هنرهای «شهر هنر» در سراشیبی نابودی!/احیای هنر زیلوبافی میبد نیازمند توجه مسئولین
به گزارش یزد رسا به نقل از میبد خبر؛ زیلو از کهنترین فراوردههای دست بافته است که دیرینگی آن را پیش از برآمدن اسلام میدانند ،میبدیها زیلو را از بافتههای بومی خود میدانند و عقیده دارند این بافته ایرانی حاصل تفکر و خلاقیت مردم این خطه است. حتی اگر بخواهیم این تعلق را نفی کنیم، ارتباط و تشابه بسیاری که میان شئونات زندگی مردم و نقوش این بافتهها وجود دارد نشان میدهد که دیر زمانی است میبدیها با آن آشنایی کامل دارند و از اصطلاحات میبدی بکارگیری شده در هنر زیلو بافی که تماماً به لهجه ی میبدی است، می توان این هنر را به مردمان شهر میبد نسبت داد.
با این تفاسیر، هنر و صنعت زیلوبافی در دنیای تکنولوژی مورد بی مهری زیادی قرار گرفت و تا مرز فراموشیِ هنر بافت زیلو پیش رفت، اما در چند سال اخیر شاهد تخولاتی در زمینه ی زیلوبافی در میبد و افزایش تعداد کارگاه های زیلوبافی و تعداد زیلوبافان در این شهرستان بودیم، که در این راستا به سراغ احیا کننده صنعت رو به فراموشی زیلو در میبد، آقای سعید اشتری رفتیم.
این کارآفرین نمونه با وجود اینکه خود زیلوباف نبوده از علاقه ی خود به هنر زیلوبافی گفت و اظهار داشت: « زیلو مهمترین دستبافته بشری و از شاهکارهای هنری مردم میبد است» و اگر این هنر در میبد به فراموشی سپرده شود و در آینده ای دور یا نزدیک در همین شهرستان یا شهرهای دیگر دوباره کسانی درباره صنعت زیلوبافی و این هنر بافندگی تحقیق کنند و با آن آشنا شوند، قطعا به ما و نسل ما لعنت خواهند فرستاد که چرا این هنر زیبا و بادوام، در دوره ی ما از بین رفته و تلاشی برای احیای آن نکردیم.
سعید اشتری در ادامه از سال 86 گفت که وی تعداد زیلوبافان میبد در آن زمان را از تعداد انگشتان دست هم کمتر بود و سن آنها از 70 سال هم تجاوز می کرد، وی گفت: با دیدن این شرایط نابودی این هنر را حتمی دیدم و وقتی دیدم مسئولین هیچ اراده ای از خود نشان نمی دهند، به عنوان یک شهروند دلسوز تصمیم به احیای دوباره این هنر فراموش شده میبد گرفتم.
این کارآفرین که در تمام جملات خود از فعل جمع استفاده می کرد، ادامه داد: مدت یک سال طول کشید تا توانستیم دو نفر از نسل جدید را وارد این حرفه کنیم و از دردسرهای آموزش دادن توسط یک پیرمرد زیلوباف بی سواد به جوانان امروزی گفت.
وی گفت: در کنار این به کارهای تحقیقاتی همچون جمع آوری جزوه آموشی، تعریف کاربری های جدید برای زیلو (مثل: روکش صندلی، تابلو زیلو، زیلو سجاده ای) پرداختیم و با چاپ کتاب آموزشی زیلو و ترسیم نقشه برای زیلوبافی، مدت زمان آموزش زیلو را از یک سال به یک هفته کاهش دادیم و با راه اندازی کلاس های آموزشی، افراد بیشتری را به این حرفه وارد کردیم.
اشتری در ادامه از استانداردسازی هنر زیلوبافی گفت و بیان داشت: اصطلاحات زیلو و زیلوبافی تماماً به لهجه ی اصیل میبدی است و اصطلاحات، وسایل مصرفی در بافت زیلو و نوع و بافت آن هیچ ربطی به قالی ندارد؛ وی ادامه داد با کمک سازمان فنی و حرفه ای و و استاندارد سازی زیلوبافی به عنوان یک حرفه، این هنر در سراسر دنیا معرفی شد و در ادامه موفق به ثبت جغرافیایی زیلو برای میبد و قبت جهانی زیلو(یونسکو) شدیم.
اَشتری از توجهات و تلاش های امام جمعه محترم میبد در زمینه احیای صنعت زیلو تشکر بسیاری کرد و از مسئولین تقاضای توجه بیشتر به این هنر اصیل میبدی داشت و پیشنهاد داد: در مناسبت های مختلف به جای فرستادن هدیه هایی که هیچ ربطی به فرهنگ میبد ندارد(مثل: پتو، سررسید و تقویم، قیلیچه و...) با هدیه دادن یک زیلو به طرف های مقابل، علاوه بر کمک به بازار بافت زیلو، به معرفی این هنر نیز کمک شایانی می شود.
وی در پایان گفت: من به عنوان یک شهروند عادی و دلسوز، با وجود اینکه هیچ منابع مالی و مسئولیتی در اختیارم نبود و حتی در برخی موارد مانع هایی نیز بر سر راهم بود، «با تلاش اندکی» توانستم هنر زیلوبافی میبد را تا حدودی احیا کنم، پس بدانیم مسئولین ما بشدت کوتاهی می کنند که برخی هنرهای میبد در حال نابودی است، چراکه کسانی که هم دارای اختیارات و منابع مالی می باشند و هم وظیفه ی آنها کمک به شهر و هنر های آن است، اگر کوچکترین تلاشی بکنند، بسیاری از مشکلات همچون هنردستی سفالگری نیز، مرتفع خواهد شد و این هنر نیز احیا می شود.