عصر سیاست؛ «من قبلاً این سؤال را پاسخ دادم و معتقدم امکانپذیر است که بین ایران و آمریکا رابطه غیرخصمانه برقرار شود، اما کلید این کار در واشنگتن است نه تهران، اگر این کلید در تهران بود حتما از آن استفاده می کردم». این سخنان دکتر روحانی در پایان سفر به ایتالیاست. سخنانی که اکثر منابع خبری جهان از عزم دذولت روحانی برای عادی سازی روابط با آمریکا تفسیر کرده اند.

در تحلیل سخنان جنجالی روحانی چند نکته قابل تامل وجود دارد که توجه به ان ها می تواند راهگشا باشد:

1.      نخستین نکته قابل تامل که رسانه های خارجی نیز بدان پی بردند ذوق زدگی بیش از حد دولت یازدهم در برقراری رابطه با آمریکاست به صورتی که برخی در همین میان سخن از راه اندازی خط پروازی مستقیم ایران-آمریکا خبر داده بودند. جای تعجب است که چگونه مدعیان دیپلماسی و قانونگرایی در سفر خارجی خود این گونه ناشیانه ذوق زدگی خود در ارتباط با آمریکا نمایان کرده و از استفاده از حتمی از کلید رابطه با آمریکا سخن می گویند.

2.      نکته دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد، تایید این موضوع است که کلید رابطه با آمریکا در واشنگتن است به صورتی که امام راحل نیز بر این نکته تاکید داشته و می فرمایند: «با آمریکا روابط ایجاد نخواهیم کرد، مگر این که آدم بشود و از ظلم کردن دست بردارد و از آن طرف دنیا نیاید در لبنان، و نخواهد دستش را به طرف خلیج فارس دراز کند. مادامى که امریکا این طور است و افریقاى جنوبى آن طور عمل مى‏کند و اسرائیل هست، ما با آنها نمى‏توانیم زندگى بکنیم». (صحیفه امام، ج‏19، ص94)

شرطی که امام خمینی ره برای رابطه با آمریکا گذاشتند موید این نکته است که شرط رابطه با آمریکا، تغیییرات بنیادی و اساسی در سیاست های آمریکاست به صورتی که دست از اقدامات تجاوزکارانه و سیاست های استعماری خود دست بکشد؛ که البته تاریخ 30ساله انقلاب اسلامی این موضوع را برای ملت ایران روشن ساخته است که آمریکایی ها آدم نشده اند.

از دیگر سو سخنان عجیب روحانی را می توان دارای معیارهایی متفاوت از معیارهای امام راحل برای برقراری رابطه دانست به صورتی که امام خمینی ره از آدم شدن آمریکا سخن می گوید، آدم شدنی که جز با تغییرات بسیار بنیادین در آمریکا رخ نخواهد داد. تشخیص این موضوع که آیا معیارهای مد نظر روحانی نیز برای برقراری رابطه موید این موضوع هست یا نه خود جای تامل دارد اما شاید بتوان ذوق زدگی برخی مسئولین دولت تدبیر برای رابطه با دولت فعلی آمریکا را نوعی عدول از شروط و آرمان های امام دانست.

3.      موضوع مهم دیگر در سخنان پرزیدنت روحانی استفاده حتمی وی از کلید رابطه با آمریکا در صورت بودن این کلید در تهران است. این سخن روحانی را می توان عدول مجدد روحانی از حیطه اختیاراتش دانست زیرا تبیین اصول کلی سیاست خارجی ایران انحصاراً در اختیار مقام معظم رهبری است. این که جناب روحانی از کلمه «حتماً» سخن می گوید باید آن را عدول چندباره وی از حوزه اختیاراتش دانست که این موضوع مکرراً در روزهای اخیر تکرار شده است که نمود عینی آن را می توان دخالت روحانی و استاندارانش در حوزه اختیارات شورای نگهبان دانست.

اظهاراتی که حتی در خارج کشور و در سفر فرنگ جناب روحانی تکرار شد و تعجب بسیاری از کارشناسان را برانگیخت زیرا سخن از مسائل داخلی آن هم در زمان حضور در سفر فرنگ به دور از تدبیر است. البته این گونه اظهارات به نوعی دشمن شاد کن را می توان در ابتدای دولت یازدهم نیز مشاهده کرد که روحانی اعلام کرد «خزانه خالی است».

آنچه در این میان قابل توجه است عدول دولت یازدهم از حوزه اختیاراتش است به صورتی که بسیاری از نمایندگان مجلس نیز از دخالت های دولت برای ساخت مجلس دولت ساخته هشدار داده اند. در این میان یکی از جریان های در آستانه مرگ که به نوعی با خود بزرگ بینی، خود را در موفقیت روحانی در انتخابات 92 موثر می داند، دولت یازدهم را تحت فشار قرار داده است تا برای تایید صلاحیت عناصر خود به رایزنی به شورای نگهبان بپردازد که این موضوع سبب شده است دولت یازدهم حیطه وظایف خود را نشناخته و از آن عدول کند.

مقام معظم رهبری علنا و همیشه بر این نکته تاکید داشته اند که رابطه با آمریکا به ضررکشور است و بر همین مبنا از حرمت رابطه با آمریکا سخن گفته اند. رهبر معظم انقلاب در همین خصوص می فرمایند : «ما يكى از سياستهاى اساسى‌مان قطع رابطه‌ى با آمريكاست. هرگز هم نگفتيم ما تا ابد قطع رابطه خواهيم بود؛ نه، هيچ دليلى ندارد كه تا ابد قطع رابطه با هر كشورى، با هر دولتى داشته باشيم. مسئله اين است كه شرائط اين دولت به گونه‌اى است كه رابطه‌ى با او براى ما ضرر دارد. انسان رابطه را با هر كشورى به دنبال تعريف يك منفعتى ايجاد مي كند؛ آنجائى كه براى ما منفعت ندارد، دنبال رابطه نميرويم؛ حالا اگر ضرر داشت، به طريق اولى‌ دنبال رابطه نميرويم.

حال اظهارات دکتر روحانی را با ان اعتماد به نفس و استفاده حتمی وی از کلید رابطه با آمریکا را می توان موضعی غیر رسمی و به دور از تدبیر دولت یازدهم دانست موضعی که با این شرایط هیچ گاه به مرحله اجرا در نخواهد آمد.

شاید بتوان سخنرانی روز گذشته فرمانده هوا فضای سپاه را موضع رسمی نظام و تا حدودی گوشزد به مسئولین دانست. سخنانی که در ان سردار حاجی زاده تاکید کرد: همان طور که امام راحل فرمودند، رابطه بین ایران و آمریکا رابطه گرگ و میش است و ما هم هیچگاه اجازه این ارتباط را نمی‌دهیم و این ارتباط برقرار نخواهد شد.

سخنان امام ره را می توان به عنوان الگو و شاخصی برای تمام حوزه سیاست کشور قرار داد، سخنانی که از عمق بینش سیاسی امام برخاسته و راه نمای ملت ایران در عمر بیش از 30 ساله بوده است. در این موضوع نیز سخنان امام راهگشا خواهد بود.

با توسل به دامن آمریکا ضعف و ناتوانی خود را بر ملا نسازید و از گرگها و درنده ها برای شبانی و حفظ منافع خود استمداد نطلبید ابرقدرتها آن لحظه ای که منافعشان اقتضا کند شما و قدیمیترین وفاداران و دوستان خود را قربانی می کنند و پیش آنان دوستی و دشمنی و نوکری و صداقت ارزش و مفهومی ندارد آنان منافع خود را ملاک قرار داده اند و به صراحت و در همه جا از آن سخن می گویند. (صحیفه امام ج 02 ص932)

انتهای پیام/آ