به گزارش عصرفرهنگ؛ به نقل از اردکان گویا؛ اردکان از گذشته از نظر اماکن تاریخی همیشه زبان زد بوده است و آثار باستانی چون بازار چهارسوق و پل خرانق و قلعه خرانق همیشه مورد توجه گردشگران بوده است. 

اما این بار به سراغ قدیمی ترین مسجد اردکان رفتیم تا از راز و رمز این مسجد بیشتر باخبر شویم.

به سراغ علی سپهری محقق و اردکان شناس اردکانی رفتیم تا اطلاعات بیشتری در خصوص این مسجد در اختیار خبرنگار اردکان گویا قرار دهد.

محقق اردکانی گفت: بنای این مسجد به قرن 6الی هفت هجری شمسی بازمی گردد که در چند مرحله بازسازی و توسعه پیدا کرده است. کاوش هایی که در سال های گذشته بر روی این مسجد صورت گرفته است، آثار این بنا تا عمق پنج متری زمین نیز نشلن داده است که این یعنی ساختمان هایی در مکان فعلی مسجد وجود داشته است که تخریب و توسعه و بازسازی شکل جدید مسجد را به وجود آورده است.

علی سپهری افزود: طبق طوماری که مربوط به سال 1250قمری است و در حال حاضر درموزه مردم شناسی اردکان نگهداری می شود تعمیرات مسجد با احتساب استاد شاگرد و کارگر 135 تومان محاسبه شده است. این مسجد دارای محراب تابستانی بسیار زیبا بوده است که در سال 1340 در بازسازی تخریب شد.

نویسنده اردکانی ادامه داد: هشتی بسیار زیبایی در ضلع شمال مسجد وجود داشت که از دو طرف به مسجد وارد می شد و جلوی دیده شدن نمازگزاران توسط رهگزران را می گرفت که این هشتی بسیار زیبا وارزشمند در سال  1358 تخریب و بالکن و تیرآهن به جای آن نقش بست.

وی اظهار داشت: گچ بری های فعلی محراب توسط استاد رضا کمالی نقش بسته است. همچنین قدیمی ترین حزب موجود در این مسجد مربوط به سال 904 قمری، قدیمی ترین قران مسجد به سال 999 قمری بازمی گردد وقدیمی ترین زیلو این مجموعه سال 1005 هجری قمری بافته شده است. در قسمت زنانه مسجد نیز سنگ مرمری  نصب شده است که به پنجه علی معروف ودر قدیم وحال مورد عنایت بانوان قرار دارد که در گذشته شمع نیزروشن می کرند که کم کم این اقدام منسوخ شد.

نادر پیری اردکانی نیز در کتاپ پله هشتم از نذورات شهروندان در بالای گنبد این مسجد نوشته است: مردم  برای شفای بیمار و رفع گرفتاری نذوراتی چون ، گندم، جو و نخود مشکل گشا را با ذکر تسبیحات و دعاهایی به اطراف گنبد می ریختند. 

مسجد جامع اردکان پایگاه انقلاب در این شهرستان

مسجد جامع اولین تکاپو و زمزمه های پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی در شهر اردکان به چشم خود دیده است.

علی سپهری اردکانی مورخ تاریخ وانقلاب اردکان در این خصوص گفت: مسجد جامع با توجه به اینکه در نزدیکی مدرسه علمیه قرار دارد مرکز اصلی تظاهرات در دوران انقلاب بود، اولین تظاهرات در فروردین سال 57 از مسجد جامع آغاز شد و همچنین در 29 اردیبهشت 57 به مناسبت چهلمین روزشهدای یزد دومین اجتماع بزرگ انقلابی در جوار همین مسجد صورت پذیرفت. 

وی افزود: در عید سعید فطر اسامی خیابان ها در اردکان تغییر کرد که به همراه این ماجرا اتفاق شاخصی در مسجد جامع نیز رخ داد، و آن هم نصب پرچم قرمز بالای گنبد مسجد بود که این پرچم از تابستان 57 برافراشته شد و تلاش سربازان رژیم برای پایین کشیدن آن بی فایده بود و این پرچم تا پیروزی انقلاب بر بالای گنبد مسجد باقی ماند.

نویسنده اردکانی عنوان کرد: در 12 مردادماه اولین راهپیمایی بزرگ اردکان علیه رژیم پهلوی از این مسجد آغاز و همچنین کلیه راهپیمایی ها و حتی راهپیمایی 25 مرداد که منجر به شهادت شهید قانعی شد نیز از مسجد جامع آغاز شده بود.

به سراغ خادم این مسجد رفتیم.

این خادم سالخورده که بیش از هفتاد سال از زندگی خود را وقف مسجد کرده است گفت: زنان با جارو کردن جلوی مسجد و پاشیدن دانه بر روی گنبد حاجت روا می شدند که گاهی حتی از شهرهای همجوار برای گرفتن حاجات به این مسجد می آمدند.

وی گفت: در زمان گذشته در این مسجد چراه پی سوزی بود ک همه آن را بی ارزش می دانستند که بعد از وصل شدن برق شهر دزدیده شد و بعد ها مشخص شد که این چراغ از جنس طلای سفید و بسیار ارزشمند بوده است.