به گزارش صبح مهریز به نقل از رجانیوز؛ تنها چند روز تا اعلام نظر نهایی رئیس‌جمهور ایالات متحده درباره روند اجرای «برنامه جامع اقدام مشترک» باقی مانده و آنطور که از فضای رسانه‌ای و تحلیل‎‌های سیاسی برداشت می‌شود، دونالد ترامپ حکم به عدم پایبندی ایران به تعهداتش در برجام می‌دهد و تعیین تکلیف این مساله را به کنگره واگذار می‌کند.

در این میان یک تعبیر و تحلیل نادرست در بین اهالی رسانه و حتی اهالی سیاست در ایران رواج پیدا کرده است؛ تعبیری که این اقدام احتمالی ساکن اتاق بیضی در کاخ سفید را معادل خروج آمریکا از ادامه اجرایی کردن برجام می‌داند.

هر چند اقدامات واشنگتن در حدود دو سال اجرای برجام و نقض مکرر و آشکار بندهای مختلف این معاهده، مدت‌هاست که این کشور را از برجام خارج کرده و هرگونه اقدام تند احتمالی دیگر هم بر این مساله تاکید می‌کند اما باید توجه داشت که از لحاظ حقوقی و بر اساس آنچه طرف‌های امضا کننده‌ی برجام – نظیر اتحادیه اروپا، انگلستان و فرانسه – اعلام کرده‌اند، تاکنون ایالات متحده به برجام و مفاد آن پایبند بوده است و اتفاقا اقدام احتمالی ترامپ رد اعلام عدم پایبندی ایران به تعهداتش بر طبق توافقنامه، تاکید کاخ سفید بر این مساله است که واشنگتن در حال اجرای برجام است اما تهران در اجرای تعهداتش کوتاهی کرده است.

در واقع، نامه احتمالی ترامپ در محکوم کردن ایران به نقض برجام به عنوان قطعه‌ای از یک پازل طراحی شده که تهران به عنوان متهم اصلیِ برهم خوردن و نقض برجام شناخته شود که اگر تمایل به عدم خروج از این توافق دارد، باید تن به مذاکره مجدد و برجام جدید – بخوانید «برجامِ بهینه شده برای آمریکا» - بدهد.

البته گذر از این مسیر چندان هم ساده نیست و همانطور که پیش از این در رجانیوز اشاره شده بود، ترامپ برای راه انداختن دور جدید مذاکرات و امضای یک «برجام جدید» که بتواند به منزله‌ی وفای او به تعهدات و قول‌های انتخاباتی‌اش باشد، نیاز به همراهی اروپایی‌ها دارد تا بتواند از انزوا خارج شود و خواسته‌هایش را به ایران تحمیل کند. با این حال، اروپا برای تشویق شدن به همراهی با کاخ سفید نیاز به یک مشوق جدی دارد؛ مشوقی که احتمالا در ماه‌های آینده از سوی ترامپ ارائه خواهد شد.

بر طبق آنچه پایگاه «فارین افرز» در تحلیلی درباره تعاملات ماه‌های آینده درباره برجام نوشته، «برنامه موشکی ایران» همان مشوقی است که ترامپ در چند هفته آینده به اروپایی‌ها ارائه می‌کند. نزدیکی مرزهای اروپا به ایران و در دسترس بودن آن، برنامه موشکی ایران را تبدیل به یکی از نقاط نگرانی و دغدغه کشورهای اروپایی کرده و اینجا، همان نقطه مطلوب دولت آمریکاست؛ جایی که می‌توان با استفاده از آن، طرف اروپایی را برای دور جدید مذاکره و امضای یک «برجام جدید» متقاعد کند.

پایگاه آمریکایی «بلومبرگ» هم در تحلیلی، تاکید کرده که اگر ترامپ خواهان بازنگری در برجام است، نیاز به شرکای اروپایی دارد و اگر می‌خواهد آنان را زودتر از زمان موعود - یعنی آنچه امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل با عنوان تعهدات ایران پس از پایان سال 2025 نام برد - با خود همراه کند، باید تمرکزش را بر روی برنامه موشکی بالستیک ایران قرار دهد که نقطه مشترک نگرانی رژیم صهیونیستی، ایالات متحده و اتحادیه اروپاست.

درباره راهکارهایی که ایران می‌تواند در برابر این سناریوی سیاه ولی هوشمندانه ایالات متحده اتخاذ کند، نیاز به تحلیل و اظهارنظر کارشناسان متخصص است اما به صورت خلاصه می‌توان اینگونه گفت که سیاست راهبردی تهران در برابر این اقدام، باید همان جمله دیروز فرمانده سپاه پاسداران باشد؛ جایی که سرلشگر جعفری تاکید کرد که «ایران اجرای قانون کاتسا را معادل خروج یک جانبه آمریکا از برجام می‌داند.»

هرگونه مماشات با سیاست‌های جدید دولت آمریکا، همکاری برای رسیدن به میز مذاکره بر سر «برجام جدید» است. اقدام ترامپ در اعلام عدم پایبندی ایران به اجرام برجام «باید» از سوی دیپلمات‌های کشورمان نه به عنوان نقض فاحش برجام که مصداق عینی «پاره کردن برجام» تعبیر و تحلیل شود و سیاست‌گذاری‌‎های آتی نیز بر اساس این مبنا صورت بگیرد.

سخن گفتن از عبارات شاعرانه‌ای نظیر «ما پیروز اخلاقی این ماجرا هستیم»، شاید برای تبدیل به تیتر شدن در برخی رسانه‌ها مطلوب باشد اما قطعا در راستای تامین منافع ملی ایران نیست.

حالا که ترامپ، کاغذ برجام را تا لبه‌ی دستگاه کاغذ خردکن برده، ایران هم باید فندکی روشن کند و زیر این کاغذ بگیرد؛ همان تعبیری که رهبر انقلاب بر آن تاکید کردند: «ما البتّه برجام را ابتدائاً نقض نخواهیم کرد؛ لکن اگر طرف مقابل نقض کند که حالا همین‌طور این کسانی که نامزد ریاست جمهوری آمریکایند، مدام دارند تهدید میکنند که ما می‌آییم پاره میکنیم، نقض میکنیم، اینها اگر پاره کردند، ما آتش میزنیم. اینکه حالا نقض نمیکنیم، متّکی است به دستور قرآن: اَوفوا بِالعَهد؛ آنکه اگر آنها نقض کردند، ما هم نقض خواهیم کرد، این هم متّکی است به آیه‌ی قرآن: وَ اِمّا تَخافَنَّ مِن قَومٍ خِیانَةً فَانبِذ اِلَیهِم عَلی‌ سَوآء؛ اگر آن طرف نقض کرد نقض کن. «فَانبِذ» یعنی پرتاب کن طرف خودش، رد کن. بنابراین ما تابع اصول قرآنی هستیم.»

انتهای پیام/ج