به گزارش یزد آوا، امسال با انتشار نتایج رتبه بندی تایمز و غیبت دانشگاه های مطرح یزد انتقادات فراوانی به عملکرد این دانشگاه ها وارد شد. محمد صالح اولیا رئیس دانشگاه یزد پیش از این در این رابطه گفته بود: علت غیبت نام دانشگاه یزد در این رتبه بندی در سال ۲۰۱۸ که دستاویز برخی شیطنت ها هم شد این بود که بخشی از اطلاعاتی که می بایست در سایت مربوطه وارد می شد، دیر وارد شد. (بیشتر بخوانید)

در همین راستا معاون پژوهش و فناوری دانشگاه یزد در مصاحبه با خبرنگار یزد آوا گفت: رتبه بندی های QS، تایمز و شانگهای سه رتبه بندی معتبر و اصلی بین المللی است که البته معیارهای متفاوتی نیز دارند.

محمد‌مهدی لطفی افزود: با مراجعه به سایت موسسه تایمز می توان دریافت این موسسه برای رتبه بندی دانشگاه های جهان ۵ شاخص اصلی  شامل آموزش، پژوهش و تحقیق، میزان استنادات و ارجاعات به دانشگاه، ارتباطات بین المللی و در نهایت حجم درآمدهای صنعتی و ارتباط دانشگاه با جامعه و صنعت را داراست.

وی ادامه داد: باید دانست وزن هر کدام از این معیارها بسیار متفاوت است. یعنی اگر امتیاز هر دانشگاه را از ۱۰۰ امتیاز در نظر بگیریم از این میزان 30 امتیاز مربوط به آموزش، 30 امتیاز مربوط به بخش پژوهش، 30 امتیاز مربوط به استنادات بوده و مجموع ارتباط بین المللی و درآمدهای صنعتی نیز مجموعا 10 امتیاز دارند. این امتیاز بندی در واقع انتظارات جهانی و سیستم های رتبه بندی را از دانشگاه به روشنی مشخص می‌کند.

این مقام مسئول تاکید کرد: نکته دیگر که بیان آن ضروری به نظر می رسد این است که موسسه تایمز سه منبع اصلی برای جمع‌آوری داده‌های خود دارد. این موسسه بخشی از اطلاعات را از خود دانشگاه می‌گیرد و هر  دانشگاه سالانه پرسشنامه های این موسسه را تکمیل می کند. منبع بعد پرسشنامه ای است که از سوی این موسسه به تعداد بسیار زیادی از افراد معروف و معتبر در زمینه آموزش عالی در سراسر دنیا ارسال می‌شود. سومین منبع نیز جستجو و وب سنجی است که از سوی خود این موسسه انجام می شود. این شیوه باعث می شود که اگر دانشگاه‌ها گزارشات نادرست دادند با دو مرجع دیگر به نوعی راستی آزمایی انجام شود. چرا که یکی از مهمترین نکات در هر سیستم ارزیابی این است که بتوانیم داده های خیلی صحیح، دقیق و معتبری بدست بیاوریم و روش‌های خیلی مشخصی هم برای راستی آزمایی آن داشته باشیم.

استاد دانشگاه یزد همچنین به بسته بودن دست دانشگاه ها در برخی از این معیارها اشاره و اظهار کرد: یکی از پارامترهای موثر نسبت هیئت علمی به دانشجو است که هرچه این نسبت پایین تر باشد بهتر است. این شاخص، شاخصی است که نقش دانشگاه در آن خیلی موثر نیست. به خاطر اینکه بتوانیم این نسبت را بهبود دهیم یا باید تعداد دانشجو را کاهش دهیم که با فشاری که در کشور برای پذیرش دانشجو بوده این کار یک مقدار سخت است. یا باید تعداد اعضای هیئت علمی را افزایش بدهیم که این کار هم نیاز به تامین مالی و مجوز دارد و لذا معمولا در سال تنها بین ۱۵ تا ۲۰ عضو هیئت علمی جذب دانشگاه ما می شود. به همین دلیل هم در کشور ما این نسبت، نسبت خوبی نیست. مثلاً در دانشگاه های آمریکا نهایتاً به ازای هر ده دانشجو یک استاد وجود دارد. این در حالی است که این نسبت در دانشگاهی مثل دانشگاه یزد که سعی کردیم خوب عمل کنیم یک استاد به ازای 30 دانشجو است.

لطفی اذعان داشت: در مورد درآمدهای صنعتی موسسه و دانشگاه هم همه وضعیت مالی کشور و همچنین وضعیت قدیمی و مزمن ارتباط دانشگاه با صنعت را می‌دانیم. برای صنعت خیلی دشوار است که برای دانشگاه و تحقیقات دانشگاهی بودجه بگذارد. دولت نیز منابع مالی محدود دارد. در حالی که دانشگاه های دنیا را اگر ببینیم حجم بسیار زیادی از گرنتی که اساتید دریافت می‌کنند از صنعت و موسساتی است که دولت ایجاد می کند.

انتظاراتمان از دانشگاه مشخص نیست

وی همچنین بیان کرد:  در بخش استنادات و ارجاعات که ۳۰ درصد امتیازات را هم به خود اختصاص میدهد دانشگاه می تواند به صورت ویژه نقش آفرینی کند. اما حقیقتا ما باید روشن کنیم که انتظاراتمان از دانشگاه ها چیست. متاسفانه در کشور ما در بحث انتظارات از دانشگاه ها دچار سرگشتگی هستیم. برخی انتظار دارند تا دانشگاه در بحث شرکت های دانش بنیان و فناور نقش بازی کند. واقعاً نمی دانیم آمار مقالات ISI را بالا ببریم یا مشکل جامعه و صنعت را حل کنیم. در کشورهای غربی و توسعه یافته بین این دو مقوله شکافی وجود ندارد. چون صنعت آنها در مرز علم است. لذا وقتی استاد یک پروژه صنعتی می‌گیرد و چند دانشجو خود را روی تحقیق در مورد این پروژه می گذارد علاوه بر اینکه مشکل صنعت را حل می کند، منجر به یک مقاله می‌شود. پس طبیعی است که شاخص های تعداد مقاله و ارتباط با صنعت در چنین دانشگاه هایی بالا باشد و ما در این زمینه دچار چالش باشیم.

این استاد دانشگاه یزد تاکید کرد: طراحی مکانیزم هایی که ظرف دو سه سال حجم مقالات را دو برابر کند کار سختی نیست، ولی آیا جامعه همین انتظار را از ما دارد. بنده در جلسات مکرری که در استان شرکت می کنم دریافته ام کسی این انتظار را از ما ندارد. همه انتظار دارند دانشگاه مشکلات را حل کند. فارغ التحصیلان دانشگاهی بتوانند در آیند در صنعت و در سازمانهای دولتی بهترین نقش را ایفا کنند. این مجموعه انتظارات است که کار ما را در برنامه ریزی در دانشگاه دشوار کرده است.

وی اعلام کرد: چهارمین شاخه ارزیابی ارتباطات بین المللی دانشگاه است. اینکه چه تعداد عضو هیئت علمی، چه تعداد استاد و دانشجوی بین المللی و پروژه های تحقیقاتی بین المللی داریم. در این زمینه بخشی به ارتباطات کشور برمی‌گردد. در همین زمینه تعداد دانشجویان خارجی ما در سال ۹۴  نزدیک به صفر بود ولی اکنون این میزان به بالای ۱۰۰ دانشجو رسیده است. در ابتدا هم بیشتر از کشورهای همسایه مثل افغانستان و عراق بود ولی اکنون بیشتر توسعه پیدا کرده و در کشورهای آفریقایی و کشورهای مشترک‌المنافع هم دانشجو داریم.

لطفی اضافه کرد: در بحث جذب استاد بین‌المللی به صورت دوره های کوتاه یک هفته و ۱۰ روز نسبتاً خوب عمل کرده ایم. مانند اساتیدی که در کنفرانس ها و کارگاه حضور پیدا می کنند. اما اینجا بیشتر اساتید بین المللی مدنظر است. یعنی استادی که بیاید و چند ماه در سال فعالیت و کار پژوهشی داشته باشد. ما هم اکنون به این سمت می رویم. البته این کار خیلی دشوار است.

دانشگاه یزد جزء ۲۵۰ دانشگاه برتر آسیا

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه یزد بیان داشت: به طور کلی کمتر از ۴۰ درصد از اطلاعات رتبه بندی تایمز از طریق خود اظهاری انجام میشود. 30 درصد از طریق وب سنجی و ۳۰ درصد نیز از طریق نظرسنجی بین المللی انجام می شود.

 وی گفت: دانشگاه یزد در سال ۲۰۱۷ نخستین باری بود که در این رتبه بندی شرکت کرد. این نکته را نیز باید در نظر گرفت که تایمز چند صد رتبه اول را کاملاً دقیق اعلام میکند و از جایی به بعد لیست اعلام می شود. در سال ۲۰۱۷ رتبه دانشگاه یزد بالای ۸۰۰ بود. همچنین این دانشگاه جزء ۲۵۰ دانشگاه برتر آسیا و 200 دانشگاه برتر جوان دنیا بوده است.

وی تصریح کرد: در سال ۲۰۱۸ رتبه ما را در سیستم تایمز بالای هزار بوده، البته باید دانست که نتیجه ای که در سال ۲۰۱۸ کسب کردیم مربوط به خروجی فعالیت های ما تا سال ۹۵ است.

لطفی در پاسخ به این سوال که "آیا وارد نشدن بخشی از اطلاعات در سایت موسسه تایمز صحت دارد" گفت: متاسفانه دفتر همکاری بین المللی ما قسمت مربوط به گزارش درآمدهای صنعتی را کاملاً خالی گذاشته بود. هر چند ظاهراً این دو و نیم درصد کوچک به نظر می رسد ولی چون تعداد دانشگاه ها زیاد بوده این میزان بسیار تاثیر گذار است. همچنین عامل دیگری که تاثیرگذار بوده این است که امسال دانشگاه های بیشتری وارد این رتبه بندی شدند که ممکن است در نتیجه آن جایگاه‌ها واقعی تر شده باشد.

وی در پایان با تاکید بر اینکه سیاست های حوزه آموزش و پژوهش به تدریج خود را نشان می دهد، بیان داشت: نکته مهم دیگر این است که رتبه بندی تایمز در هر سال در واقع مربوط به خروجی ما در چند سال قبل است. مثلاً رتبه ما در سال ۲۰۱۸ نهایتاً به سال ۲۰۱۶ ختم می‌شود که حاصل سیاست گذاری سال های دور است. لذا حتی اگر رتبه دانشگاه یزد زیر 100 بود هم بنده نمی توانستم بگویم این رتبه حاصل کار من است. شاید اثر سیاستی که بنده از زمان انتصابم در سال ۹۵ اتخاذ کرده ام در سال های آتی خود را نشان دهد.

انتهای پیام/