به گزارش خبرنگار یزدبانو، بهتر است ابتدا با تعریف ارگونومی آشنا شویم و سپس به موارد زیر مجموعه آن بپردازیم.

ارگونومی دانشی است که به رابطه میان انسان، ماشین و محیط پیرامون او می پردازد و طراحی وسایل و دستگاههای مورد استفاده را به گونه ای پیشنهاد می کند که راحتی، دسترسی، ایمنی و بازدهی را بالا برده و دشواری، خطر، خستگی و هزینه ها را کاهش می دهد.
ارگونومی دانش مطالعه ویژگیها وخصوصیات انسان به منظور طراحی مناسب محیط کار و زندگی می باشد.

*اهمیت ارگونومی درمنزل
عدم رعایت اصول ارگونومی از مهمترین ریسک فاکتورهای بروز اختلالات اسکلتی عضلانی می باشد. آمارها نشان می دهد که این عوارض در بین خانمهای خانه دار نیز به شت رو به افزیش است .
احتمالا در جمع آشنایان و بستگان خود خانم های خانه داری را می شناسید که مرتبا از درد در ناحیه گردن، کمر، زانو، مچ، بی حسی و کرخی اندام ها شکایت می کنند.
ریشه بسیاری از این عوارض به عدم رعایت اصول ارگونومی در انجام کارهای روزانه برمی گردد.
با رعایت بعضی ازاصول ساده ارگونومی که در ادامه اشاره می گردد می توان از بروز اختلالات فوق الذکر پیشگیری نموده و یا حداقل آنها را کاهش داد.

*حمل دستی بارها
قطعا یک خانم خانه دار در طول روز برای خرید روزانه منزل مجبور به حمل بار با دست می شود که گاهی حجم زیادی از خرید روزانه در مسافت طولانی با دست حمل می شود.
جابه جایی اثاث منزل، حمل ظروف سنگین پر از غذا و...از مواردی هستند که می تواند سلامتی افراد را تحت تأثیرقراربدهد و رعایت نکات زیرمی تواند کمک کننده باشد :

*برای خرید روزانه ازچرخ دستی استفاده شود:
هنگام استفاده ازچرخ دستی آن را با هل دادن (نه کشیدن) در جلوی بدن خود حرکت دهید.
اگر از چرخ دستی استفاده نمی کنید بارها را به دو قسمت مساوی تقسیم و  با دو دست حمل کنید تا تعادل بدن حفظ شود.
هنگام بلند کردن کودکان یا هر وسیله دیگری از زمین، کمر را صاف نگه داشته، زانو را خم کرده و  تا حد امکان به بار مورد نظر نزدیک شوید.
اگر مجبوربه حمل کودکان در مسافتهای طولانی هستید؛ استفاه از "آغوشی مخصوص" موجب توزیع فشار وارده به کل تنه شده و  بروز کمردرد را کاهش می دهد.

*برای حمل وجابجایی اثاثیه سنگین منزل ازدیگران کمک بگیرید.
ازخمیدن وچرخش کمربه طرفین اجتناب کنید. ابن وضعیت بدترین حالت ممکن برای ستون فقرات است و فشارخیلی زیادی را به ناحیه کمروارد می آورد.

*وضعیتهای ارگونومیکی بدن در کارهای روزانه
نحوه صحیح ایستادن
سر را بالا نگه دارید، سر را به جلو و چانه را داخل بدهید؛ چانه را به عقب و به پهلو کج نکنید؛ قفسه سینه را جلونگه داشته و استخوان کتف را عقب نگاه دارید؛ زانوها را صاف نگاه داشته و فرق سرتان را به سمت سقف بکشید؛ شکم را به داخل دهید و خود را به جلو خم نکنید.

سعی کنید به مدت طولانی در یک وضعیت قرارنگیرید .اما هرگاه مجبوربه این کار شدید سعی کنید یک پای خود را با قراردادن روی یک جعبه و  یا چهار پایه بالا نگه دارید و پس از مدتی پای بالا آمده را با پای دیگرعوض کنید.
هنگام ایستادن وزن خود را به روی زیر انگشت شست پا اعمال کنید و نه پاشنه پا و بهتراست پاها را نیز به اندازه عرض شانه از هم باز کنید.

*کفش پاشنه کوتاه و راحت به پا کنید.

* نحوه صحیح راه رفتن
- سررا بالا نگاه داشته و با چشمهایتان مستقیم به جلونگاه کنید.
- شانه های خود را در یک راستا با مابقی بدنتان حفظ کنید.
- حرکت طبیعی بازوها هنگام راه رفتن را مختل نکنید.
- پاها را در یک راستا و موازی هم قرارداده و به اطراف منحرف نکنید.

*نحوه صحیح نشستن
صاف و قائم بنشینید؛ کمر راست وشانه ها به عقب باسن شما باید با پشت صندلی در تماس باشد. قوس طبیعی بدن باید حین نشستن حفظ  شوند.
استفاده از یک تکیه گاه مانند حوله لوله شده در ناحیه کمرسودمند می باشد.
وزن بدن را به طورمساوی روی دو سوی باسن خود توزیع کنید .زانوها باید همسطح باسن یا بالاتر از آن قرارگیرد. برای این کارمی توانید از یک چهار پایه استفاده کنید. پاها نباید روی یکدیگر قرارگیرند.
سعی کنید دریک وضعیت بیش از30 دقیقه ننشینید .برخیزید و پس ازانجام دادن چند حرکت کششی مجددا بنشینید.

هنگام برخاستن از حالت نشسته به سمت جلوصندلی حرکت کرده و با صاف کردن پاها برخیزید. ازخم شدن به جلو از ناحیه کمر بپرهیزید. سپس حرکت کششی انجام دهید مثلا 10 مرتبه کمر خود را خم و راست کنید.
از خم کردن گردن به اطراف تا حد امکان خودداری کنید و جای این کار تمام بدن خود را به سمت دلخواه بچرخانید.

*استراحت درمنزل
مبل و کاناپه ای که برای استراحت و لم دادن استفاده می کنید باید دارای تکیه گاه مناسب برا ی کمر و گردن بوده ومحل نشستن باید نرم وانعطاف پذیر درحدود 10-6 سانتی مترباشد.
پشتی آن باید حالت طبیعی ستون فقرات (sشکل) را حفظ نماید. بلندی آن در حدی باشد که باعث آویزان شدن پاها نشود.
چیدمان مبل و زاویه قرارگیری تلویزیون طوری باشد که مجبور نشوید برای ساعتهای طولانی کمر و گردن خود را به اطراف بچرخانید یا بالا و پایین نگه دارید.
برای خوابیدن از تشکهای نسبتا سفت در اندازه مناسب استفاده نموده و از بالش به اندازه مناسب استفاده نمایید تا انحنای طبیعی گردن حفظ شود.
بهترین وضعیت خوابیدن، دراز کشیدن به پشت می باشد؛ خوابیدن به پهلوی چپ باعث فشارمضاعف بر قلب وخوابیدن برروی شکم باعث افزایش انحنای ستون وهمچنین مشکل شدن تنفس می شود.

*انجام امورروزانه
هنگام پوشیدن شلوار ازصندلی استفاده کنید تا تعادل بدن حفظ شود.
برای پوشیدن کفش و جوراب از چهارپایه استفاده کنید تا مجبورنشوید کمر خود را زیاد خم کنید.
از صندلی در کنارمیز تلفن استفاده نمایید تا مجبور نشوید به صورت طولانی مدت سرپا بایستید.

*درطول روز از روشنایی طبیعی استفاده نمایید.
دراستفاده از جاروی برقی دسته آنرا طوری تنظیم نمایید که مجبوربه خم کردن کمرنشوید.
وسایلی را که به طورمکرر مورد استفاده قرارمی گیرد در طبقه بالایی کابینت زمینی و وسایلی را که کمتر مورد استفاده قرارمی گیرند درطبقه پایینی کابینت زمینی و وسایلی که به ندرت مورد استفاده قرارمی گیرند در کابینت دیواری نگهداری نمایید.
تا حد امکان ازچمباتمه زدن و زانوزدن در روی زمین اجتناب نموده و از صندلی مناسب استفاده نمایید.
انجام بعضی امور منزل از جمله تمیزکاری، آشپزی و خرد کردن سبزی و گوشت موجب فشار بر مچ دست می شود.
در انجام کارهای فوق سعی شود مچ دست از حالت طبیعی خارج نشده و به صورت متناوب دربین کار استراحت شود.