عباس علوی راد در گفتگو با خبرنگار یزدآوا، در خصوص تحولات بازار ارز گفت: برای اینکه بتوان تحلیل درستی از تحولات اخیر ارز داشته باشیم باید این تحولات را در یک سال اخیر و در چند مقطع مختلف در این مدت مدنظر قرار دهیم.

وی ادامه داد: چنانچه ابتدا مقطع زمانی از فروردین‌ماه تا مهرماه سال 99 را در نظر بگیرم که دلار خود را به 32 هزار تومان رسید مشاهده می‌کنیم که دولت کاملاً مقابل تحولات ارز و جهش بازار ارز منفعل عمل کرد و سؤالی که مطرح می شود این است که چرا دولت تصمیمی برای مهار ارز نداشت؟!.

این کارشناس اقتصادی افزود: چنانچه دولت توانایی این را داشت که روی دلار تأثیرگذار باشد یا مسائل خاصی مدنظرش نبود در آن مقطع مهم که دلار از 32 هزار تومان هم عبور کرد ضرورت داشت که وارد شود و جلوی این رکورد تاریخی را بگیرد.

علوی‌راد گفت: به دنبال اتفاقاتی که بعد از مهرماه 99 افتاد که اوج آن انتخابات ریاست جمهوری امریکا بود، یک عده‌ای در داخل بسیار اصرار داشتند که مسائل اقتصادی ایران و بازار ارز را به سرنوشت این انتخابات گره بزنند و در این خصوص اعضای اقتصادی دولت بسیار روی آن کار می‌کردند، بنابراین از این زمان به بعد را می‌توان مقطع دیگری جهت بررسی تحولات ارز در نظر گرفت.

دولت امیدوار به وعده‌های بایدن/ گره زدن سرنوشت اقتصادی کشور به بیرون از مرزها

وی ادامه داد: بعد از انتخابات ریاست جمهوری امریکا و واگذاری نتیجه انتخابات توسط ترامپ، دولت سوار بر موج احیای برجام و وعده‌هایی که بایدن برای بازگشت به برجام داده بود، از کانال‌های مختلف شروع به ارسال سیگنال به جامعه و فعالان اقتصادی کرد که می‌خواهد از این فرصت استفاده کند و به شکلی دیگر با این موضع‌گیری سرنوشت اقتصادی و متغیرهای اقتصادی را به مسائل بیرون مرزهای کشور و به ویژه مسئله انتخابات ریاست جمهوری امریکا گره زد.

علوی‌راد یکی از شواهد روشن گره زدن اقتصاد کشور به انتخابات امریکا را مسئله بودجه دانست و تصریح کرد: زمانی که دولت بودجه 1400 را به مجلس آورد براساس همین سیگنالی که از مسائل انتخابات ریاست جمهوری امریکا گرفته بود رقم‌هایی را در بودجه به ویژه در بحث درآمدهای ارزی و فروش نفت دیده بود که انگشت حیرت را به دهان همه کارشناسان اقتصادی گذاشت.

وی ادامه داد: در نظر گرفتن صادرات دو میلیون و 300 هزار بشکه برای نفت و رقم 200 هزار میلیارد تومانی درآمدهای نفتی در بودجه مشخص می‌کرد که در واقع دولت سیگنالی را که از انتخابات ریاست جمهوری امریکا داشته به نوعی در متغیرهای بودجه منعکس  کرد و مشاهده این ارقام این را در ذهن می‌آورد که  این دولت اطمینان خاطر دارد با آمدن بایدن اتفاقات خاصی می‌افتد در حالی که نه کارشناسان و نه جامعه هیچ اطلاعی از این اتفاقات نداشتند.

کاهش قیمت دلار، نتیجه پمپاژ اطلاعات از سوی دولت به جامعه

این اقتصاددان یزدی اضافه کرد: در این مقطع و تا اواخر بهمن که زمان تحلیف بایدن بود دولت سوار بر این موج و به واسطه پمپاژ اطلاعاتی به جامعه که همه آنها هم اقتصادی نبود و همچنین با توجه به اینکه انتخابات ریاست جمهوری هم در پیش بود و آنها می‌دانستند قاعدتاً چه اندازه مسئله ارز در روند اقتصادی تأثیرگذار است سعی کردند مسئله ارز را طوری در جامعه جلوه بدهند که دیگر از کانال‌هایی که بوده عبور نمی‌کند به همین دلیل از بهمن 99 به بعد دلار عمدتاً از 25 هزار تومان خیلی دور نشد.

حربه دولت برای به جا گذاشتن کارنامه مناسب، موجب کاهش التهاب بازار ارز شد

علوی راد ادامه داد: با گذشت هر چه بیشتر از مسئله شروع مذاکرات در وین از یک سو و نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری  از سوی دیگر، و اینکه دولت نهایتاً می‌خواهد یک کارنامه نسبتاً به زعم خود آبرومندانه‌تر و کمتر شکننده را تحویل دولت بعد دهد تلاش کرد با مهار انتظارات و دادن این اطلاعات که قرار است با احیای برجام اتفاقات مثبتی در اقتصاد بیفتد این بحث انتظارات را ترمیم کند و با این حربه باعث شود که بازار ارز از حال التهاباتی که داشت خارج شود.

وی گفت: نکته‌ این است که با اتفاقات چند روز اخیر، دلار به کانال‌ 21 هزار تومان رسیده که بی‌سابقه است و در تقریباً هفت ماه اخیر شاید یک‌بار آن هم زمانی که بایدن معارفه شد به این عدد نزدیک شده بود و این مسئله در واقع دقیقاً برمی‌گردد به اطلاعات و موضع‌گیری‌های که دولت در خصوص مذاکرات وین و احیای برجام به جامعه پمپاژ می‌کند که قطعاً این گفتگوها به نتیجه می‌رسد.

دولت به دنبال بهره‌برداری سیاسی از مذاکرات وین برای انتخابات 

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه ساختار اقتصادی ایران وابستگی تاریخی به درآمدهای صادرات نفت و ارزهای حاصل از آن دارد، افزود: این اطلاعات برای جامعه ایران، مردم و بنگاه‌های اقتصادی چیز پیچیده‌ای نیست و آنها احساس می‌کنند آنگونه که دولت می‌گوید با احیای برجام، صادرات نفت ایران از سر گرفته می‌شود، درآمدهای ارزی دوباره به ایران سرازیر می‌شود و دوباره ارزپاشی که سابقه آن در همین دولت بوده است شروع می‌شود و دلار را به قیمت تعادلی واقعی آن نزدیک می‌کند، این اطلاعاتی است که هم اکنون به جامعه داده می‌شود و توانسته بخشی از انتظارات فعالان اقتصادی را برآورده کند و به کنترل در آورد.

وی با بیان اینکه واقعیت داشتن یا نداشتن اطلاعاتی که از سوی دولت به جامعه تزریق می‌شود مسئله اصلی است، گفت: چنانچه هم اکنون برجام احیا شود و ایران بخواهد نفت خود را صادر کند، خود این فرایندها با آن سرعتی که دولت مدنظرش هست و وعده می‌دهد نمی‌تواند اتفاق بیفتند و زمانی بیش از 4 تا 5 ماه حداقل طول می‌کشد تا بتوانیم نشانه‌های واقعی آن را ببینیم که این موضوع برای کسانی که اهل فن باشند قابل کتمان نیست، در واقع دولت با اطلاعاتی که هم اکنون به جامعه می‌دهد به دنبال بهره برداری سیاسی برای انتخابات است.

صفر بودن رشد اقتصادی در هشت سال اخیر

علوی‌راد ادامه داد: چنانچه رشد اقتصاد ایران را در سال‌های اخیر نگاه کنیم، در دهه 90، که تقریباً 8 سال آن را روحانی در منصب کار بوده است، رشد اقتصادی ایران چیزی حدود صفر بوده است یعنی اینکه اقتصاد هیچ رشدی به طور میانگین در این ده سال نداشته از طرف دیگر میزان سرمایه‌گذاری‌ها و تشکیل سرمایه ثابت هم رشد منفی داشته است.

احتمال افزایش قیمت دلار در ماه‌های آینده

وی افزود: در سال 98، میزان سرمایه‌گذاری در ایران حتی به اندازه اصطلاک موجودی‌های سرمایه هم نبوده است یعنی اگر گشایشی هم صورت بگیرد هر کس بخواهد در واقع روند‌های رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری در ایران را احیا کند نیاز دارد ارزهایی که بلوکه بوده و احیاناً آزاد می‌شود را در مسیر بازسازی سرمایه‌گذاری‌ها و رشد اقتصادی ایران استفاده کند این بدین معنی است که  تقاضا برای ارز، احتمالاً به شدت در ماه‌های آینده افزایش پیدا خواهد کرد و این موضوع اجتناب‌ناپذیر است.

عضو انجمن اقتصاددانان ایران ادامه داد: با توجه به نامگذاری‌هایی که برای امسال و سال‌های قبل حول محور تولید انجام گرفته تقاضای ارز برای تحقق شعار سال افزایش می‌یابد و این تقاضاها اجازه ریزش دلار آنگونه که دولت به مردم تلقین می‌کند و وعده می‌دهد را نمی‌دهد چه رسد به اینکه در جامعه شگفتی رقم بخورد، بنابراین مردم باید هوشیار باشند و بدانند که بسیاری از اطلاعات ارسالی از دولت واقعی نیست و چنانچه کسی دلسوز کشور باشد و بخواهد مسائل کشور را حل کند با ارزپاشی و حتی رساندن دلار به 15 هزار تومان این امکان وجود ندارد.

تاثیر مثبت بهبود وضعیت کرونا بر قیمت ارز

علوی‌راد تصریح کرد: در این میان یک نکته مثبتی که در انتظارات رقم خورده و روی قیمت ارز تاثیر گذاشته است و دولتی‌ها می‌خواهند به نفع خودشان مصادره کنند مسئله تحولات  کرونا است، بالاخره دنیا به واکسن کرونا دست پیدا کرده و این مسئله به صورت جدی در دنیا دنبال می‌شود و با وجود موج‌های مختلف کرونا، واکسن‌های متعدد در حال توزیع است و حتی واکسن داخلی نیز در حال تولید است، بنابراین این مسئله انتظارات مثبت را در جامعه به وجود آورده و این اطمینان را به مردم ما و حتی دنیا می‌دهد نیمه دوم سال 1400 روندها به تدریج طبیعی می‌شود.

وی ادامه داد: با طبیعی شدن شرایط، در واقع صادرات کنندگان می‌توانند به راحتی کالای خود را صادر کنند و گردشگران دوباره می‌توانند وارد ایران شده و ارز وارد کشور نمایند و همه اینها می‌تواند بر قیمت ارز تأثیر بگذارد، اما دولت هیچ وقت از این مسائل صحبت نمی‌کند و همه چیز را به وین وابسته کرده و به دنبال این قهرمان‌بازی است که به مردم بگوید برجام را احیا کرده است و این را دستاویزی برای کاهش قیمت دلار دهد و به مردم تلقین کند که همه مشکلاتی که وجود داشت به این دلیل بود که برجام متوقف و ترامپ از برجام خارج شده بود و اکنون با احیای برجام دلار به این میزان کاهش یافت.

عدم تاثیر کاهش دلار بر قیمت کالاها

 این کارشناس اقتصادی افزود: دولت تمایلی برای مانور و پرداختن به تأثیرات مثبت مربوط به تولید واکسن و بهبود شرایط کرونایی هم در دنیا و هم کشور ما ندارد و می‌خواهد همه چیز را به اتفاقات و مذاکرات وین پیوند دهد، چون مدیریت خوبی نداشته‌ است و نه تنها در بحث کرونا خوب عمل نکرده است بلکه انواع و اقسام تعارض‌ها را در زمینه تعطیلی‌ها، کم‌کاری در تولید واکسن داخلی، موضع‌گیری‌های وزیر بهداشت و رئیس دولت و تناقض‌ در سیاست‌گذاری‌ها در بحث مقابله با کرونا را شاهد بودیم.

علوی‌راد گفت: نکته آخر اینکه علیرغم اینکه قیمت ارز آمده پایین و حتی به نزدیکی 20 هزار تومان هم رسید قیمت هیچ کدام از گروه‌های کالایی به همراه ارز پایین نیامده است با این حال دولت به این موضوع هم نمی‌خواهد بپردازد چرا که به نفعش نیست، مسئله چسبندگی قیمت‌ها هم از نظر شواهد اقتصادی و هم به لحاظ علم اقتصاد مبانی محکمی دارد و قرار نیست با این اتفاقاتی که می‌افتد، متناسب با کاهش قیمت دلار، قیمت خودرو، مسکن، کالاها و ... نیز کاهش یابد کما اینکه کاهش هم نیافته است و این چیزی نیست که در کوتاه مدت بتوان به آن رسید و واقعیت اقتصادی ایران است.

تلاش دولت برای قهرمان سازی از خود 

وی عنوان کرد: این چیزی که دارد اتفاق می‌افتد از جمله کاهش قیمت دلار، ناشی از اطلاعات رنگ‌آمیزی شده‌ای است که تیم اقتصادی دولت و به ویژه رئیس دولت در حال پمپاژ به جامعه هستند، اینکه با مذاکرات وین و برگشتن امریکا به برجام تمام مشکلات اقتصادی ایران حل می‌شود دائماً توسط رسانه‌های دولتی و حتی خود رئیس جمهور به شکل‌های مختلف به جامعه تلقین می‌کنند و به نظر می‌رسد هدف اول این است که از دل ریزش دلار، در این  سه ماه آخر از این دولت قهرمان بسازند تا بتوانند در انتخابات 1400 از آن استفاده کنند و بر بخشی از انواع و اقسام مشکلاتی که در این 8 سال به وجود آوردند سرپوش بگذارند و جلوی چشم مردم خودشان را از این مشکلات عظیمی که به واسطه نگاه به خارج و کم‌کاری رقم خورده و دهه 90 را به تاریکترین دهه‌های اقتصادی ایران مبدل کرده است تبرئه کنند.

کارنامه تأسف برانگیر دولت روحانی در هشت سال

علوی‌راد تصریح کرد: مردم ما فراموش نمی‌کنند که براساس آمار رسمی خود دولت از سال 92 تاکنون، هر سال به فاصله طبقاتی در این کشور اضافه شده، همچنین میانگین رشد اقتصادی در هشت سال این دولت تقریباً صفر و تشکیل سرمایه‌گذاری داخلی در این کشور به پایین‌ترین سطح در دوران حداقل 40 سال پس از انقلاب رسیده است، از طرفی بیشترین رشد نقدینگی نامتناسب با رشد بخش واقهی را در این هشت سال مشاهده کردیم و رکورد تورم در دهه 90 در این دولت شکسته شد.

وس ادامه داد:  اگر دولت احساس می‌کند با یک حرکت ابتکاری سیاسی در تزریق یک سری ذخایر ارزی بلوکه شده به جامعه و اتفاقاتی که در وین رقم می‌خورد و رساندن دلار به کرانه‌هایی که در یک سال و نیم گذشته م تجربه نشده، مردم همه مشکلاتی که این دولت ایجاد کرده را فراموش می‌کنند سخت در اشتباه است و این کارشناسان اقتصادی و مردم هستند که نباید اجازه بدهند دولت با موج‌سواری بر اتفاقات وین، از زیر بار مشکلاتی که ایجاد کرده شانه خالی کند.

انتهای پیام/