محمد حسین باقری رئیس اداره آب منطقه ای شهرستان در گفتگو با سرو ابرکوه، از صرفه جویی 8 میلیون متر مکعبی آب در ابرکوه خبر داد و گفت: در مجموع با محاسبه کاهش مصرف آب در فصل زمستان، میزان صرفه جویی آب در یک ماهه خاموشی چاه های کشاورزی بالغ بر 8 میلیون متر مکعب است.

باقری اظهار کرد: حدود 20 دشت در استان یزد وجود دارد که فقط دو دشت یزد- اردکان و ابرکوه، ممنوعه بحرانی است، یعنی علاوه بر افت آب زیرزمینی، فرو نشست و تغییر کیفیت آب، فروچاله نیز دارد. با توجه به اینکه ابرکوه بالغ بر 15 سال خشکسالی و سالانه بیش از 60 سانتی متر افت آب های زیرزمینی دارد، با یک بحران جدی تر نسبت به سایر مناطق استان مواجه است.

وی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر استان یزد سالانه با 7 و نیم میلیارد متر مکعب کسری مخزن مواجه است که حدود دود 75 درصد آن یعنی 5 میلیارد متر مکعب از این افت را دو دشت ممنوعه فوق به خود اختصاص داده است.

650 حلقه چاه کشاورزی در ابرکوه خاموش شد
رئیس آب منطقه ای ابرکوه، خاطرنشان کرد: استارت اصلی کار مقابله با بحران آب با اجرای طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی که مصوبه شورای عالی آب در سال 93 بود زده شد. در برنامه زمان بندی این طرح ابتدا می بایست کنتورهای هوشمند را نصب کنیم و طی یک برنامه 5 ساله، افت 60 سانتی متری سالانه افت آب را به صفر رسانده و بعد از آن به احیاء آب های زیرزمینی بپردازیم.

باقری تصریح کرد: پس از نصب 85 درصدی کنتورهای هوشمند، ابرکوه برای طرح خاموشی یک ماهه چاه های کشاورزی آماده شد و از آغاز طرح که در اول دی ماه بود تمام 650 حلقه چاه کشاورزی تعطیل شدند. پس از خاتمه طرح در اول بهمن شاهد تأثیر بسیار مثبت آن بر روی آب های زیر زمینی بودیم که در ابرکوه بیش از سایر مناطق استان مشهود بود.

جاری شدن آب از 4 قنات خشک شده
این مقام مسئول اذعان کرد: در سال 1350 تعداد 103 رشته قنات برای ابرکوه به ثبت رسیده بود که فقط 10 درصد از این تعداد باقی مانده و بقیه آنها خشک شده اند. از جمله اثرات اجرای طرح خاموشی چاه های کشاورزی این بود که یکسری از قنات های خشک شده، آب جاری کرده و سطح آب بقیه قنوات دایر به شکل غیر قابل پیش بینی افزایش یافته است.

وی با بیان اینکه یکی از اهداف بزرگ حفظ قنات های موجود می باشد، افزود: قنات جعفر آباد از آبدهی 6 لیتر در ثانیه در آبانماه امسال به آبدهی بالغ بر 30 لیتر در ثانیه رسیده است؛ قنات علی آباد که با نیم لیتر آبدهی در حال خشک شدن بود، هم اکنون بالای 4 لیتر در ثانیه آب دارد. برخی از قنوات که بیش از 10 سال از خشک شدن آنها می گذشت مانند، رستم آباد، نوش آباد، خسرو آباد و جلیل آباد، پس از این یک ماه تعطیلی آب جاری کرده و دوباره زنده شدند.

رئیس آب منطقه ای ادامه داد: با توجه به کاهش 96 درصدی بارندگی در سال آبی امسال(از مهر تا مهر) نسبت به سال گذشته، اگر طرح خاموشی چاه ها اجرا نمی شد و 8 میلیون متر مکعب  صرفه جویی را نداشتیم، آینده بسیار بحرانی برای شهرستان پیش بینی می شد. لذا همین که بتوانیم در حال حاضر افت آب را کاهش دهیم، کار بسیار بزرگی انجام داده ایم.

خاموشی چاه ها در ابرکوه بیشترین اثر مثبت را داشته است
وی تصریح کرد: طرح خاموشی چاه های کشاورزی در مروست، طاقستان، دهشیر، ارنان دهج، بافق و بهاباد، حوزه مرکزی خاتم و خارج از استان در کرمان، رفسنجان، انار، سبزوار و ... با کیفیّت متفاوت اجرا شد. اما در ابرکوه به علت اینکه خاموشی در روزهای متوالی و پشت سر هم انجام شد، تأثیر بیشتری داشت، تا جایی که در مناطق دیگر خبر از صرفه جویی تا 3 و نیم متر مکعب رسیده است.

باقری با بیان اینکه طرح مذکور در سال آینده در سطح وسیعتری انجام خواهد شد، گفت: برای سازگاری کشاورازن و منطبق شدن آنان با طرح و خسارت وارد نشدن به حتی یک هکتار از زمین های کشاورزی، یک کمیته فنی با عضویت اداره برق، آب منطقه ای و جهاد کشاورزی تشکیل می شود تا برنامه های آتی را به بهترین شکل انجام دهیم.

کنترل فروچاله ها، یعنی دور کردن بحران از ابرکوه
وی اضافه کرد: با استقبال کشاورزان و همکاری دستگاه های ذیربط، طرح خاموشی چاه های کشاورزی که جزء برنامه های سال آبی 94 بود، به اهداف خود رسیده و موفقیت آمیز بوده است. برای سال آینده نیز برنامه رسیدگی به چاه های غیر مجاز باید محقق شود که خوشبختانه در ابرکوه همه چاه های غیر مجاز تعیین تکلیف شده و با اضافه برداشت ها نیز برخورد قانونی صورت می گیرد.

باقری بزرگ ترین مشکل فعلی را وجود بیش از 35 مورد فروچاله دانست و تأکید کرد: اگر بتوانیم پیشرفت فروچاله ها را متوقف کنیم، بحران شدیدی را از شهرستان دور کرده ایم. لذا شاید این برچسب «ممنوعه بحرانی» برای شهرستان یک فرصت محسوب شده و هشداری برای همه باشد که مسئله آب و فروچاله ها را جدی بگیرند.

انتهای پیام/م.ف