود و معمولا مواضعی مخالف آن داشت. بعد از دوم خرداد ۷۶ و پیروزی اصلاح طلبان، دفتر تحکیم و مسئولان دانشگاه اهواز فضا را برای انتقام گیری از انجمن اسلامی دانشگاه مناسب دیدند. در این راستا، دفتر تحکیم برخلاف اساسنامه خود و انجمن های اسلامی، در یک اقدام غیرقانونی (و فراتر از اختیارات خود) در نامه‌ای خطاب به ریاست دانشگاه اهواز، انجمن اسلامی آن دانشگاه را منحل و خواستار برگزاری انتخابات جدید برای تعیین اعضای انجمن اسلامی شد!

این درخواست،ماجرای دانشگاه شهید چمران با مخالفت انجمن اسلامی دانشجویان روبرو شد اما ظاهرا مسئولان دانشگاه (که برخی از آنها بعدا عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت شدند) با حمایت وزیر (مصطفی معین) و با همکاری استاندار وقت (احمد خرم) عزمشان را جزم کرده بودند تا به هر قیمت ممکن تکلیف این تشکل دانشجویی منتقد را یکسره کنند. به این منظور هیاتی سه نفره از مسئولان دانشگاه مامور برگزاری انتخابات انجمن های اسلامی دانشگاه شدند. این در حالی است که انجمن های اسلامی نهادی کاملا دانشجویی هستند و هرگز سابقه نداشته که مسئولان دانشگاه‌ها، انتخابات انجمن اسلامی را برگزار کنند!

به هرحال در واکنش به این اقدامات غیرقانونی، انجمن اسلامی دانشگاه شهید چمران موضوع را از مسیر قانونی و شکایت به مراجع ذی‌صلاح (کمیسیون اصل نود مجلس، شورای عالی انقلاب فرهنگی و قوه قضائیه) پیگیری کرد که همه آنها به «غیرقانونی بودن دخالت وزارت فرهنگ و آموزش عالی وقت» در ماجرای انتخابات دانشگاه اهواز حکم دادند اما از آنجایی که همیشه دشمنانِ واقعی آزادی و قانون گرایی، آنهایی هستند که بیش از همه شعار آزادی و قانون سر می‌دهند، مسئولان وزارت، دانشگاه و استانداری، به هیچ یک از احکام صادره از مجاری قانونی کشور، تمکین نکردند و ثابت کردند که برای خفه کردن تک صدای مخالف، حتی قانون را هم به راحتی کنار می‌گذارند.

در نتیجه مسئولان دانشگاه با قلدری تمام و با حمایت مطلق وزارت و دفتر تحکیم و در راستای یکسان‌سازی و یکپارچه سازی تشکل‌های دانشجویی به نفع جنبش اصلاحات، انتخاباتی را به منظور تعیین اعضای جدید انجمن اسلامی برگزار کردند که با واکنش و مخالفت انجمن قانونی مواجه شد. دانشجویان معترض همچنین به سمت ساختمان مرکزی دانشگاه حرکت و در اتاق ریاست تحصن کردند اما رییس دانشگاه، حاضر به پاسخگویی نشد و از دانشگاه خارج شد!

قسمت جالب قضیه (که احتمالا برای خانم ابتکار هم جالب خواهد بود) اینجاست که بلافاصله کمیته انضباطی دانشگاه وارد عمل شد و اعلامیه‌های تهدید آمیزی را علیه دانشجویان منتقد در خوابگاه‌ها توزیع کرد. اسامی دانشجویان را چندین مرتبه از طریق بلندگوها در خوابگاه‌های مختلف خواندند و همه را به تنبیه و مجازات تهدید کردند. حتی نامه‌هایی را هم به آدرس خانواده دانشجویان ارسال کردند و از تخلفات انضباطی فرزندان به خانواده‌ها گزارش دادند! نمی‌دانم خانم ابتکار معنی این رفتار را می‌فهمد یا نه؟ آیا می‌داند که این اقدام چه نگرانی‌ها و چه تصوراتی را برای خانواده‌ها (مخصوصا خانواده‌ی دانشجویان دختر) در پی دارد؟!

به هرحال کمیته انضباطی دانشگاه اهواز (مشابه دادگاه های صحرایی) جو رعبی را در دانشگاه به وجود آورد. برای ۲۶ نفر از دانشجویان منتقد پرونده تشکیل داد، ۶ نفر از آنها را به مدت دو ترم از تحصیل تعلیق کرد که برخی از آنها علی‌رغم قبولی در مقطع کارشناسی ارشد، از ادامه تحصیل محروم شدند. از بقیه دانشجویان هم تعهد گرفته شد که دیگر اعتراض نکنند. تنها به این جرم که اصلاح طلب نبودند و یا مثل اصلاح طلبان فکر نمی‌کردند! به عبارت بهتر این دانشجویان نه اعتراضی به عملکرد دولت اصلاحات داشتند و نه به مقدسات اصلاحات توهین کرده بودند، فقط اصلاح طلب نبودند!

البته علی رغم این تهدیدات و تنبیهات، اعضای انجمن اسلامی دانشگاه شهید چمران اهواز، تسلیم زورگویی‌ها نشدند تا اینکه مسئولین دانشگاه در روزهای تعطیلات پایان ترم (که دانشجوها در دانشگاه حضور نداشتند) بعد از قطع آب و برق و تلفن دفتر انجمن و با حمله به آنجا، اعضای انجمن را مورد ضرب و شتم قرار دادند و آنها را از ساختمان بیرون کردند و بعد از مدتی کل ساختمان را با خاک یکسان کردند!

مشابه این قبیل برخوردها در برخی دانشگاه‌های دیگر هم که انجمن های اسلامی آن‌ها با دفتر تحکیم روابط خوبی نداشتند، اتفاق افتاد. حالا سخنان زیبای خانم ابتکار را دوباره بخوانید: «فعالیت جنبش دانشجویی پرهزینه شده است. چیزی که دانشجویان از ما انتظار دارند این است که این مشکلات حل شود و فضای دانشگاه طوری شود که جنبش دانشجویی بتواند به راحتی فعالیت داشته باشد. امروز چرا انجمن های اسلامی اکثراً نمی توانند فعالیت داشته باشند؟ به این دلیل که شرایط را نقد کرده اند و مشکلات را مطرح کرده‌اند؟»