آمارها نشان می دهد،میزان تولید زباله در مناطق روستایی کشور، روزانه حدود 10 هزار و 500 تن است که 52 درصد از این زباله ها، پسماندهای فساد پذیر هستند که قابلیت تبدیل به کمپوست را دارند.

همچنین بر اساس اعلام کارشناسان، سالانه حدود 16 میلیون تن زباله در کشور تولید می شود که این میزان منجر به تولید 50 هزار تن گاز گلخانه ای و 10 میلیون متر مکعب شیرابه می شود.

متخصصان محیط زیستی معتقدند، تولید زباله در کشور بسیار زیاد است و این میزان علاوه بر تولید گازهای گلخانه ای و شیرابه موجب از بین رفتن 1000 هکتار زمین برای دفن آن می شود.

براساس محاسبات انجام شده، فقط هشت درصد زباله ها در کشور بازیافت و بقیه به آلاینده ها تبدیل می شوند؛ در حالی که این میزان پسماند در صورت بازیافت، قابلیت تبدیل به سه تا چهار میلیون تن کود و قابلیت بازگشت به مواد اولیه را دارد.

همچنین با بازیافت 1.5میلیون تن ظروف یکبار مصرف می توان آن را به سوخت برای کارخانه های سیمان تبدیل کرد که دراین صورت 1.5 میلیارد متر مکعب در مصرف گاز صرفه جویی می شود.

این وضعیت در دنیا چه در دریاها، اقیانوس ها و دشت ها به چشم می خورد از این رو یک کمپین محیط زیستی با نام Clean Up the world که متشکل از انجمن های مختلف در گوشه و کنار جهان است برای پاکسازی، رفع مشکلات و حفظ محیط زیست شکل گرفت که از سال 1993 در قالب یک انجمن مورد تایید و حمایت برنامه محیط زیست سازمان ملل(UNEP) قرار گرفت.
این انجمن سالانه حدود 35 میلیون داوطلب از 130 کشور جهان را به صورت یکی از بزرگترین گردهمایی محیط زیستی جهان تشکیل می دهد که طیف وسیعی از اصناف، گروه ها و NGO های مختلف، مدرسه ها، دولت ها و شرکت های خصوصی را جهت بهبود شرایط محیطی دور هم جمع می آورد.

از اولین کمپین پاکسازی جهان در سال 1993 تاکنون با تلاش میلیون ها داوطلب پیشرفت های شگفت آوری به وجود آمده است.
بازیافت و بازیابی منابع، کاشت درخت، کمپین های آموزشی، حفظ منابع آبی و استفاده مجدد از آبهای مصرفی، رقابت هایی به منظور حفظ محیط زیست، برگزاری نمایشگاه و پروژه های ترمیم محیط زیست بخشی از فعالیت های این کمپین است.

بر این اساس مراسم پاکسازی جهان، هر ساله در آخر هفته سوم ماه سپتامبر (اواخر شهریور ماه) در تمامی کشورهای جهان برگزار می شود که در ایران نیز در برخی شهرها این اتفاق می افتد و دوستداران محیط زیست در این روز اقدام به پاکسازی یک منطقه حفاظت شده می کنند.
محمد درویش مدیر کل دفتر آموزش های مشارکت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست در این باره به خبرنگار علمی ایرنا گفت: یکی از مهمترین مشکلاتی که در طبیعت با آن مواجه هستیم حجم فزاینده زباله است که توسط انسان در طبیعت رها می شود که متاسفانه هنوز نتوانسته ایم این مشکل را به صورت ریشه ای رفع کنیم.

وی افزود:هفت نقطه از کره زمین در اقیانوس ها با انبوه زباله های حاوی یونیلیت، پلاستیک و مشتقات آنها روبرو است که عمر متوسط این زباله ها بین 200 تا 500 سال است، در طول نیم قرن گذشته حجم بسیار زیادی از زباله ها در خشکی ها و رودخانه های منتهی به دریاها و اقیانوس ها رها شده اند که در نهایت به پهنه های آبی رسیدند.

وی ادامه داد:حاصل این اقدام مرگ 1.5 میلیون آبزی و پرندگانی که از آبزیان تغذیه می شدند، شد، همچنین 300 گونه مهم از این آبزیان و پرندگان نیز در معرض انقراض قرار گرفته اند.
درویش اظهار کرد: یکی از مهمترین این حجم عظیم زباله وجود لکه 3.5 میلیون کیلومتر مربعی در اقیانوس آرام و در بالادست جزیره هاوایی در غرب آمریکا است که بیش از 2 برابر مساحت ایران وسعت دارد که از آن به عنوان قاره هفتم یا قاره کثیف نام می برند.

وی افزود: زباله های این قاره به تدریج جدا می شوند و حیوانات به خیال اینکه غذا هستند آنها را می خورند که این مساله مرگ سالانه یک میلیون آبزی را به همراه دارد، البته این زباله ها به تدریج وارد چرخه غذایی انسان ها نیز می شود زیرا از ماهیان این دریاها و اقیانوس ها استفاده می کنیم.

درویش در ادامه به وجود ته سیگار در طبیعت و مناطق شهری اشاره کرد و گفت: وجود سالانه هفت میلیارد ته سیگار در مناطق شهری و طبیعت موجب آلوده کردن یک میلیارد متر مکعب آبهای شیرین و قابل شرب می شود که این منبع می تواند آب شهر بزرگی مانند تهران را تامین کند.
وی ادامه داد: همچنین وجود زباله هایی مانند باتری ها و پساب های آب شیرین کن ها نیز از دیگر معضلاتی است که بشر با آن مواجه است و هنوز راه حلی برای آنها نیافته است.
درویش اظهار کرد: اتفاق خطرناک تر دیگری نیز در زیر زمین در حال وقوع است و آن آلوده شدن منابع آبی زیر زمینی و خاک است که این آلودگی به مرور وارد چرخه غذایی بشر می شود و انواع بیماری ها را به دنبال دارد.

وی تاکید کرد: امروزه نیترات وارد برخی منابع آبی شهری شده است که این مساله حاصل سهل انگاری حداقل 50 ساله است که نیترات توانست از خاک عبور کند و به آبهای زیر زمینی راه یابد، استفاده از این آبها بیماری های زیادی از جمله سرطان را به همراه دارد که هزینه 10 هزار میلیارد تومان سالانه برای خرید داروهای ضد سرطان یکی از این پیامدهای شوم است.
درویش تاکید کرد: اگر قرار است گام های موثری برای پاکسازی برداریم باید زباله کمتری تولید کنیم، باید از وسایلی که عمر ماندگاری کمتری در طبیعت دارند استفاده کنیم، باید از وسایلی که آثار زیانبار کمتری به طبیعت وارد می کنند استفاده کنیم.

وی گفت : یکی دیگر از راه ها حرکت به سمت کاهش مصرف کودهای شیمیایی، رفتن به سمت مقابله بیولوژیک با آفات است تا در نهایت کره زمینی پاک داشته باشیم.
مراسم روز پاکسازی جهان در کشورهای مختلف به روش های متفاوت و چند روز متناوب انجام می شود.

ایرنا