به گزارش یزدرسا به نقل از «نسیم» مهمترین محورهای سخنان محمدصادق کوشکی، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران و منتق توافق ژنو در نشست خبری بررسی توافقنامه ژنو بدین شرح است:

-من فرض را بر این می گذارم که این توافقنامه را برخی می‌گویند یک معاهده بین‌المللی و برخی هم می‌گویند یک "قدام مشترک". وقتی ما سطح شرکت کنندگان در این مذاکرات را از معاونین بالاتر می‌بریم و به سطح وزرای خارجه می‌رسانیم، "چهار میخ" می‌شویم. در حالی که در مذاکرات گذشته عالی ترین مقام کاترین اشتون بود اما در حال حاضر در سطح وزرای خارجه است و ما در این شرایط قضیه را خیلی سنگین‌تر کردیم.

-ضمانت اجرایی دوستان مذاکره کننده برای اجبار طرف غربی به تعهداتش چیست؟ اگر داریم بیایند و بگویند اگر این است که آنها پایبند هستند تجربه نشان داده است که به "ان پی تی" هم پایبند نیستند.

-آیا آقای ظریف ضمانت اجرایی خاصی در نظر دارد که تاکنون رو نکرده است؟.

-هژمون بودن آنها، قدرت نظامی ما یا "بالانس قدرت ما" قرار است آن ها را وادار به رعایت مفاد قرارداد کند؟. ما نمی‌توانیم آن‌ها را وادار به پایبندی به توافق کنیم در حالی که همین الان هم پایبند نیستند.

-جز این که آقای ظریف بخواهد بپذیرد، ما نمی‌توانیم آن ها را ملزم کنیم؛ ایشان با این نگاه پای مذاکره رفتند که ما در برابر آنها ضعیف هستیم و باید مذاکره کنیم. مذاکره بد یا خوب ضمانت اجرایی ندارد.

-آمریکایی‌ها و طرف اروپایی بارها مطرح کرده اند اصلا مسأله، مسأله هسته ای نیست و هدفشان بحث "حقوق بهاییت" و محدود کردن "برد موشک‌های ما" و در نهایت به "رسمیت شناختن اسراییل" است.

-کرزای، رئیس‌جمهور افغانستان گفت؛ من یک چانه زنی با آمریکا برای ایران می‌کنم؛ خانم رایس گفته بود که مسأله ما با ایران هسته ای نیست اگر این ها با اسراییل ببندند ما به آنها حتی بمب هسته ای نیز می دهیم.

-خروجی دست به نقد این توافق‌نامه 4.2 میلیارد دلار از حساب بلوکه شده نفت بود که به حساب بانک مرکزی وارد شده است. این یک خطای استراتژیک است که ما نقاط ضعف مان را در برابر دشمن رو کنیم مگر این که بخواهیم تسلیم شویم.

-وقتی به تحلیل دوستان، اتفاقی نیفتاده است چرا ما اینقدر هزینه داده ایم؟. اکسید کردن ین همه مواد غنی سازی شده برای چه بوده است؟. هزینه بسیار زیادی برای غنی سازی این مواد صرف شده بود. ما پذیرفته ایم راکتور اراک را باز طراحی کنیم؛ چند میلیارد هزینه شده تا این راکتور ساخته شود. یک ملت مثل بحرین در برابر آمریکا هم حاضر نیست این همه هزینه بدهد برای یک "نان‌پیپر"

-هنوز یک دلار از آن پول ها نیامده است و سخنگوی دولت می گوید آن پول ها را نمی توان وارد کرد ولی اقای بیگدلی می‌گوید می‌توانیم. ما بدون امضا این همه امتیاز داده‌ایم و چیزی نگرفته‌ایم.

-طرف غربی می‌گوید تحریم ها برداشته نشده است؛ من از آقای روحانی می پرسم چه چیزی ترک برداشته است و اقای بهشتی می گوید بحث ما سر تحریم ها نیست.

-گفته می شود هیأت‌های بازرگان‌ها می‌آیند و می‌روند؛ آمدن و رفتن‌ها ملاک نیست آیا قراردادی بسته شده است؟ حتی یک ریال هم قرارداد بسته نشده است.

-چطور ما 70 میلیون ایرانی را دعوت می‌کنیم تا پشتوانه قرارداد باشند؛ خب قبل از قرارداد فراخوان می کردیم از ملت که دست به تولید و شکستن تحریم ها بزنند.

-ضمانت اجرایی در این قرارداد وجود ندارد.

-ما غنی سازی را تعطیل کرده ایم.

-تعهدات فراوانی دادیم و در مقابل آن هم چیزی نگرفتیم و می خواهیم برای این تعهدی که هیچ اتفاقی نیفتاده است، از ملت ایران دعوت کنیم تا از ترکمنچای2 حمایت کنند.

-چرا ما به سال 1390 نمی توانیم برگردیم؟ مگر ما برنگشتیم و غنی سازی 20 درصد را انجام ندادیم؟ ما اگر توافق بی ضمانت را نپذیرفتیم چه کنیم؟ آقای بهشتی پور گفتند ما ضعیفیم امریکا هژمونیک است و چاره ای نداریم.

-ما به جای دلخوش کردن به "نان پیپر" بدون ضمانت اجرا به اقتصاد مقاومتی بپردازیم و به توانمندی‌های داخلی دلخوش کنیم و به آن ها بپردازیم.

-آقای بهشتی پور یک نمونه از تعامل اقتصادی منجر به اجرا را در این مدت مذاکرات را اشاره کنند. ما پیش از آن نیز نفت می فروختیم نمی توانستیم پول آن را وارد کنیم که دولت فعلی راه حل آن را پیدا کرده است تا با روسیه تهاتر نفتی کند.

-آیا ما تاکنون غرب و آمریکا را نیازموده ایم؟. ما چندبار باید از راهی برویم که یقین داریم؟.

-خانم وندی شرمن اصرار دارد متن صوتی مذاکرات را به رژیم صهیونیستی برساند اما اقای ظریف می‌گوید محرمانه است و حتی اگر مرا استیضاح کنند من حاضر نیستم محتوای توافق را بگویم. غربی ها به اسراییل می گویند ما به نمایندگان مردم که طبق قانون باید نماینده‌های مجلس بر تمام دستگاه‌ها نظارت کنند نمی‌داند.

-آقای بیگدلی می گویند غربی ها مشکل اقتصادی دارند. شما شش ماه دندان روی جگر می‌گذاشتید آنها به خاطر مشکلات اقتصادی به سمت ما روی می آوردند.

-ما به اورانیوم 20 درصد رسیدیم در حالی که آنها فکر آن را نمی‌کردند. صنایع هسته‌ای از جمله صنایع های تک محسوب میشود. اگر ملتی در صنایع تک، توانمندی خود را اثبات کند در صنایع سطح پایین هم می تواند؛ ما افغانستان که نیستیم.

-ما اگر کیک زرد نمی ساختیم تحریم نمی شدیم؛ به هرحال هر حرکتی هزینه‌ای دارد؛ اگر هواپیمایی نخواهد "تیک آف" کند جاذبه هم با او کاری ندارد. اگر ما سمت هسته ای نمی رفتیم تحریم نمی کردند؛ به خاطر حقوق بشر و مخالفت ما با اسراییل تحریم‌مان می کردند.

-گفته شد بحث اکسیداسیون برای این است که ما بمب نسازیم. آنها می ترسند ما بمب بسازیم. ما سه هرازتا کلاهک هسته ای هم اگر ساخته ایم کجا می خواهیم بفرستیم؟، ترکیه یا اسراییل؟

-آیا نابود کردن اسراییل به بمب هسته ای نیاز دارد؟ اگر بمب هسته ای به اسراییل بزنیم کلی مسلمان در آن جا کشته می شوند. آن ها نگران بمب هسته ای ما نیستند.

-آب سنگین ما تمام شد و دولت پذیرفت که آب سنگین نداشته باشیم و آب سبک باشد.

-از پول واردات ماشین‌های لوکس خارجی ما انواع خودرو های لوکس گران قیمت وارد کردیم؛ پس ما مشکل ارز نداشتیم. ناکارآمدی دولت قبل در حوزه اقتصاد باعث مشکلات اقتصادی ما شد نه تحریم ها ولی به دروغ گفته شد ناشی از تحریم هاست. دستجردی برای این عوض شد که گفت به جای پورشه دارو وارد کنید.

-سطح بازرسی‌ها سطح قبلی نیست. اگر دو سال تعلیق آن زمان را نمی پذیرفتیم الان به جای 19 هزار تا 40 هزار تا سانتریفوژ داشتیم. برای رفع مشکلات ناشی از دو سال تعلیق دو سال وقت صرف کردند که تجهیزات به حالت قبل برگردد.

-آیا مذاکرات روحانی و معاهده ننگین سعد آباد باعث تولید 19 هزارتا سانتریفوژ شد یا کاری که کرده ایم. نقض پیمان سعدآباد ما را به 19 هزار سانتریفوژ رساند نه پایبندی به این پیمان.

-شورای غیر متعهدها به نفع ایران رای می دهند و در شورای حکام به اجبار علیه ایران رای می دهند. این همه ما با دنیا اعتماد سازی و اتمام حجت کردیم چه اتفاقی افتاد؟.

-چرا ما باید اعتماد سازی را بپذیریم؟ کسی که اعتمادسازی را می پذیرد پذیرفته است که متهم است. این کار خلاف امنیت و پرستیژ ملی و بین المللی است.

-وقتی یک نفر متهم می شود و به دادگاه می‌رود و باید ثابت کند متهم نیست با یک شهروند عادی متفاوت است. چرا ما اصرار داریم به کسی که عمرا باور نمی‌کند ما مجرم نیستیم ثابت کنیم ما مجرم نیستیم.

-وقتی آمریکایی‌ها به صراحت می گویند ممکن است اعتمادسازی ما درباره ایران 40 سال طول بکشد ما برای چه اعتمادسازی می خواهیم بکنیم؟.

-اعتبار پاسپورت سیاسی ما هم از بین رفته است. در تاریخ سی و پنج ساله ما این مسأله سابقه نداشت. ساختمان بنیاد علوی سی و پنج سال است در آمریکا بود مصادره نکردند اما بعد از توافق این کار را کردند چون می دانستند ما اهرمی نداریم و ما هم چیزی نگفتیم و وزارت خارجه گفت به ما ربطی ندارد.

-آقای نعمت زاده گفت تصور می‌کردیم که 70 درصد اقتصاد کشور 70 درصد سو تدبیر دولت قبل و 30 درصد تحریم است اما الان فهمیدیم 100 درصد ناشی از سو تدییر دولت قبل بوده است.