عصر فرهنگ؛ یکی از سنت های نادرستی که در روزنامه نگاری کنونی نهادینه شده است، بزرگنمایی جرائم خشن در صفحات حوادث روزنامه و سایت ها و افزایش مخاطب از این طریق است. این سنت تا حدی رواج دارد که برخی سردبیران و دبیران مطبوعات عملاَ به خبرنگاران حوادث خود توصیه می کنند صفحات مزبور را به "خون" و "خونریزی" بیشتری بیالایند و از این رهگذر شمارگان و مخاطب بیشتری جذب نمایند. فراگیری این سنت تا حدی است که موسسه ای چون "همشهری" به عنوان بزرگترین بنگاه مطبوعاتی کشور مجله ای پرتیراژ با عنوان "سرنخ" با موضوع حوادث اجتماعی به چاپ می رساند.

همچنین پرمخاطب ترین ضمیمه هفتگی روزنامه جام جم ارگان رسمی رسانه ملی از دیرباز ضمیمه ای به نام"تپش" بوده که همزمان با انتشار آن اصل روزنامه نیز در ساعات اولیه صبح در دکه های مطبوعاتی نایاب می شده است!

این در حالی است که روزنامه های مذکور علاوه بر مجله و ضمیمه حوادث بهترین صفحات ماکت مطبوعاتی خود را نیز به "حوادث" اختصاص داده اند. گفتنی است در دولت نهم و درنخستین بازدید وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی (محمد حسین صفار هرندی) از موسسه مطبوعاتی ایران نیز آنچه در وهله نخست مورد انتقاد و تذکر وی واقع شده سیاه نمایی و رویکرد امنیت زدایانه صفحه حوادث روزنامه ایران بود.

واقعیت آن است که "حوادث سفید" در سنت حادثه نویسی رسانه های ما چندان جایی نداشته و ذائقه مخاطب نیز با این گونه مطالب سازگاری نیافته است.

در خصوص  حوادث منافی عفت، خطوط قرمز و قوانین بازدارنده ای وجود دارد که مانع از نشر این گونه مضامین در فضای رسانه ای است. آنچه به عنوان ظرفیت مخاطب سازی و بدون مانع باقی می ماند، "حوادث خشن" است که خبرنگاران این حوزه تمام سعی خود را به کشف، بزرگنمایی، برجسته سازی و جزئی نگری در آنها مصروف می دارند. روایت جزء به جزء و لحظه به لحظه رویدادهای این حوادث به نحوی است که در مهمترین اخبار سیاسی و اجتماعی کشور نیز نظیر ندارد.

با این همه، نمی توان و نباید"حادثه نویسی" در رسانه ها را متوقف کرد یا به حاشیه برد. هر چند شیوه کنونی حادثه نویسی و بازتاب های آن در جامعه بیش از کارکرد هشداردهی، ناظر به عادی سازی حوادث خشن، و بعضاَ حتی شیوع غیر‌واقعی آنها در جامعه است؛ اما همین ظرفیت با مدیریت صحیح می تواند درخدمت پیشگیری از وقوع جرم قرار گیرد.

حادثه نویسی یکی از دشوارترین شاخه های روزنامه نگاری و نیازمند شجاعت، رازداری، تسلیم ناپذیری و در کنار آن برخورداری از دانش حقوقی و جرم شناسی است. صفحات حوادث روزنامه ها و سایت ها می توانند با تکیه بر دو عنصر "هشداردهی" و "تحلیل"، فارغ از سیاه نمایی و سپیدنمایی، رنگ واقعی پدیده های اجتماعی را انعکاس دهند و از وقوع جرائم خشن پیشگیری کنند.

در وضع موجود 40 درصد اخبار حوادث در روزنامه ها، متضمن به هم ریختن نظم روانی جامعه، زدودن قبح اعمال مجرمانه، ترویج رفتارهای بزهکارانه و بدآموزی برای افرادی است که تمایلات بزهکارانه دارند.

فرهنگ نیوز