به گزارش عصر فرهنگ؛ برای درک واقعیت برجام نگاهی به تیترها و صفحات روزنامه‌های حامی دولت در این روزها که مصادف با دو سالگی آغاز برجام است کفایت می‌کند. در واقع دولتی‌ها که دو سال قبل به مناسبات آغاز برجام جشن و پایکوبی به پا کردند و رسانه‌های آن‌ها تیتر یک و صفحات اول‌شان را به این -به زعم خودشان پیروزی بزرگ- اختصاص داده بودند، این روزها اصلا به روی خودشان هم نمی‌آوردند که برجامی هم وجود داشت. با این همه اما برخی از حامیان دولت همچنان اصرار دارند تا با ادعاهای غیرواقعی اینگونه به مردم القا کنند که برجام برای کشور مفید بوده است!

محمدرضا تابش نماینده مردم اردکان در مجلس در دو سالگی برجام با بیان ادعاهایی عجیب به دفاع از برجام پرداخت. اما غیرواقعی بودن ادعاهایی تابش به قدری مبرهن است که خود دولت‌مردان از جمله شخص آقای روحانی به آن اذعان کرده‌اند.

آیا قرار بود در برجام فقط تحریم‌های هسته‌ای لغو شود؟

تابش ادعا کرده است: «تحریم‌های مورد اشاره در برجام  تنها  منوط به تحریم‌های هسته‌ای بوده و در حقیقت در برجام قرار نبود همه تحریم‌ها برطرف شود بلکه تنها تحریم‌های  هسته‌ای مورد نظر بوده است.»

اما حسن روحانی در تاریخ 23 تیرماه سال 1394 تأکید می‌کند که طبق برجام باید همه‌ی تحریم‌ها اعم از هسته‌ای و غیرهسته‌ای لغو شود: «امروز به ملت شریف ایران اعلام می‌کنم که طبق این توافق، در روز اجرای توافق، تمامی تحریم‌ها، حتی تحریم‌های تسلیحاتی، موشکی هم به صورتی که در قطعنامه بوده، لغو خواهد شد. تمام تحریم‌های اقتصادی شامل مالی، بانکی، بیمه، حمل و نقل، پتروشیمی و فلزات گرانبها به طور کامل لغو خواهد شد و نه تعلیق و حتی تحریم تسلیحاتی هم کنار گذاشته می‌شود، برای 5 سال نوعی محدودیت و پس از آن لغو خواهد شد.»

آیا بعد از برجام تحریم‌های بانکی لغو شد؟

تابش همچنین می‌گوید: «برجام توانست تحریم‌هایی نظیر صادرات نفت و تحریم‌های بانکی را لغو کند.»

این ادعا در حالی است که ولی‌الله سیف مرد شماره اول نظام بانکی کشور می‌گوید: «علیرغم برجام، ایران توانایی استفاده از ۱۰۰ میلیارد دلار از دارایی های مصادره شده اش در خارج از کشور را نداشته است.»

رئیس کل بانک مرکزی همچنین می‌گوید: «تا به این لحظه تقریبا هیچ چیز از برجام عاید ایران نشده است. با آنکه قرار است سپرده‌های ایران در بانک‌های خارج از کشور قابل دسترس باشند، بانک‌های اروپایی همچنان نگران نقض قوانین آمریکا و مواجه شدن با جریمه‌های سنگین این کشور هستند.»

افزون بر این علی اکبر صالحی عضو تیم هسته‌ای در گفت وگویی اظهار داشت: «تا الآن برخی بانک‌های بزرگ اروپایی تحریم‌هایشان را به‌طور کامل پایان نداده‌اند چرا که قبلاً تعهد داده‌اند که با ایران مراوده تجاری نداشته باشند. ما هنوز منتظر هستیم که وزارت خارجه ایران با اتحادیه اروپا تماس بگیرد و این بحران را حل کند.»

صالحی همچنین در جایی دیگر می‌گوید: «هنوز شرایط رفع تحریم انجام نشده است، هنوز بانک‌های بزرگ پا پیش نگذاشته‌اند، دلیلش این است که در زمان تحریم مجازات‌های سنگینی شده‌اند و هنوز از ارتباط با ایران ترس دارند. الآن هم بخشی از اقداماتی که آنها باید انجام می‌دادند بر اساس برداشت ما هنوز همه قدمها را برنداشته‌اند.»

چندی قبل سفیر کره جنوبی نیز با ابراز تأسف از برقرار نشدن مراودات پولی و بانکی در پسابرجام گفته بود: «باید کسانی که برجام را پذیرفتند هم اکنون بانک‌های خود را مجاب کنند که پول‌های ایران را به این کشور انتقال دهند و مانع شدن از این موضوع اکنون غیرقانونی است این تاسف‌آور است که سفارت کره جنوبی با وجود سپری شدن شش ماه از اجرایی شدن توافق برجام هنوز پول سفارت خود را از طریق قاچاق به ایران می‌آورد.»

آیا برجام موجب حل مشکل صادرات نفت شد؟

یکی از مطالبی که حامیان برجام طرح می‌کنند و تابش نیز به آن استناد کرده، این است که برجام موجب رونق صادرات نفت شده است. این در حالی است که طبق آمار بانک مرکزی فروش نفت بعد از برجام تغییری آنچنانی نسبت به زمان اوج تحریم‌ها نداشته است. این در حالی است که در دو سال منتهی به برجام صادرات نفت ایران ثابت مانده بود.

نکته مهم‌تر اما جایی است که بعد از برجام حتی ایران برای انتقال پول همین مقدار فروش نفت هم با مشکل مواجه است. حمید قنبری، معاون رئیس دایره تحقیقات، دعاوی و قراردادهای بین‌المللی بانک مرکزی درباره فرآیند دریافت پول نفت می‌گوید: «بانک مرکزی در برخی کشورهای جهان دارای حساب است که پول نفت به آن واریز می‌شود و در صورتی که بانک مرکزی در کشوری که به آن نفت فروخته است حساب نداشته باشد برای دریافت پول مقدماتی را فراهم می‌کند تا پول نفت به کشورهای که دارای حساب است واریز شود.»

بدون تردید اگر دولت‌مردان و حامیان آن‌ها از همان ابتدا با مردم صادقانه برخورد می‌کردند و تا این میزان بر روی برجام حساب باز نمی‌کردند، امروز وضعیت کشور اینگونه نبود. این روزها شکست برجام به قدری آشکار شده که جایی برای دفاع از آن نگذاشته است. با این وجود، اصرار برای مفید دانستن برجام و «دستاوردسازی» برای آن نه تنها تغییری در اصل موضوع ایجاد نمی‌کند بلکه عدم صداقت بیش از پیش حامیان برجام را نمایان می‌کند.     

انتهای پیام/