به گزارش صبح مهریز؛ استان یزد از آن به عنوان یکی از گرم ترین نقاط ایران نام برده می شود اما این سختی های ناشی از گرمی و خشکی هوا نتوانسته از همت و ایستادگی مردمان این دیار بکاهد به صورتی که اکنون یزدی ها با زندگی و خو گرفتن به شرایط سخت کویر در بین جهانیان به سخنت کوشی و تعامل با کویر معروفند.

یزدی ها همواره سعی کرده اند از تهدیدات فرصت بسازند که یکی از مهمترین این تعامل با محیط طبیعی که با سخت کوشی مردمان این خطه از کویر به منصه ظهور رسیده است قنات های آبی است که از صدها کیلومتر دور تر از زیرزمان آب را به شهرها و روستاهای هدف انتقال می داده است.

شرایط سخت کویر و گرمای طاقت فرسای یزد مردمان این خطه را در بسیاری از حوزه ها به مسیری هدایت کرده است که یزدی ها سعی کرده اند با ابتکارات خود از سختی زندگی در کویر کاسته و با آن خو گیرند. یزدی ها در فصل گرما نیز دست به ابتکارات مشابهی زده اند که از ان می توان به اختراع و تولید موارد خوراکی متناسب با گرما و خشکی آب و هوا اشاره کرد.

یکی از خوراکی هایی که یزدی ها در فصل گرما  به آن متوسل شده و سعی می کنند خود را خنک کنند فالوده است. این ماده غذایی خوش مزه همواره یکی از مواردی بوده است که بخشی از علایق مردم این شهر و همچنین مسافران و توریست‌هاست. البته فالوده تنها مخصوص یزد نیست بلکه انواع لذیذ و گوناگون آن مورد استقبال مردم شهرها و کشورهای دیگر نیز هست، هرچند كه معروف‌ترین آن، فالوده شیرازی و فالوده یزدی است. فالوده یزدی بنا به اذعان فعالین این حوزه از قدمت چند صد ساله برخوردار است و در گذر زمان به دلیل خوش طعمی و خاصیت از بین برندگی گرما همواره مورد استقبال مردم و گردشگران بوده است.

محمد درهمی یکی از فالوده و بستی‌فروشان قدیم شهر یزد در اين باره مي‌گويد: فالوده در گذشته، دسری بود که از پختن پودر بادام و شکر تهیه می‌شد، اما بعد، تبدیل به دسری خنک و خوشمزه و در عین حال با قیمتی بسیار ارزان شد.

وي اضافه مي‌كند: فالوده اولین بار در یکی از روستاهای شهرستان تفت به نام طزرجان تهیه شد و هنوز هم حتی با پیشرفت علم و اختراع دستگاه‌های پیشرفته برای تهیه آن، نسبت به دسرهای جدید ارزان‌ترین قیمت و بیشترین طرفدار را دارد؛ چه در سال 1350 که قیمتش دو ریال بوده و چه الان كه در سال 1395 قرار داريم و قیمتش 15 هزار ریال است.

درهمي عنوان مي‌كند: در قدیم، زمانی که میوه کمیاب بود یا قشر فقیر جامعه وسعشان به خرید میوه نمی‌رسید، فالوده جایگزین مناسب و ارزاني به شمار می‌رفت و تعداد مغازه‌های فالوده‌فروشی بسیار بیشتر از امروز بود و حتی تمام مغازه‌های لبنیاتی و بستنی‌فروشی‌ها نیز فالوده و ماقوت هم برای فروش داشتند و در هر کوچه و محله می‌شد، آن را به راحتی خریداری کرد.

وي در ادامه در مورد نحوه تهيه فالوده یزدی مي‌گويد: در فالوده یزدی، نشاسته را آب کرده و سپس آن را پخته و در هنگامي كه داغ است از آبكشي كه زير آن ظرف يخي وجود دارد، عبور مي‌‌دهند تا رشته رشته شود.

وي در مورد تفاوت فالوده يزدي با فالوده شيرازي، بيان مي‌كند: در تهيه‌ي فالوده شیرازی، نشاسته‌ي پخته شده را بوسيله‌ي دستگاه و با فشار از توری عبور مي‌دهند تا رشته رشته شود و بعد در فریزر قرار می‌دهندتا يخ بزند. فالوده یزدی را بعد از آماده شدن با شیره‌ي، گلاب و سیاه دانه، صرف می‌كنند اما فالوده شیرازی را با آبلیموي تازه و آب آلبالو، تناول مي‌كنند.

وي يكي ديگر از دسرهاي سنتي يزدي‌ها را ماقوت معرفي مي‌كند و در باره‌ي آن مي‌گويد: ماقوت یکی دیگر از دسر‌های یزدی‌هاست که از خانواده همان فالوده است اما بیشتر در زمستان و فصل سرما، رونق دارد و مورد استفاده مردم قرار می‌گیرد.

وي اظهار مي‌كند: تفاوت ماقوت و فالوده در این است که برای تهیه ماقوت، نشاسته پخته شده و داغ را در ظرف ریخته و در یخچال قرار می‌دهند كه پس از سرد شدن به قالب ظرف در می‌آید و دیگر مانند فالوده رشته رشته نيست و پس از حاضر شدن نيز معمولاً تنها با شیره مصرف می‌شود.

اين فالوده فروش قديمي شهر يزد عنوان مي‌كند: متاسفانه فالوده یزدی، نسبتاً ناشناخته مانده است و مانند فالوده شیرازی در همه شهرها شناخته شده نیست بلکه فقط مخصوص یزد است و به همین دلیل مسافران و گردشگران در هنگام سفر به يزد بسیار از آن استقبال می‌کنند و در تابستان کمتر کسی فالوده نخورده، یزد را ترک می‌کند.

درهمي در پايان نيز مي‌گويد: البته مردم يزد در فصل گرما از انواع عرقیجات گياهي نيز به عنوان نوشيدني استقبال مي‌كنند به نحوي كه مصرف عرق کاسنی به دلیل طبع سرد، بسیار در یزد رواج دارد و برای رفع گرمازدگی از آن استفاده می‌شود. یکی دیگر از عرق‌های مفید و پرخاصیت در فصل تابستان نيز عرق بید و شاطره است که جز ارزان‌ترین عرقیجات است و تمام اقشار جامعه می‌توانند از آن استفاده کنند اما عرق بیدمشک به دلیل طبع گرم آن در تابستان کمتر مورد استقبال قرار می‌گیرد.

انتهای پیام/ج

یزد رسا