به گزارش یزدرسا، سند جامع راهبردی ۲۵ ساله همکاری‌های ایران و چین که شنبه هفتم فروردین ماه سال ۱۴۰۰ در تهران توسط وزرای خارجه دو کشور امضا شد، حواشی زیادی را در پی داشت.در بیانیه‌ای که پس از امضای این سند از سوی وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین صادر شد، آمده است: این سند بیش از پیش توسعه مداوم و مشارکت جامع راهبردی ایران و چین را ترویج خواهد کرد و برای دو ملت سعادت خواهد آفرید.

«محمدجواد ظریف» در خصوص این سند گفته است: «هدف این توافق ارتقاء عملی روابط در سطح مشارکت جامع راهبردی بر اساس اعلامیه دو رییس جمهور در بهمن ۱۳۹۴ و ترسیم نقشه راه و افق بلندمدت روابط در عرصه‌های مختلف برای تحقق مشارکت جامع راهبردی و ارتقاء عملی آن است. اصولی که در این توافق‌نامه رعایت شده است، احترام متقابل و پیگیری منافع مشترک به صورت برد ـ برد در روابط دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی و به رسمیت شناختن اشتراکات فرهنگی، تقویت چندجانبه‌گرایی، حمایت از حق دولت‌ها برای برخورداری از حق حاکمیت برابر و بومی بودن مدل توسعه بوده است.»

از آن سو اما؛ واکنش کشورهای غربی به امضای این سند جالب توجه بود تا جایی که کاخ سفید رسما از این اتفاق ابراز نگرانی کرد.این دست واکنش‌ها به امضای سند ۲۵ ساله همکاری‌های راهبردی ایران و چین آن هم در حالی که عموم این کشورها به واسطه جایگاه ویژه چین در هندسه قدرت در نظام بین‌الملل، روابطی بعضا محکم‌تر با این کشور دارند، نشان می‌دهد که عمده نگرانی آنها از این روست که ایران از این رهگذر بتواند با فشار و هزینه کمتری از تحریم‌های ظالمانه غربی‌ها عبور کند.    

بر این اساس و به دلیل اهمیت این سند که نقشه راه همکاری‌های راهبردی دو کشور در ۲۵ سال آینده را مشخص می‌کند، ضروری است که مواضع کارگزاران نظام به ویژه کسانی که در انتخابات آینده قرار است سکان‌دار حوزه اجرایی کشور شوند در این خصوص واکاوی شود.

از همین رو در این گزارش به بررسی مواضع و اظهارنظرهای نامزدهای احتمالی سیزدهمن انتخابات ریاست جمهوری پیرامون این سند پرداخته‌ایم. گفتنی است برخی از نامزدهای احتمالی انتخابات آینده که نام آنها در محافل سیاسی و رسانه‌ای مطرح است تاکنون به طور مشخص در این باره اظهار نظر نکرده و با وجود پیگیری خبرنگار پاسخ روشنی ندادند.

«سعید جلیلی» در این خصوص گفته است: گسترش همکاری‌های اقتصادی برای کشور فرصت است و باید از آن در برابر دشمن صیانت کرد. در حالی که آمریکا می‌گوید فشار حداکثری و تحریم‌های ثانویه را اعمال می‌کند، چین آمده و این پیشنهاد را ارائه داده است. این همکاری فرصتی است که می‌تواند فشار آمریکا را بشکند و به همین دلیل اینگونه از سوی مقامات رژیم آمریکا و رژیم صهیونیستی مورد هجمه قرار گرفته است.

رستم قاسمی معتقد است: تفاهم‌نامه با چین و هر کشوری که حقوق ایران را رعایت کند خوب است، البته باید گفت تفاهم‌نامه صرفا یک قول همکاری است و راهبرد و اجرای آن برای به نتیجه رسیدن مهم است. با وجود بهترین تفاهم‌نامه اگر تیم اجرایی کار خود را درست انجام ندهد، باز هم ضرر می‌کنیم. اگر بهترین ماشین دنیا را دست کسی که رانندگی بلد نیست بدهید یا نمی‌تواند روشن کند و یا اگر هم روشن شد قطعا تصادف خواهد کرد.

«سعید محمد» با اشاره به روابط ایران و چین گفته است: چین همواره کشوری بوده که در زمان تحریم توانسته به کمک ایران بیاید و منافع دو جانبه‌ای در زمینه‌های اقتصادی داشته‌ایم و همچنین در یک سری از موضوعات در مقابل استکبار همسو بوده‌ایم. اما متاسفانه شاهد آن بودیم که قریب به یک سال جمهوری اسلامی ایران در چین سفیر نداشت و بعداز آن سفیر انتخاب شده پس از ده روز برکنار شد و باز هم انتخاب سفیر بعدی جمهوری اسلامی ایران در چین با فاصله زمانی زیادی صورت گرفت.

«محمدباقر قالیباف» هم معتقد است: ‌امضای سند راهبردی با چین یک عنصر مهم تولید قدرت در چارچوب نگاه به آسیا و اوراسیا با رویکرد سیاست خارجی متوازن و اقتصادمحور است. متاسفانه تا امروز فرصت‌های مهمی از دست رفته و اکنون هم تبدیل سند راهبردی به همکاری‌های راهبردی نیازمند ارادۀ‌ جدی است تا منافع اقتصادی عاید ملت عزیز ایران شود.