ویژگی ساختاری آب انبار کلار به گونه ای است که خاستگان راه تنها با چند پله انگشت شمار به پاشیر آب انبار می رسیدند.

آب انبار کلار هنوز هم به عنوان یک منبع آب آشامیدنی قابل بهره برداری است.

چاپارخانه

پیشینه چاپارخانه در ایران به دوره هخامنشیان می رسد. از این مراکز به عنوان ایستگاه های مبادلات نامه ای استفاده می شده است.

وظیفه چاپارخانه ها نگهداری و تیمار تعدادی اسب تیزرو و پیک تازه نفس برای ارسال و مبادله سریع نامه ها و امانت های مهم بوده است.

از اینرو چاپارخانه ها به صورت قلعه ساخته شده که دفاع و حفاظت از آن میسر باشد و این اهمیت از برج ها و دیوارهای بلند و روزنه های دیده بانی و تیراندازی و موقعیت خوب دفاعی آن پیداست.

این چاپارخانه در سالهای اخیر مرمت شده و به موزه پست میبد تبدیل شده است.

یخچال خشتی

یخچال خشتی میبد با قدمتی که به قبل از دوره قاجار می رسد یکی از معدود یخچالهای به جای مانده در استان یزد است که از خشت و گل ساخته شده است.

بخشهای عمده این بنای باشکوه عبارتند از دیوارهای سایه انداز، حوض یخ بند، مخزن یخچال و گنبد دیوارهای شرقی و غربی و جنوبی آن در زمستان، سایه سار سردی در محوطه شمالی یخچال فراهم می ساخته که در شبهای چله با انداختن آب قنات به حوض پهناور و کم عمق آن محوطه و تکرار این کار در شب های متوالی، قطعات بزرگ یخ ساخته می شده و پس از شکسته شدن به مخزن یخ در زیر گنبد یخچال منتقل می شده است.

گنبد خشتی بزرگ، یخ های انباشته را نگه می داشته که در تابستان، از آن برای استفاده کاروانیان و مردم بهره برداری می کردند.

برج کبوترخانه

برج کبوترخانه در حال حاضر به برج فرمانداری معروف است و تنها کبوترخانه موجود در میبد است.

پوسته عظیم خشتی با شش جرز داخل، اعضای اصلی کاربردی بنا را تشکیل می دهند. ورودی کوچکی در سمت غرب این برج قرار دارد و دو راه پله، حرکت عمودی این مجموعه را فراهم کرده است.

بدنه جرزهای برج کبوترخانه از حفره هایی به ابعاد 20 در 20 سانتیمتر ساخته شده که هر یک آشیانه کبوتران است.

چهار برجک و یک برج میانی بر روی سقف در جهت ورود و خروج کبوتران قرار داشته و رنگ تند مقرنس ها عامل جذب پرندگان بوده است.

قلعه مهرجرد

قلعه مهرجرد، قلعه‌ای متعلق به دوره‌های زندیه و افشاریه در شهر میبد در یزد است. این قلعه از خشت و گل ساخته شده و ۳ طبقه دارد. در ورودی قلعه از جنس چوب است.

حصارهای قلعه مهرجرد، چینه‌ای بوده و روی آن‌ها تزییناتی از مصالح اصلی کار شده است.

قلعه مهرجرد در شهر میبد، در محله‌ای به نام «در قلعه» در خیابان آیت‌الله حانری قرار دارد. قلعه مهرجرد در مهر ۱۳۸۰ ثبت ملی شده است.

قلعه بارجین

قلعه بارچین در روستایی به نام بارچین در شرق میبد قرار دارد. این قلعه را اربابان زرتشتی بنا کرده‌اند. از این بنا به منظور پناه گرفتن در مواقع ناامنی استفاده می‌شده است.

مصالحی که در این بنا به کار رفته، عموما از گل و خشت است. این قلعه دو طبقه است و چهار برج ساده در چهار گوشه دارد. ورودی آن در قسمت شمالی قرار دارد. بالای سردرد ورودی یک اتاق ساخته شده که مختص ارباب قلعه بوده است.

مردم روستا در هنگام خطر در این دژ پناه می‌گرفته‌اند. اتاق‌های قلعه برای افراد خاص بوده و هر کس با توجه به مقام و موقعیتش در آن‌ها اسکان داده می‌شده است.

آسياب آبي بيده

آسیاب آبی بیده میبد از بناهای ارزشمند و تاریخی شهرستان میبد است که به جای مانده از دوران صفوی است که در امتداد جاده ابریشم میبد و در نزدیکی امـامزاده پیرچراغ واقع است. این آسیاب در محوطه‌ای به مساحت ۱۷۰۰ متر مربع واقع شده و دیوارهای حصار آن از نوع چینه‌‌ای و مخلوطی از شن و گل است در بالای ورودی این آسیاب تزئینات آجری به شکل خفته و راسته اجرا شده است.

راهروی ورودی آسیاب که از سر در ورودی شروع می‌شود و به تنوره ختم می‌شود مسیری به طور تقریبی ۴۰ متر است که کف آن رسی است. در انتهای راهروی این آسیاب یک فضای هشت ضلعی وجود دارد که در اطراف آن رواق‌ها و صفه‌هایی جهت استراحت ساخته شده است. عمق تنوره مخروطی شکل این آسیاب ۱۰ متر است.

موزه زیلو

زیلو از قدیمی‌ترین صنایع دستی ایرانی است که از آن به عنوان زیرانداز در خانه ها یا مساجد، مدرسه‌ها و زیارتگاه‌ها استفاده می‌شده است. طبق شواهد تاریخی، بافت زیلو از قدیم در شهرهای استان فارس، خراسان، آذربایجان و شهرهای کویری رواج داشته است. در یزد نیز بهترین زیلوها در میبد بافته می‌شده است.

موزه‌ی زیلو در میبد در سالن شرقی کاروانسرای میبد قرار دارد. با ساخت این موزه، زیلو به ایرانیان و جهان معرفی شد. موزه زیلوی میبد، اولین و تنها موزه زیلو در کشور است.

سفال؛ آفریده ذهن خلاق مردان کویر

سفال و سرامیک نیز از جمله سوغات شهرستان میبد است که زاییده ذهن خلاق و پویای مردمان کویر است.

سفال و سرامیک میبد به ویژه طی سالهای اخیر با بهره مندی از طرح ها و رنگهای مختلف و متنوع توانسته بازار خود را در میان سرامیک های چینی باز کند.

انتهای پیام/اد