ورود دانشگاه‌ها در «مداخلات سیاسی جریانات خاص»؛ مانع تحقق شتاب علمی است
به گزارش یزد رسا، استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه یزد در گفتگو با خبرنگار یزد آوا با اشاره به پیش شرط‌های مورد نیاز برای شتاب علمی کشور گفت: توسعه زمانی میسر است که همراه با پیشرفت مداوم علمی و تكنولوژیكی بوده و از سوی دیگر مسلماً ساختار علمی و تكنولوژیكی جامعه زیربنای اصلی توسعه علمی و توسعه پایدار برای کشور است.
تحقق شتاب در توسعه علمی کشور نیاز به بستری مناسب دارد
دکتر سید محسن میرحسینی با اشاره به تأکیدات رهبری بر شتاب پیشرفت علمی کشور افزود: تحقق شتاب در توسعه علمی کشور نیاز به بستری مناسب دارد تا بتواند درخت علم و فناوری در آن ببالد و رشد کند.
وی با بیان اینکه تحقق شتاب پیشرفت علمی برای هر کشور متفاوت است، خاطرنشان کرد: شروط تحقق شتاب پیشرفت علمی برای هر کشور بستگی به شرایط ژئوپولتیک ، ژئواستراتژیک و بخصوص ژئو ایکانومنیک آن کشورها دارد.
بسترهای لازم برای شتاب پیشرفت علم در کشور
معاون آموزشی و پژوهشی دانشکده علوم انسانی دانشگاه یزد افزود: با توجه به این عوامل سه گانه حاكمیت نگرش علمی بر فرهنگ جامعه، توسعه ساختار مدیریت دانش و فنآوری، حذف بوروکراسی اداری از فضای علمی کشور و دادن نقش کلیدی و محوری به اندیشمندان و نخبگان علمی کشور در سیاستگذاری و برنامه ریزی و مدیریت دانش، دوری جستن دانشگاه‌ها و مراکز تولید علم از مداخلات سیاسی گروه‌ها و جریانات سیاسی که منافع خاص خویش را دنبال می‌کنند مهم‌ترین بسترهای لازم را برای شتاب پیشرفت علم در کشور و تحقق منویات رهبر معظم انقلاب را می تواند در پی داشته باشد.
دکتر میرحسینی استقلال آكادمیك دانشگاه‌ها؛ توسعه امكانات و تجهیزات آموزشی و پژوهشی و توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات و همكاریهای علمی بینالمللی؛ توسعهی منابع مالی و اعتباری و منابع انسانی و ایجاد یك سیستم بازخورد مناسب در نظام علمی كشور؛ آماده سازی بستر جامعه و صنعت توسط دولت برای درک نیاز به علم و تكنولوژی و ضرورت پژوهشهای علمی و فنی؛ بسترسازی برای رفاه نسبی و احترام نسبت به پژوهشگران؛ حذف موانع دست و پاگیر برای انجام تحقیقات، و در نهایت ایجاد یك سیستم نظارت و ارزیابی مناسب را از دیگر بسترهای لازم برای شتاب پیشرفت علمی کشور نام برد.
نقش دولت در در شتاب و پیشرفت علم
استاد علوم سیاسی دانشگاه یزد نقش دولت را در شتاب و پیشرفت علم، کلیدی، هدایتگر و در خیلی از مواقع نقش کاتالیزور دانست و ادامه داد: در کشورهای جهان سوم – جدا از اینکه این اصطلاح درست است یا خیر- دولت‌ها می‌توانند نقش موتور محرکه را داشته و با هدایت و پشتیبانی از فرآیند تولید علم و تحقیقات از یکسو مشوق و محرک آنان بوده و از سوی دیگر نقش فرهنگ سازی در جامعه را باید بر عهده گیرند.
دکتر میرحسینی با بیان اینکه در این گونه کشورها به علت عوامل خارجی و داخلی زیادی که در مسیر توسعه و سرمایه گذاری در تولید علم وجود دارد متاسفانه بیشتر سرمایه ها به سمت کسب درآمدهای واسطه ای و کاذب سوق داده شده و کشور از سرمایه گذاری های مادر محروم می ماند، افزود: در این راستا دولت ها نقش بسیار پررنگ و مهمی را در پیشرفت و شتاب تولید علم می توانند بر عهده گیرند که غفلت از آن کشور به ورطه سقوط علمی کشانیده خواهد شد.
علم و دانش جایگاه واقعی خود را حتی در میان دولتمردان ندارد
استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه یزد با اشاره به عملکرد دولت در شتاب علمی کشور خاطرنشان کرد: با نگاهی اجمالی به دولت‌های متعدد تابه امروز می بینیم که هرچند در امر پشتیبانی از صعود و کوتاهی در فرود شتاب علم و فناوری در کشور نوسان های حتی شدیدی وجود داشته است اما باید اذعان نمود که هنوز در کشور ما علم و دانش جایگاه واقعی خود را حتی در میان دولتمردان باز ننموده است.
وی با تأکید بر همت و تلاش بیشتر دولتمردان در این خصوص افزود: با نگاهی به بودجه‌های پژوهشی سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی در کشور این مورد کمترین سهم را در تخصیص بودجه بخود دارند که نشان دهنده این است که هنوز دولت‌ها یا متوجه ارزش وجودی این امر نشده اند و یا در این راستا کوتاهی شده است.
معاون آموزشی و پژوهشی دانشکده علوم انسانی دانشگاه یزد یادآور شد: طبق معیارهای جهانی بودجه تحقیق و توسعه نباید كمتر از۵/۱% درآمد ناخالص ملی کشورها باشد؛ این درحالی است که بعنوان مثال شركت هیتاچی ژاپن در سال 1376 مبلغ ۵ میلیارد دلار صرف هزینه تحقیق و توسعه خود كرد ولی در همان سال كل هزینه تحقیق و توسعه کشور جمهوری اسلامی ایران فقط ۴% میزان مذكور بود.!
میرحسینی افزود: اگر مقایسه‌ای میان روند سرعت پیشرفت توسعه علم در ایران و غرب بکنیم متوجه می‌شویم که این رشته سر دراز دارد و از قرن نهم هجری که مصادف با شروع شكوفایی علم و فن آوری در غرب می‌باشد، سرعت شتاب علم افول كرده است.
رابطه متقابل بین توسعه اقتصادی و توسعه علوم
وی گفت: ظهور بزرگانی مانند عمر خیام از نیشابور که استاد ریاضی دان عهد خویش بود و بوعلی سینا در طب نشان از عظت علمی ایرانیان می‌دهد لذا با توجه به این اصل مسلم پذیرفته شده که بین توسعه اقتصادی و توسعه علوم رابطه ای متقابل وجود داشته و پیشرفت علم پیشرفت اقتصادی را بدنبال خود دارد و نیز در جهت مقابل پیشرفت اقتصادی زمینه توسعه علم را فراهم می سازد؛ ارزش تأکید مکرر مقام معظم رهبری بر شتاب در امر پیشرفت علم و دانش در کشور روشن می گردد.
انتهای پیام/س
