به گزارش یزدآوا به نقل از یزدرسا؛ زیلو هنری به قدمت تاریخ ایران است که حتی قرن ها قبل از اسلام رایج بوده است. هر چند زیلو به واسطه تشکیل از پنبه خالص ویژگی های منحصر به فردی نظیر طول عمر بالا (تا نیم قرن)، سازگاری کامل با پوست و البته آب و هوای گرم و خشک کشور را داراست اما گذر زمان باعث شده تا ایرانیان این هنر عظیم را به فراموشی بسپارند.

اما خوشبختانه در طی دو دهه گذشته برخی افراد کمر به احیای این هنر _صنعت ایرانی بسته اند. این جریان بعد از عنایت رهبر انقلاب به این هنر ایرانی و استفاده شخص ایشان از زیلو برای مفروش کردن حسینیه امام(ره) قوت گرفت و سرانجام با راهنمایی رهبر معظم انقلاب در مسیر تحول زیلو گام برداشت.

به همین ترتیب هنری که می رفت تا موزه ای شود دوباره راه خود را به زندگی مردم باز کرد. هر چند هنوز مشکلات بسیاری برای شناساندن این صنعت به مردم و جلب حمایت مسئولین نیاز است اما با توجه به ویژگی های منحصر به فرد آن و عنایت رهبر انقلاب انتظار این کار چندان دشوار به نظر نمی رسد.

جهاد دانشگاهی استان یزد یکی از نهادهایی است که با توجه به دسترس بودن مواد اولیه تولید زیلو و همچنین پتانسیل بالای این صنعت برای کارآفرینی و درآمدزایی تصمیم به رفع موانع این مسیر گرفت.

فعالیت جهاد دانشگاهی خون تازه ای در رگ های صنعت زیلو بود

رئیس سابق جهاد دانشگاهی میبد در مصاحبه با یزدرسا ضمن اشاره به فعالیت های این نهاد برای احیای صنعت زیلو گفت: سال 88 جهاد دانشگاهی استان یزد تصمیم گرفت برای احیای زیلو یک کار اساسی انجام دهد. به همین منظور بحث راه اندازی «خانه زیلو» با سه هدف آموزش، پژوهش و تجاری سازی زیلو در جهاد دانشگاهی شروع شد.

مرتضی محسن زاده افزود: در این مدت یک سری موفقیت ها هم کسب شد. مثلاً موضوع مهم تغییر کاربری زیلو از یک زیرانداز ساده به کارکردهای مختلف از این دست موفقیت ها بود که در این راستا نمونه هایی هم رونمایی شد.

وی با تاکید بر مبحث آموزش عنوان کرد: در بحث آموزش با توجه به فاصله زمانی بین بافنده های قدیمی و فراموشی این مبحث، مجموعه جهاد دانشگاهی بحث آموزش را با تهیه سرفصل هایی برای آموزش کوتاه مدت دوره های زیلوبافی در سه سطح مقدماتی، متوسطه و پیشرفته آماده کرد که در  سرفصل های کتاب های آموزشی جهاد دانشگاهی هم آمده است. بر اساس همین سرفصل ها آموزش نیروی انسانی از اوایل سال 89 آغاز شد.

محسن زاده اضافه کرد: سعی شد در طول هر ترم حداقل یک دوره داشته باشیم. که خب بر اساس بضاعت مجموعه در حد 14 در هر دوره آموزش دیدند. به این ترتیب تعداد قابل قبولی در طول این 4-5 سال اخیر توانستند زیلو بافی را فرا بگیرند، که بعضی ها هم بر اساس پشتکاری که داشتند الان هم مشغول به کار هستند.

وی تصریح کرد: در نتیجه این فعالیت ها در حال حاضر میبد به مرجعی برای آموزش های کوتاه مدت زیلوبافی تبدیل شده است، که افراد علاقه مند از سراسر استان را به خود جذب می کند.

وی به ظرفیت این صنعت برای کارآفرینی هم اشاره کرد و بیان داشت: اتفاق های خوب دیگری که در این زمینه افتاد بحث راه اندازی کارگاه های تجمعی بود. مثلاً یک یا دو نمونه از این کارگاه ها با همکاری جهاد دانشگاهی و مجموعه بهزیستی شهرستان راه اندازی شد و الان هم مدد جویان بهزیستی در آن مشغول به فعالیت هستند.

این مقام مسئول خاطرنشان کرد: برای اولین بار در سال 92 با کمک دوستان دو نمونه از محصولات زیلوهای جهاد دانشگاهی نشان مرغوبیت کالا گرفتند.

رئیس سابق جهاد دانشگاهی میبد افزود: در حال حاضر هم جهاد دانشگاهی استان یزد با همان رویکردِ آموزش، پژوهش و تجاری سازی کار خود را ادامه می دهد که این رویکرد خون تازه ای در رگ این هنر_صنعت در شهرستان میبد و چه بسا استان یزد به جریان انداخت.  

نیاز ضروری به تشکیل دبیرخانه توسعه صنعت زیلو

این مقام مسئول با اشاره به مشکلات مقابل فراگیر شدن زیلو عنوان کرد: متاسفانه خیلی ها فعلاً زیلو را با نگاه کالای صرفاً تبلیغاتی با حس ناسیونالیستی نگاه می کنند، نگاهی که همیشه بوده و در سال های اخیر برجسته تر شده است. این یک کلیتی است اما در عمل ما آنچنان که باید و شاید به این قضیه باور نداریم. زیلو می تواند به عنوان یکی از شاخص های اقتصاد استان یا شهرستان میبد باشد. الان هم تحرکاتی که انجام می شود در شهرستان میبد بیشتر بخش های خصوص هستند که به این بازار رونق ویژه داده اند.

وی گفت: اگر قرار است این اتفاق با یک باور درست انجام شود، بالاخره باید مجموعه حاکمیت استان و شهرستان در این قضیه با یک نگاه دقیق تر و برنامه ریزی به سمت رشد این قضیه و توسعه این صنعت پیش روند.

محسن زاده تاکید کرد: باتوجه به اینکه اقبال عمومی به این مبحث و بازاریابی این مجموعه در کشور، کشورهای حاشیه خلیج فارس و حتی کشورهای اروپایی وجود دارد مطمئناً مسئولان از سرمایه گذاری در این صنعت ضرر نمی کنند. مهمترین کلید واژه در این ماجرا باور است؛ باور مسئولین به این که این اتفاق شدنی است و باید از آن حمایت کنند.

وی خاطرنشان کرد: راهکارهای مختلفی برای پیشرفت در این مساله وجود دارد. همه مسئولین در هر بخشی زحمت هایی هم کشیده اند منتها این مباحث نیاز به یک برنامه جامع با یک افق مشخص و برنامه ریزی دقیق دارد اما چون معمولاً برنامه ای جامع وجود ندارد، نمی توان به اهداف دست یافت.

رئیس سابق جهاد دانشگاهی میبد با تاکید بر پتانسیل بالای صنعت زیلو برای درآمدزایی ابراز داشت: شعار نمی دهم، چون در این کار بودم و فضا را لمس کرده ام با قاطعیت اعلام می کنم این پتانسیل وجود دارد. الان هم بخش های مختلف مانند میراث فرهنگی و جهاد دانشگاهی در این حوزه زحمت می کشند، اما الان زمان آن رسیده که برنامه ای جامع تدوین شود.

محسن زاده گفت: به نظر می رسد باید یک انسجام برای این پیشرفت اتفاق بیافتد. اینکه هر گروهی بخشی از کار را انجام دهد ذاتاً ایرادی ندارد اما این بخش ها باید انسجام داشته باشند. به همین منظور پیشنهاد استقرار دبیرخانه توسعه صنعت زیلو در شهرستان میبد با محوریت فرمانداری از سوی بنده ارائه شد؛ اما هنوز به دلایلی این اتفاق رخ نداده است. وقتی این دبیرخانه ایجاد شود طبیعتاً راهبری این جریان برای توسعه صنعت خیلی بهتر، آسانتر و مطمئن تر خواهد بود.

وی خاطر نشان کرد: اگر امور زیربنایی در حوزه زیلو راه بیافتد اقتصاد به دست همین مردم راه خودش را پیدا می کند و تولید مسیر توسعه و تعالی خود را می پیماید.

محسن زاده در پایان ضمن تقدیر از رسانه ها خاطر نشان کرد: دنباله دار بودن این جریان از لحاظ رسانه ای می تواند به توسعه صنعت زیلوکمک کند به ویژه که در بخش تجاری سازی  هنوز به اهداف اصلی که بتوانیم محصولات را تجاری سازی کنیم، نرسیده ایم.