به گزارش صبح مهریز؛ هرچند به‌دنبال تغییر سبک زندگی، آسیب‌های اجتماعی زیادی نوجوانان و جوانان را در جامعه هدف قرار داده است، ولی همچنان «اعتیاد» به عنوان بلایی خانمان‌سوز و مادر بسیاری از دیگر آسیب‌های اجتماعی، مهم‌ترین چالش خانواده‌ها و جامعه امروز است.

تغییر نوع و مدل مصرف مواد مخدر در سال‌های اخیر باعث افزایش روزافزون گرفتاران در دام اعتیاد شده است و با وجود تلاش‌های فراوان مسئولان و خانواده‌ها، هر روز نحوه پیشگیری و درمان این بیماری پیچیده‌تر و دشوارتر می‌شود.

دست‌اندرکاران پیشگیری از اعتیاد بهزیستی که از نهادهای درگیر با مسئله اعتیاد و پیشگیری و درمان این آسیب اجتماعی هستند، هر چند یک بار آمارهای هشداردهنده‌ای در این مورد می‌دهند یکی از مهم‌ترین آنها در استان کاهش سن اعتیاد به زیر 15 سال است که زنگ خطری جدی برای اهتمام بیشتر جامعه به ویژه خانواده‌ها در این مورد است.

با وجود اقدامات نهادهای مربوطه در ارائه راهکارهای آموزشی، پیشگیری و درمان برای مقابله با اعتیاد، همچنان مهم‌ترین نهادی که می‌تواند در فرهنگسازی و کنترل و کاهش اعتیاد در بین نوجوانان و جوانان نقش اساسی ایفا کند، «خانواده» است؛ به نحوی که این نهاد اجتماعی با ارتقای آگاهی، کنترل و تربیت صحیح و همچنین نزدیکی و دوستی با نوجوانان، نقش اساسی و تاثیرگذاری در کاهش اعتیاد دارد.

نبود مهارت‌های لازم در خانواده‌ها

یک شهروند یزدی که دارای 2 نوجوان است، در این رابطه می‌گوید: باید با توجه به رشد ارتباطات و وسایل ارتباط جمعی و آشنایی فرزندان با این تکنولوژی، والدین باید حداقل به اندازه فرزندانشان از آگاهی مطلوبی در این رابطه برخوردار باشند و حتی جلوتر از تکنولوژی و ارتباطات روز جامعه با فرزندان خود ارتباط سازنده داشته باشند.

«محمد عابدینی» می‌افزاید: متاسفانه دیده می‌شود والدین در ارتباط صحیح با فرزندان خود مشکل دارند و گاه در این مورد دچار افراط و تفریط می‌شوند.

وی در‌این‌باره اظهار می کند: بعضی خانواده ها با کنترل‌های بیش‌ازاندازه در محیط خانه، عرصه را بر نوجوان به نحوی تنگ می‎‎کنند که وی به اجبار محبت و عاطفه را دور از فضای خانه جست‌وجو می‌کند و برخی نیز چنان نظارت کمرنگی بر فرزندانشان دارند که آنها را به نوعی ولنگاری اجتماعی سوق می دهند.

«فاطمه دهقان نیری» یک بانوی میانسال نیز دراین‌باره به نقش حیاتی و موثر مادران اشاره می کند و می‎‎گوید: البته در مرحله بعد نیز مدرسه و فضای آموزشی در این موضوع ایفای نقش می کند، به نحوی که لازم است مهارت  های زندگی به‌ویژه «نه گفتن» را در همان سنین کودکی به آنها آموزش دهند.

تغییر مدل‎ سوء‌مصرف مواد مخدر

کارشناس پیشگیری از اعتیاد اداره کل بهزیستی استان به کاهش سن اعتیاد به زیر 15 سال در استان و کشور اشاره و تصریح می‎‎کند: این موضوع زنگ خطری جدی برای خانواده هاست.

«علی دشتبان» همچنین به تغییر مداوم مدل سوء مصرف مواد مخدر و سوق یافتن نوجوانان و جوانان به سمت مصرف مواد مخدر صنعتی اشاره می‎‎کند و می گوید: این موضوع برای دست اندرکاران پیشگیری و درمان اعتیاد چالش برانگیز است، به نحوی که همیشه باید در امر پیشگیری یک گام جلوتر از مصرف  کنندگان این مواد باشند.

به گفته این کارشناس پیشگیری، زمانی افراد در معرض سوء‌مصرف مواد سنتی بودند، ولی با افزایش موادمخدر صنعتی در جامعه، اعتیاد به این مواد افزایش یافته است و به‌تازگی نیز با کاهش مصرف ماده مخدر «شیشه» در استان، شاهد افزایش مصرف ماده مخدری به نام «گل» هستیم که شامل «حشیش» و دیگر مخدرهاست.

وی با بیان این‌که آمارها درمورد اعتیاد زنان در استان نگران کننده نیست، متذکر می‎‎شود: بااین‌وجود در این رابطه نیز باید کنترل و فرهنگسازی بیشتری شود؛ چرا که با توجه به این‌که سن اعتیاد زنان بین 20 تا 40 سال است، بیشترین عامل اعتیاد زنان در جامعه، اعتیاد همسران یا دیگر اعضای خانواده است که در این رابطه باید اهتمام بیشتری شود.

دشتبان ادامه می‌دهد: درحال‌حاضر یک کمپ درمان اعتیاد زنان و همچنین یک مرکز سیلک‌درمانی برای معتادان زن وجود دارد که اغلب مراجعان آن را زنان غیربومی تشکیل می دهند؛ ولی استان به لحاظ داشتن مرکزی شبانه‎‎روزی برای نگهداری زنان بهبودیافته در استان در مضیقه قرار دارد که باید در این رابطه راهکاری اندیشیده شود.

یزد؛ پایلوت آموزش مهارت‌‌های زندگی

کارشناس پیشگیری از اعتیاد بهزیستی استان با تاکید  تأکید بر اهمیت فرهنگسازی و آموزش در امر پیشگیری از اعتیاد، اظهار می‎‎کند: خوشبختانه یزد در رابطه با برنامه های فرهنگسازی و آموزش مهارت های زندگی در کشور از استان‎‎های پیشرو است.

دشتبان با بیان این‌که به همین منظور نیز آموزش مهارت‎‎های زندگی را از مهدهای کودک شروع کرده‎‎ایم و از  آموزش والدین و مربیان نیز غافل نمانده‎‎ایم، می گوید: استان یزد پایلوت اجرای برنامه های آموزشی در مهدکودک‎‎هاست.

وی بیان می‌کند: البته آموزش‎‎هایی برای بالا بردن آگاهی در مدارس ابتدایی، راهنمایی و همچنین دانشگاه  ها و محیط های کاری در حال برگزاری است تا تمام اقشار جامعه با مهارت های زندگی برای مقابله با آسیب های اجتماعی آشنا شوند.

به گفته این کارشناس، این نوع آموزش‎‎ها با توجه به این‌که معضل اعتیاد مادر بسیاری از آسیب‎‎های اجتماعی است، افراد جامعه را برای مقابله و نحوه برخورد با این آسیب خانمان‎‎سوز، توانمند خواهد کرد؛ هر چند که این آموزش‎‎ها باید با تغییر مدل مصرف، روز به روز بیشتر و هدفمندتر شود.

اجرای طرح درمان دادگاه مدار

کارشناس پیشگیری از اعتیاد بهزیستی استان می‌گوید: یزد یکی از 5 استان اجرای پایلوت طرح درمان دادگاه‎‎مدار است که در آن معتادانی که به جامعه و خانواده آسیب می‌رسانند و حاضر به ترک اعتیاد نیستند، به اجبار به مرکز یا کمپ ترک اعتیاد ارجاع می    شوند تا در مدت 6 ماه درمان شوند.

به گفته وی، این معتادان از طریق تلفن‎‎های 123 و 110 از سوی مردم و خانواده معرفی و از جامعه جمع آوری می‌شوند و با همکاری نمایندگانی از دادگستری و بهزیستی برای درمان به مراکز مربوطه ارجاع می شوند.

وی با بیان این‌که طرح مذکور الگو گرفته از کشورهای توسعه یافته دنیاست، اظهار می‌کند: معتادان بعد از معرفی به این مراکز از‌سوی تیم‎‎های تخصصی شامل تیم‎‎های روانگردان، ارزیاب و غربالگر در بازه زمانی 6 ماهه به طور اجباری درمان می‎‎شوند.

دشتبان می‎‎گوید: در مرحله نخست این طرح آزمایشی 100  معتاد متجاهر انتخاب شده‎‎اند و در صورت نداشتن رضایت به ترک، با مجوز نیروی انتظامی با آنها برخورد می شود.

فعالیت 44 مرکز درمان اعتیاد زیر نظر بهزیستی

کارشناس پیشگیری از اعتیاد بهزیستی استان با بیان این‌که آمار دقیقی از معتادان استان وجود ندارد، اظهار می‎‎کند: با توجه به وجود مراکز درمانی زیر نظر بهزیستی و همچنین دانشگاه علوم پزشکی، آمارها متغیر است اما خوشبختانه در استان معتاد پرخطر وجود ندارد.

«علی دشتبان» می‌افزاید: در استان 44 مرکز ترک و درمان اعتیاد زیر نظر بهزیستی وجود دارد که 29 مرکز برای درمان و ترک اعتیاد، 14 کمپ شبانه‎‎روزی و یک کمپ اجباری است.

انتهای پیام/ج