به گزارش صبح مهریز؛ صنایع دستی بیانگر صنعت و هنر نیاکان و نمایشگر ذوق و هنر مردم هر کشوری است. ایران اسلامی در کنار تمدن و فرهنگ چندین هزار ساله خود دارای صنایع دستی بی‎نظیر و منحصربه فردی در دنیاست.

صنایع دستی در ایران پس از پذیرفتن دین اسلام به عنوان یک آیین برتر، باعث درآمیختن مایه‎‎های هنری و فرهنگی اصیل ایران با ارزش های والای اسلامی شد و با محتوای غنی و مردمی تر از گذشته حتی در عرصه معماری و کاشیکاری به رشد و شکوفایی چشمگیری رسید.این هنر- صنعت با وجود فراز و نشیب های فراوان و حتی بی‎‎مهری‎‎هایی که در برخی از دوران پشت سرگذاشته، توانسته است در زمره باارزش‌ترین هنرهای کاربردی جامعه مطرح شود و نه تنها از جنبه های فرهنگی بلکه از جهات اقتصادی و اجتماعی نیز احترام و توجه جهانیان را به خود جلب کند؛ به طوری که بسیاری از صاحب نظران، ایران را یکی از سه قطب مهم صنایع دستی آسیا و جهان می‎‎دانند.

صنایع دستی به عنوان یکی از صنایع مهم و ارز‎‎آور، پل ارتباطی بین اقتصاد و فرهنگ ایران و یکی از اهرم‎‎های مهم تحقق اقتصاد مقاومتی محسوب می شود؛ لذا نیازمند توجه بیشتر از سوی مسولان است تا هم به عنوان یک هنر در بین گردشگران معرفی شود و هم در اقتصاد و اشتغالزایی پایدار نقش مهمی ایفا کند.

معاونت صنایع دستی استان با توجه به محدودیت مالی خود حرکت های رو به جلویی را در این بخش داشته است ولی هنرمندان صنایع دستی استان همچنان از نبود یک مکان ثابت برای عرضه فروش محصولات خود، نبود بازاریابی مناسب و همچنین بی‌سامانی در بیمه خود گلایه‎‎مند هستند.

نبود مکان ثابت برای عرضه محصولات

یکی از هنرمندان صنایع دستی استان می‌گوید: هنرمندان صنایع دستی استان به شدت با دغدغه بازاریابی و فروش محصولات خود مواجه هستند، به نحوی که این مشکلات خیلی از هنرمندان صنایع دستی را از وضعیت موجود ناامید کرده و آنها را برای تعطیلی کارگاه های خود مصمم کرده است.

«هادی رحیم دل» بیان می‌کند: هنرمندان یزدی برای حضور در نمایشگاه های داخلی و خارجی نیز مشکل دارند و این مشکل از زمانی پیش آمده که موزه صنایع دستی از یک سازمان به معاونت تبدیل شده است.

این هنرمند می‌گوید: با وجود نقش موثر کارگاه های صنایع دستی در کارآفرینی و اشتغالزایی، از حمایت دولت برای توسعه کارگاه  ها و فعالیت‎‎های خود محروم هستیم و این بی‌توجهی حتی منجر به بیکاری بسیاری از هنرمندان شده است.

رحیم دل ادامه می‌دهد: فارغ‎‎التحصیلان دانشگاهی زیادی در رشته های مختلف صنایع دستی وجود دارند که نیازمند حمایت برای کارآفرینی هستند ولی در این رابطه حمایت‎‎های لازم صورت نمی‎‎گیرد.

وی با اشاره به تعطیلی فروشگاه صنایع دستی استان می‌گوید: فروشگاه بزرگی در بلوار باهنر یزد برای فروش و نمایش محصولات هنرمندان صنایع دستی فعالیت داشت ولی اکنون چندین سال است این فروشگاه بنا به دلایلی نامشخص تعطیل شده است و هنرمندان صنایع دستی استان این امکان را از دست داده اند.

هزینه های بالای حضور در نمایشگاه ها

یکی دیگر از هنرمندان صنایع دستی استان بیان می‌کند: حضور در نمایشگاه های داخلی و خارجی از عوامل مهم و موثر در تبلیغ و عرضه محصولات هنرمندان صنایع دستی است.

«مریم علومی» که از هنرمندان سفال نقش برجسته یزد است، ادامه می دهد: در گذشته حضور هنرمندان در نمایشگاه‎‎های داخل و خارج رایگان بود ولی اکنون باید هزینه‎‎های بالایی را برای حضور در چنین نمایشگاه هایی بپردازند؛ درحالی که بعضاً حتی یک چهارم محصولات خود را نیز نمی‎‎توانند در این نمایشگاه‎‎ها به فروش برساند.

وی می‎‎گوید: اداره کل میراث فرهنگی بازار سنتی «چهارسوق» را برای رونق صنایع دستی بازسازی کرده ولی برای درخواست غرفه از این بازار باید در مزایده شرکت کنیم در حالی که هنرمند صنایع دستی از توان مالی لازم برای حضور در مزایده برخوردار نیستند.

علومی بیان می‎‎کند: در برخی شهرهای دیگر کشور مانند اصفهان و شهرکرد شاهد توجه مسئولان به صنایع دستی هستیم به نحوی که حتی مکانی را به‌صورت رایگان برای تولید و عرضه صنایع دستی در اختیار آنها قرار داده‎‎اند ولی در استان یزد این اهتمام وجود ندارد.

مشکل حمایت‎‎های بیمه  ای از هنرمندان

یکی دیگر از هنرمندان صنایع دستی می‌گوید: بیمه هنرمندان به دلایلی قطع شده و با وجود پیگیری های مکرر از طریق معاونت صنایع دستی استان، تاکنون تصمیمی برای رفع این مشکل گرفته نشده است.

وی که نمی‎‎خواست نامش فاش شود، درباره پیگیری های معاونت برای ساماندهی بیمه هنرمندان صنایع دستی، عنوان می‎‎کند: با وجود پیگیری 3 ساله معاونت صنایع دستی استان برای رفع مشکل بیمه هنرمندان، تاکنون پاسخ مشخصی دریافت نشده است.

البته معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان با اشاره به مصوبه اخیر مجلس شورای اسلامی، می‌گوید: هنرمندان و استادکاران صنایع دستی فاقد بیمه ازسوی میراث فرهنگی و وزارت صنعت شناسایی و بیمه خواهند شد.

«محمدرضا دهقان مهرجردی» ادامه می دهد: نمایندگان ملت در صحن علنی مجلس شورای اسلامی با جزئیات طرح حمایت از هنرمندان و استادکاران صنایع دستی در صورت تصویب همه موارد این طرح، موافقت کردند.

وی با اشاره به ماده یک این طرح،  بیان می‎‎کند: براین اساس صنایع دستی ایران مجموعه‎‎ای از صنایع هنری و سنتی است که با محوریت خلاقیت، ذوق و زیبایی شناسی با بهره گیری از مواد اولیه قابل دسترس و تولید است که فرآیند ساخت و تولید محصول به صورت گروهی و فردی با دست و ابزار مورد نیاز انجام می گیرد.

به گفته دهقان مهرجردی، رشته هایی مانند نساجی سنتی، بافته های داری و غیرداری، پوشاک سنتی و غیر سنتی، سفال و سرامیک، صنایع چرمی، هنرهای سنتی وابسته به معماری و همچنین صنایع چوبی و فلزی، حصیری و نقاشی سنتی و  میناکاری شامل این قانون هستند.

وی ادامه می‌دهد: تشخیص مصادیق صنایع دستی و اشخاص موضوع این ماده که فاقد بیمه تامین اجتماعی هستند، بر عهده سازمان میراث فرهنگی و وزارت صنعت، معدن و تجارت است و حمایت های این قانون درباره قالیبافی و بافندگی فرش نیز اجرا می‌شود.

چالش‌های برگزاری نمایشگاه رایگان

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان می‌گوید: وقتی نمایشگاهی با 150 غرفه دایر می شود، با وجود محدودیت‎‎های مالی دلیلی به رایگان بودن برگزاری این نمایشگاه نیست.

«محمدرضا دهقان مهرجردی» ادامه می‎‎دهد: تجربه نشان داده است که اگر نمایشگاهی رایگان برگزار شود، شاهد بی‎نظمی و نبود همکاری هنرمندان برای حضور مناسب در نمایشگاه و خالی ماندن برخی غرفه ها خواهیم بود.

وی می‌افزاید: با توجه به سیاست نمایشگاه های تهران که هر کدام با هزینه های بالایی حتی تا یک میلیارد تومان همراه است، دولت این امکان را ندارد که مانند گذشته با توجه به اعتبارات اندک خود، هنرمندان را رایگان به این نمایشگاه دعوت کند.

دهقان مهرجردی درباره نبود فروشگاهی ثابت برای عرضه صنایع دستی در استان می‌گوید: هنرمندان یزدی هم‎‎اکنون در خانه حیران، زندان اسکندر و همچنین مسیرهای گردشگری با اجاره بسیار اندکی در حال فعالیت و فروش محصولات خود هستند، با این حال اجاره غرفه های بازارچه چهار سوق نیز اندک است ولی برخی غرفه های هنرمندان گاه نیمی از سال تعطیل و غالباً تنها در ایام نوروز فعالیت دارند.

به گفته وی، فروشگاه صنایع دستی واقع در بلوار باهنر که حدود 7 سال از تعطیلی آن می‎‎گذرد، در حیطه فعالیت بخش خصوصی است و ارتباطی با معاونت صنایع دستی ندارد.

این مسئول اعلام می‎‎کند: البته اداره کل میراث فرهنگی در حال رایزنی برای ایجاد یک فروشگاه ثابت در منطقه صفائیه یزد برای عرضه صنایع دستی است.

انتهای پیام/ج

همشهری