سرو ابرکوه؛ اولین اسکناس در ایران در اواخر قرن هفتم هجری ( 13 میلادی ) و در دوره سلطنت پنجمین پادشاه ایلخانیان منتشر شد. تا پیش ‏از آن ، سکه ، بیجک و برخی اسکناس های خارجی ( بخصوص منات روسی ) در این کشور رواج داشت. اما با الهام گرفتن از ‏پول کاغذی چین ، در این دوره به مردم دستور داده شد تا سکه ها و زرهایی که دارند را تحویل داده و به جای آن پول کاغذی ‏بگیرند – که به آن چاوه گفته می شد. بدین ترتیب برای اولین بار پول کاغذی در تبریز منتشر شد ، هرچند دوامی نداشت و با ‏توجه به مخالفت شدید مردم خیلی زود از رونق افتاد. اسکناس یک درهمی چاپ‌شده در آن زمان، قدیمی‌ترین اسکناس شناخته شده ‏در ایران است که منقّش به «لااله الاالله و محمد ‏رسول‌الله» می‌باشد.‏

پس از آن شاید بتوان دوره قاجار را بعنوان دوره ای مستحکم در ورود اسکناس به بازارها دانست. واحد اصلی پول قاجار تومان، ‏قران و شاهی بود. تومان واژه‌ی ترکی ایغوری است به معنی ده‌هزار که در تقسیمات لشکری هر ده‌هزار سرباز تومان و ‏فرمانده‌ی آنها امیرتومان نامیده می‌شد. تا پیش از قاجار از این واحد پولی استفاده نمی‌شد. کوچک‌ترین واحد پول ایران در آخر ‏دوره قاجار، دینار بود. طبیعتا یک تومان معادل ده هزار دینار یا برابر ده قران بود. ‏

به گزارش یزدرسا، پول دوره‌ی قاجار تا اوایل دوره‌ی پهلوی رایج بود. در سال 1308 خورشیدی واحد پول ایران تغییر یافت و از تومان به ریال ‏تبدیل شد. هر چند از آنجاییکه 1 ریال جدید با 1 قران سابق برابر بود، مردم بجای ریال ، همان قران را می‌گفتند و امروزه نیز ‏همچنان هر دو واحد پولی ریال و تومان مورد استفاده قرار می گیرد. ‏

در زیر تصاویری جالب از این اسکانس های قدیمی را ببنید؛