قیام 15 خرداد، نقطه‌ی عطفی در تاریخ مبارزات ملت ایران به رهبری حضرت امام خمینی(ره) است. در سحرگاه 15 خرداد 1342، عوامل رژیم شاه به خانه‌ی ساده و بی‌آلایش حضرت امام در قم یورش بردند و امام خمینی(ره) که روز پیش از آن در روز عاشورای حسینی در مدرسه فیضیه قم، طی سخنان کوبنده‌ای پرده از جنایات شاه و اربابان آمریکایی و اسرائیلی او برداشته بودند، ‌دستگیر و به زندانی در تهران منتقل شدند.

به گزارش یزد آوا، هنوز چند ساعتی از این حادثه نگذشته بود که خیابان‌های شهر قم زیر پای مردان و زنان مسلمان و انقلابی که به قصد اعتراض از خانه‌هایشان بیرون آمده و به حمایت از رهبرشان فریاد برآورده بودند، به لرزه درآمد. همین صحنه در تهران و چند شهر دیگر به وجود آمد تظاهرات مردم رژیم را سخت به وحشت افکند و برای سرکوب این قیام تاریخی به اسلحه رو آورد. در این روز حدود 15 هزار مسلمان انقلابی به خاک و خون کشیده شدند و بدین ترتیب تاریخ ایران اسلامی در روز 15 خرداد ورق خورد و فصل جدیدی در رویارویی مستضعفان با مستکبران گشوده شد.

پس از این واقعه در تهران و قم و سایر شهرها دولت به دستگیری و محاکمه روحانیون و مردم ادامه داد. زندان‌ها از روحانیون و بازاری‌ها و کسبه پر شد و عده‌ای نیز محاکمه و اعدام شدند. جریان 15 خرداد هر چند ظاهراً با سرکوب خونین به نفع شاه تمام شد اما در حقیقت ماهیت رژیم ستم‌شاهی را بیش از پیش برای همگان آشکار کرد و نقطه‌ی آغازی برای توفان عظیم انقلاب اسلامی شد که ظرف 15 سال با مجاهدت و ایثار و جانبازی عده‌ی زیادی از حق طلبان و مجاهدان راه خدا به پیروزی رسید و تاروپود رژیمی که اقتدار خود را در وابستگی به ابرقدرت‌ها و نیروی نظامی می‌دانست مانند تار عنکبوت از هم گسست.

تلاش رژیم برای تغییر واقعیت
قیام پانزدهم خرداد، جوششی از طرف مردم بود برای درهم کوبیدن رژیم سلطنت و گرچه به سرعت نتیجه قطعی نداد، آثار بسیار باقی گذاشت. از این‌رو، عوامل رژیم حاکم، به روش‌های گوناگون کوشیدند با استفاده از همه امکانات و از جمله رسانه‌های گروهی، جنبه‌ی اسلامی و مردمی را از آن بگیرند و جهت خارجی به آن داده، افکار عمومی را فریب دهند. بنابراین رژیم مدعی شد که عده‌ای از مردم، برای به‌دست آوردن پول، به تهاجم بر ضد دولت دست زده‌اند و گفتند که این پول‌ها را شخصی به نام «جمال عبدالناصر» فرستاده تا در ایران، توطئه‌هایی صورت گیرد. البته با همه این تلاش‌ها و ادعاهای پوچ و بی‌اساس، شعله‌ی قیام پانزدهم خرداد 1342، روز به روز روشن‌تر می‌شد.

پانزدهم خرداد در مطبوعات جهان
پس از قیام پانزدهم خرداد 1342، مطبوعات خارجی به صورت‌های مختلف و با تیترهایی درشت، از این روز نام بردند. برای مثال روزنامه «دی ولت» در شماره‌ی 129 خود نوشت: «در تهران، صدها نفر کشته شده‌اند. دولت عَلَم، حکومت نظامی اعلام کرد. ارتش با تانک و مسلسل، بر ضد طرفداران رهبر مسلمانان، امام خمینی که علیه اصلاحات شاه دست به اعتراض زده‌اند، وارد عمل شد». یا روزنامه‌ی «الاهرام» در 16 خرداد نوشت: «دیروز تهران در آتش خشم شعله‌ور شد... این، شدیدترین تظاهرات ضد شاه بود و هنگامی آغاز شد که رهبر دینی، روح‌الله خمینی و یاوران او دستگیر شدند».

مردمی بودن نهضت پانزده خرداد
قیام پانزدهم خرداد 1342 ، قیامی کاملاً مردمی بود و تکیه‌گاهی جز مردم رنج‌دیده و مظلوم ایران نداشت. اصالت این قیام، در خروش عاشقانی بود که عارفانه در راه رضای معبود خویش، به ندای رهبر دل سوزشان پاسخ مثبت دادند و برای حمایت از آرمان‌های او، آماده شهادت و جانفشانی شدند. اینان، نه چهره‌های سیاسی محض بودند و نه مردمی که برای هواهای نفسانی و مادٌی قیام کرده باشند، بلکه همین مردم پاک دل کوچه و بازار بودند که یک صدا و یک نوا بر ضد ظلم و خیانت رژیم ستم‌شاهی پهلوی به پا خاستند. از همین‌رو، رژیم شاه سخت به وحشت افتاد و چاره‌ای جز گلوله باران مردم ندید.

در پایان می‌توان گفت که قیام 15 خرداد 1342، علاوه‌برافزایش آگاهی سیاسی مردم و تعیین و تثبیت رهبری آن، گروه‌های سیاسی غیرمذهبی و ملی را به‌تدریج به حاشیه راند.

منبع: ایسنا