به گزارش یزد آوا به نقل از آوای‌اقتصاد، اشتغال و بیکاری، از جمله موضوع‌های اساسی اقتصاد هر کشوری محسوب می‌شود. به گونه‌ای که افزایش اشتغال و کاهش بیکاری، به عنوان یکی از شاخص‌های توسعه‌یافتگی جوامع تلقی می‌شود. نرخ بیکاری یکی از شاخص‌هایی است که برای ارزیابی شرایط اقتصادی کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بر اساس تعریف مرکز آمار ایران بیکار به کسی گفته می‌شود که در هفته مرجعی که برای آمارگیری اقدام می‌شود فرد فاقد کار باشد و از طرفی باید آمادگی لازم برای کار را داشته باشد و حدود سه هفته قبل از آن نیز جویای کار باشد. همچنین نرخ بیکاری نیز برابر است با نسبت جمعیت بیکاران به جمعیت فعال که شامل افراد شاغل و بیکار می‌باشد.

مرکز آمار ایران گزارش آمارگیری نیروی کار در تابستان 94 را منتشر کرده است. بر اساس اطلاعات و آمارهای موجود در این گزارش نرخ مشارکت و بیکاری در استان یزد در مقایسه با میزان کل کشوری آن در جدول زیر نشان داده شده است.
 

همانطور که در جدول نشان داده شده است در ابتدای سال 92 نرخ مشارکت اقتصادی در استان یزد کمتر از میزان کشوری آن بوده و این در حالی است که روند تغییرات در استان به گونه‌ای بوده که در تابستان 94 این شاخص در استان یزد بر خلاف جریان کشوری حدود 4.5 درصد افزایش داشته است. به عبارتی می توان گفت یزدی‌ها تمایل بیشتری برای کار پیدا کرده‌اند؛ و افزایش نرخ مشارکت اقتصادی و به تبع آن افزایش قابل توجه عرضه نیروی کار را به دنبال خواهد داشت.

هر چند در بلند مدت افزایش این شاخص اقتصادی باعث رونق اقتصادی خواهد شد اما نکته قابل توجه آن است که در کوتاه‌مدت افزایش نرخ مشارکت و به تبع آن عرضه نیروی کار در شرایطی که تقاضا برای نیروی کار محدود است و همچنین رکود شدید حاکم بر بازار کنونی، عمدتا به افزایش بیکاری و گسترش بحران در بازار کار می‌انجامد.

تغییرات نرخ بیکاری در این مدت نیز این موضوع را اثبات می‌کند؛ همان گونه که در جدول فوق نشان داده شده همسو با افزایش نرخ مشارکت اقتصادی در استان یزد نرخ بیکاری هم در استان افزایش داشته است.

روند نرخ بیکاری استان یزد و کل کشور در 30 ماهه گذشته  در نمودار فوق به تصویر کشیده شده است. نرخ بیکاری استان در ابتدای سال 92 برابر  بوده با 7.9 درصد که این شاخص برای تابستان 94 معال 11.8 درصد اعلام شده است. که نسبت به تابستان سال قبل که 9.6 بود افزایش داشته است.

آمارها و شاخص های اقتصادی تصویری از وضعیت واقعی جامعه را ارائه می‌کنند و به مسئولین این کمک را می‌کند که دقیق‌تر و واقعی‌تر برنامه‌ریزی کنند. افزایش نرخ بیکاری در استان این هشدار را به مسئولین می دهد که جمعیت بیکار در استان افزایش یافته و به دنبال افزایش بیکاری باید منتظر افزایش جرائم و آسیب‌ها و مشکلات اجتماعی فرهنگی بود.

همان‌گونه که در نمودار نشان داده شده استان کرمان و چهار محال و بختیاری به ترتیب دارای کمترین و بیشترین نرخ بیکاری در میان استان‌های کشور در تابستان 94 بودند و جالب آن است که نرخ بیکاری همه استان‌ها از 6.5 درصد بیشتر بوده و تنها 10 استان دارای نرخ بیکاری تک رقمی بوده‌اند. همچنین اختلاف نرخ بیکاری در کمترین و بیشترین استان در تابستان امسال ( 6.5 و 16 درصد ) 9.5 درصد است.

نکته نگران کننده آن است که همواره استان یزد از جمله استان‌هایی با نرخ بیکاری کمتر از میانگین کشوری بوده و در سال‌ 87 کمترین میزان نرخ بیکاری را در کشور داشته است؛ اما تابستان 94 اوضاع برای جمعیت فعال استان به گونه‌ای سپری شده که نرخ بیکاری استان از نرخ متوسط کشوری بالاتر رفته است. علاوه بر این، در تابستان 93 استان یزد از نظر نرخ بیکاری  رتبه 19 را در بین همه استان‌ها داشته است اما در تابستان 94 با افزایش نرخ بیکاری در استان یزد و کاهش نرخ بیکاری در بعضی از استان‌ها، یزد رتبه 13 را از نظر نرخ بیکاری کسب کرده است.

در تابستان 93 نرخ بیکاری یزد از استان‌هایی مانند فارس، گیلان، مازندران، خراسان شمالی، اردبیل، هرمزگان و خراسان شمالی کمتر بوده ولی در تابستان سال جاری نرخ بیکاری استان یزد از این استان‌ها بیشتر شده است.

دلایل متعددی برای افزایش بیکاری در استان مطرح است. یکی از این دلایل می‌تواند تعطیلی و کاهش ظرفیت تولید کارخانجات استان صنعتی یزد باشد. متاًسفانه صنعت به عنوان بزرگترین بخش اشتغال‌زای استان در وضعیت مساعدی قرار ندارد و اکثر قریب به اتفاق واحدهای صنعتی استان در طی دو سال گذشته با تعدیل نیرو، تعطیلی موقتی و دائمی مواجه بوده‌اند. از سویی دیگر بازار یزد نیز همسو با بازارهای کشور این روزها رونقی ندارد و اکثر کسبه از رکود حاکم بر بازار و بی‌رونقی آن رنج می‌برند.

بیکاری از معضلات جاری جامعه ایران است که بیش از همه جوانان را تهدید می کند. همواره مطرح می‌شود که بازار کار ایران توانایی جذب نیرو را از دست داده اما در فضا و شرایطی که وجود دارد نه تنها بازار، نیروی کاری جذب نمی‌کند بلکه بسیاری از شاغلان نیز کار خود را از دست می‌دهند و به خیل بیکاران افزوده می‌شوند.

رابطه میان تورم و بیکاری (منحنی فیلیپس)

بر اساس قوانین علم اقتصاد، بین تورم و نرخ بیکاری رابطه معکوسی وجود دارد به این معنی که در کوتاه مدت برای کاهش نرخ بیکاری می‌بایست نرخ بالاتر تورم را بپذیریم؛ ، البته این رابطه معکوس در بلندمدت ضعیف‌‌تر از رابطه موجود در کوتاه‌‌‌‌مدت است.سیاست‌های دولت یازدهم نیز در این دو سال بر کاهش تورم تمرکز کرده که بر اساس نظر کارشناسان اقدامات دولت در جهت کاهش تورم باعث شده رکود حاکم بر بازار و همچنین نرخ بیکاری افزایش یابد.

دولت یازدهم کاهش نرخ تورم را اولویت اول خود قرار داده است، اما کارشناسان معتقدند ادامه روند سیاست‌های انقباضی دولت باعث تشدید رکود در کشور شده و به دنبال آن آسیب‌های جدی را به اقتصاد کشور وارد خواهد کرد. برای کاهش نرخ بیکاری و بازگشت رونق به بازارها به برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های دقیق و همه جانبه نیاز است تا با حفظ توفیق در بحث نرخ تورم، تحرکی در اقتصاد کشور ایجاد شود.