به گزارش یزد آوا ، پس از آنکه خانه‌ها و پلاک‌های اطراف آستان مقدس امامزاده جعفر (ع) یزد به شهرداری واگذار شد، شهرداری با میراث فرهنگی وارد مذاکره شد و گرچه اداره میراث فرهنگی به طور کل با اجرای این طرح در محدوده بافت تاریخی مخالف بود اما با ابلاغ استاندار و همکاری سایر دستگاه‌ها، کار تخریب و توسعه فضاهای امامزاده توسط شهرداری کلید خورد و حتی مسئولی جدا از شهردار ناحیه تاریخی بر سر کار آن گمارده شد.

با ورود لودرها و بلدوزرها به بافت تاریخی اطراف امامزاده، فریاد اعتراض همگان به هوا رفت، حتی مالکانی که خانه‌های خود را به قیمت‌های نسبتا خوبی به شهرداری فروخته بودند و از ابتدا در جریان قرار گرفتن خانه‌های فروخته شده خود، در طرح توسعه امامزاده جعفر (ع) قرار داشتند.

در این میان حرف‌ها و تحلیل‌های درست و نادرست به یکدیگر پیوستند و این تحلیل‌ها منطقه تاریخی را بحرانی کرد.

نگرانی دوستداران میراث فرهنگی از تخریب فضاهای تاریخی ارزشمند از یک سو و نیاز امامزاده جعفر به اجرای طرح توسعه از سوی دیگر، سرگردانی‌هایی ایجاد کرد که البته اصحاب رسانه نیز از آن دور نماندند.

از طرفی، امامزاده جعفر (ع) در مرکز شهر در منطقه‌ای تاریخی و شلوغ قرار گرفته که فاقد پارکینگ مناسب است و با توجه به گستردگی حضور مردم در مناسبت‌های خاص در اغلب ایام سال، فضاهای فعلی جوابگو نیست.

از سوی دیگر در بافت تاریخی پشت این امامزاده که بسیاری از مسئولان از آن به عنوان بافت فرسوده یاد می‌کنند، خانه‌هایی وجود دارند که دارای ارزش تاریخی و حتی ثبت شده در فهرست آثار ملی هستند.

*بسیاری از خانه‌های واقع در طرح فاقد ارزش تاریخی و فرسوده است

اما از سویی، در کنار همین خانه‌های ارزشمند تاریخی، خانه‌هایی قرار دارد که بیش از 40 سال قدمت دارند و نه تنها ارزش تاریخی ندارند، بلکه چهره ناخوشایندی به بافت تاریخی داده‌اند و فرسودگی آنها، خانه‌های تاریخی را نیز تهدید می‌کند.

آنچه بیش از همه در این گزینه‌ها حائز اهمیت است، هویت شهر تاریخی یزد است، شهری که از آن به عنوان نخستین شهر خشتی دنیا یاد می‌شود، شهری که گسترده‌ترین و پهناورترین بافت تاریخی دنیا را دارد.

پرداختن به این گزینه از سوی رسانه‌های استان یزد نیز دقیقا به همین دلیل است اما به نظر می‌رسد صحبت‌های برخی مسئولان نیز منطقی است و اگر طرح‌ها به درستی اجرا شوند، کمکی بزرگ به احیای بافت تاریخی نیز خواهد بود.

واقعیت این است که گستردگی بافت تاریخی یزد، گرچه اعتباری خاص به شهر کهن یزد بخشیده اما تلفیق بافت تاریخی ارزشمند و بافت فرسوده فاقد ارزش با یکدیگر، تهدیدی بزرگ برای بافت تاریخی به شمار می‌رود.

مسئولان شهر یزد از جمله شهردار نیز معتقد است، با اجرای طرح توسعه امامزاده جعفر (ع)، نه تنها حتی یک پلاک با ارزش نیز تخریب نمی‌شود بلکه با تخریب فضاهای فرسوده، به احیای بافت تاریخی نیز کمک می‌شود و اگر این اتفاق در اجرا، عملی شود، اتفاق خوشایندی برای بافت تاریخی خواهد بود اما بالاخره بیم آن نیز می‌رود که مجریان، نتوانند به وعده‌های مسئولان عمل کنند و این بافت ارزشمند را دچار خدشه کنند.

رسانه‌ها نیز در این بین از یک سو نگران بافت تاریخی و از سوی دیگر خواهان توسعه فضاهای امامزاده جعفر (ع) به عنوان یک مرکز مذهبی و فرهنگی در استان هستند اما در این میان قضاوت از دست آنها خارج است و تنها می‌توانند به انعکاس سخنان مسئولان برای مردم بپردازند.

به عنوان نمونه، شهردار یزد در این مورد در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در یزد اظهار داشت: ضرورت اجرای طرح توسعه امامزاده جعفر (ع)، این بود که در مرکز شهر، امامزاده‌ای واجب‌التعظیم وجود دارد که به رغم حضور چشمگیر مردم در آن، با محدودیت فضایی، پارکینگ و ... مواجه بود و جمع‌بندی‌ها در مورد آن به اینجا رسید که با نگاه ویژه به احیای بافت تاریخی، فضاهای امامزاده توسعه یابد.

محمدرضا عظیمی‌زاده عنوان کرد: خانه‌های اطراف امامزاده اغلب آجری، فرسوده و فاقد ارزش تاریخی است اما رویکرد شهرداری این بود که خانه‌های تاریخی ارزشمند اعم ثبت شده و ثبت نشده در فهرست آثار ملی باقی بماند و بقیه خانه‌ها تخریب و در راستای طرح توسعه امامزاده به کار گرفته شود.

*خانه‌های مردم با رضایت کامل آنها خریداری و تخریب شده است

وی افزود: همه خانه‌های این طرح، با رضایت کامل مالکان آنها، خریداری شده و هر جا تعللی از سوی مالکان بوده، تا رضایت مالک جلب نشده، هیچ اقدامی صورت نگرفته است.

عظیمی‌زاده تصریح کرد: بافت تاریخی مصوب یزد اکنون 519 هکتار است و هفته و روزی نیست که خبر تخریب یک خانه در این بافت را نداشته باشیم زیرا این نحوه نگهداری از بافت تاریخی، در زمان کوتاهی همه این بافت را از بین می‌برد.

وی خاطرنشان کرد: اگر این بخش از بافت را به قالب طرح توسعه امامزاده اضافه کنیم، فضاهای ارزشمند را حفظ و فضاهای فرسوده و فاقد ارزش را تخریب و فضایی متناسب با بدنه و کالبد بافت تاریخی بسازیم، در واقع بافت تاریخی را مدیریت کرده و در راستای احیای آن کوشیده‌ایم.

*بافت تاریخی یزد سکونتگاه غیررسمی افاغنه

عظیمی‌زاده عنوان کرد: از طرفی، اکنون عمده ساکنان بافت تاریخی یزد، افاغنه هستند در صورتی که اگر این بافت احیا شود و امکانات امدادی، بهداشتی و رفاهی به آنجا برده و فضاها زیباسازی شوند، مردم میل و رغبت بیشتری به سکونت در این مناطق خواهند داشت.

وی تصریح کرد: در اجرای این طرح، فقط شهرداری دخالت ندارد و میراث فرهنگی، استانداری، فرمانداری و بسیاری نهادهای دیگر نیز دخیل هستند.

شهردار یزد در پاسخ به سئوال خبرنگار فارس مبنی بر اینکه پس چرا میراث فرهنگی تخریب را تایید نکرده و مالکان خانه‌ها در مقابل شهرداری و میراث فرهنگی تجمع اعتراض آمیز داشته‌اند، اظهار داشت: با میراث فرهنگی در مورد احیای خانه‌های ارزشمند تاریخی توافق شده و قرار شده تیمی از این اداره، فضاهای تاریخی و دارای ارزش را شناسایی کنند.

* عد‌ه‌ای احساسات مردم را تحریک کرده‌اند/ مصوبه دولت به نفع مردم و بافت تاریخی است

وی ادامه داد: اما به نظر می‌رسد مردم توسط عده‌ای تحریک شده‌اند و عده‌ای با طرح اینکه خانه‌های شما تبدیل به قبرستان می‌شود، احساسات مردم را تحریک کرده‌اند.

عظیمی‌زاده عنوان کرد: در عین حال ما تنها مجری طرح هستیم و این طرح با ابلاغ استانداری و همکاری سایر دستگاه‌ها در حال اجراست.

* قول شهردار یزد: هیچ خانه تاریخی ثبت شده یا ثبت نشده‌ای در طرح توسعه امامزاده تخریب نمی‌شود

شهردار یزد در عین حال به مردم این شهر و همه دوستداران میراث فرهنگی قول داد: هیچ خانه دارای ارزش تاریخی در این بافت تخریب نشود و فضاهایی که در طرح توسعه امامزاده جعفر (ع)، احداث می‌شود، کاملا متناسب با بافت تاریخی و معماری سنتی یزد باشد.

وی تصریح کرد: برنامه‌ای که دولت برای بافت تاریخی یزد دارد، هم به نفع مردم و هم به نفع بافت ارزشمند تاریخی است و از رسانه‌ها می‌خواهیم بدون تحقیق، به این موضوعات دامن نزنند.

گرچه تا پایان اجرای طرح، مردم و دوستداران میراث فرهنگی خیالی آسوده نخواهند داشت، اما حال که ظاهرا هیچ چیز نمی‌تواند از اجرای مصوبه دولت جلوگیری کند، حداقل امیدواریم با پایان یافتن اجرای طرح توسعه، بخشی از بافت تاریخی یزد را از دست رفته نبینیم بلکه احیای این بافت را به شکل محسوسی شاهد باشیم.

منبع : فارس