به گزارش عصر فرهنگ، بیکار در اقتصاد به فردی گفته می‌شود که در سن کار (۱۵ تا ۶۵ سال) و جویای کار باشد، اما شغل یا منبع درآمدی پیدا نکند. کودکان و افراد مسن از آن جهت که قادر به انجام کار نیستند، جزو جمعیت فعال به حساب نمی‌آیند. زنان خانه‌دار و دانشجویان اگر جویای کار نباشند، جزو جمعیت فعال شمرده نمی‌شوند.

بیکاری شاخص مهمی است که نشان می دهد آیا سیاست‌های اقتصادی دولت در مسیر درست و پیشرفت قرار دارد و یا خیر؟ همچنین عنوان می شود افزایش تعداد بیکاران نشان دهنده بدتر شدن اوضاع اقتصادی و تولید است و در نقطه مقابل آن، خروجی بهبود فعالیت های اقتصادی رونق اشتغال و کاهش نرخ بیکاری خواهد بود.

نرخ بیکاری در این دولت برای اولین بار بعد از چهار سال از ۱۲ درصد عبور کرده است. طبق اعلام مرکز آمار نرخ بیکاری تابستان امسال به ۱۲٫۷ درصد رسیده است، این در حالی است که جلسات شورای عالی اشتغال در این دولت به تعداد انگشتان دو دست هم برگزار نشده است!! حال آيا دولت تدبير و اميد مي‌تواند نرخ بيكاري را به كمتر از ميزان زماني كه فعاليت خود را آغاز كرد، يعني 10.4 درصد در تابستان 1392 كاهش دهد؟

مرکز آمار ایران در آخرین گزارش خود، تعداد شاغلان در سال 94 را حدود 21 میلیون و 860 هزار و 836 نفر اعلام کرده است که  این رقم در ابتدای دولت تدبیر و امید حدود 22 میلیون و 191 هزار و 144 نفر بوده است که نشان از بیکار شدن خالص حدود 330 هزار نفر در دولت یازدهم دارد.

با یک حساب سرانگشتی درباره میزان اشتغالزایی در دولت یازدهم می‌توان متوجه شد، 330 هزار نفر بیکار شده، 6 درصد کل افراد شاغل جامعه هستند بنابراین می‌توان دریافت که با توجه به روند منفی اشتغال در دولت تدبیر و امید، وضعیت اشتغالزایی در دولت یازدهم چیزی حدود 6.6- درصد بوده است و میزان اشتغال ایجاد شده منفی است.

بر اساس اعلام مرکز آمار، در تابستان 1395 تعداد بیکاران به رکورد 3 میلیون و 337 هزار نفر رسیده که در تاریخ کشور، بی‌سابقه است!!

بیکاری سال 94 از سوی دولت 11 درصد عنوان شده که اگر این میزان را بپذیریم نشان می‌دهد وضعیت اشتغال گروه‌های سنی، جنسی و تحصیلی مختلف در حوزه بیکاری خوب نیست، همچنین در سال 94، 2 میلیون و 700 هزار بیکار داریم که با احتساب شاغلان ناقص این میزان به 4 میلیون و 800 هزار نفر و با احتساب جمعیت فعال دلسرد از اشتغال این میزان به 7 میلیون نفر می‌رسد که رقم فوق تا سال 1400 به 11 میلیون بیکار خواهد رسید که باید توجه داشت تبعات بیکاری صرفا اقتصادی نبوده و بسیاری از بزهکاری‌ها و ناهنجاری‌ها در جامعه مانند طلاق، اعتیاد، دزدی و بیماری‌های روحی روانی می‌تواند ناشی از بیکاری باشد!!

حال اگر برآورد 5 میلیون نفری از میزان بیکاران داشته باشیم، نشان می دهد که هر ساعت حدود 150 نفر به جمعیت بیکاران افزوده می‌شود.

حتی صندوق بین المللی پول هم در تاریخ 14 مهر 95 در آمار جدید اعلام کرد که وضعیت بیکاری در ایران بدتر شده و نسبت به سالهای 92 تا 95 هفت پله نزول داشته است.

بر اساس این گزارش، نرخ بیکاری ایران در سال 2016  به 11.28 درصد افزایش خواهد یافت. در عین حال، رتبه کشور به لحاظ بیکاری در جهان نسبت به سال گذشته 2 پله نزول کرده است و هنوز نتوانسته به جایگاه 3 سال گذشته یعنی در سال 2013 برابر با سال 1392 پیش از آغاز به کار دولت یازدهم بازگردد.

وضعیت اقتصادی کشور، خود گویای همه چیز است و نیازی به آمار نیست! 60 درصد از واحدهای تولیدی کشور از جمله ارج، پارس الکتریک، آزمایش و...  به صورت تعطیل و نیمه تعطیل درآمده‌اند.

از طرف دیگر علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اخیراً گفته است دقیقه به دقیقه بر تعداد بیکاران افزوده می شود و هر 5 دقیقه یک نفر به متقاضیان کار اضافه می‌شود.

اگر به گفته وزیر کار، هر دقیقه 5 نفر در کشور در جستجوی شغل باشند و به تعداد بیکاران افزوده شوند، بنابراین در هر ساعت 300 نفر، هر روز 7200 نفر، هر هفته 50400 نفر، هر ماه 216 هزار نفر و خلاصه اینکه هر سال 2 میلیون و 592 تازه وارد به بازار کار کشور خواهیم داشت.

دولت یازدهم با تمرکز بر موضوع برجام و سیاست خارجی متاسفانه عملکرد قابل قبولی را در حوزه اقتصاد نداشته است و به عقیده بسیاری از کارشناسان اقتصاد کشور در این دولت از بی‌برنامگی رنج می‌برد و از این رو تبعات منفی بسیاری دامن‌گیر اقتصاد کشور شده است؛ به طوری که تعداد بیکاران در کشور در این دولت به بالاترین رقم تاریخ پس از انقلاب رسید.

در این فضا به نظر می رسد بهترین کمک به دولت برای حل احتمالی مشکل اشتغال و عملی کردنِ احتمالی درصدی از وعده های مکرر خود در این زمینه، این باشد که به جناب رئیس جمهور توصیه کنیم سعی کند حداقل پیش از سخن گفتن در این زمینه، نگاهی به آمار نهادهای رسمی دولت در این حوزه بیندازد و همچنین با دست برداشتن از رفتارهای پوپولیستی که دولت قبل را متهم به آن می کنند، در این زمینه به «اقدام و عمل» نیز بیندیشد. هرچند که آمار واقعی جیب مردم است  نه بانک مرکزی و مرکز آمار.

علیرضا زارع شهرآبادی