یزد آوا؛ «مهم‌ترین رقیب روحانی تیم اقتصادی دولت است که در بسیاری از موارد به ضرر روحانی عمل می‌کند.» این بیان اذعان چندی قبل سخنگوی دولت اصلاحات است که نتوانسته ناکارآمدی های اقتصادی دولت یازدهم را بیشتر از این نادیده بگیرد و ناگزیر به بیان آن شده است. واقعیت همین است که چالش بزرگ حسن روحانی در شرایط کنونی و در انتخابات سال آینده، عملکرد دولت به ویژه در حوزه اقتصادی است و این مسئله ای است که حامیان دولت هم نمی توانند نگرانی خود را از آن پنهان کنند. عملکردی که تا کنون نه تنها اجرایی شدن وعده های روحانی را به همراه نداشته که حتی در مواری عکس آنچه را  که رئیس جمهور وعده داده بود نیز در پی داشته است.

اینکه دولتی بتواند به اوضاع اقتصادی جامعه سر و سامان بدهد در هر دوره ای از اهمیت بالایی برخوردار است و رئیس دولت برای موفقیت های آینده خود از جمله برای موفقیت در انتخابات بعدی، به این سر و سامان دادن نسبی اقتصادی نیازمند است. اما این مسئله برای ادامه‌ی حیات دولت فعلی از اهمیتی مضاعف برخوردار است چرا که وعده گشایش اقتصادی توسط دولت نه تنها از شعارهای روحانی در زمان رقابت های انتخاباتی بود که این مسئله در واقع اصلی ترین و محوری ترین شعار و برنامه وی بود و همین مسئله بود که موجب اقبال مردم نسبت به او در انتخابات شد.

کار برای رئیس جمهور جایی سخت تر می شود که بهانه اصلی وی که مذاکره و ارتباط با غرب بود، حالا دیگر رفع شده و دولت یازدهم نمی تواند همچون گذشته به این بهانه از بار مسئولیت شانه خالی کند. حالا دیگر ماه ها است که از اجرایی شدن برجام که قبله‌ی آمال جناب رئیس جمهور و دولت مردان است، می گذرد. همه این موارد دست به دست هم داده تا "عملکرد دولت" به عنوان مهم ترین رقیب رئیس دولت در انتخابات سال آینده خودنمایی کند.

اما مسئله به اینجا ختم نمی شود، چرا که آنچه تعیین کننده است فقط واقعیت های مربوط به عملکرد دولت و میزان کارآمدی آن نیست. انتقادها و نارضایتی ها در قبال دولت زیاد است اما نکته مورد اهمیت این است که بین گستردگی نارضایتی ها و انتقادها با میزان ناکارآمدی دولت تناسب وجود ندارد و این یعنی اینکه دولتی ها در اداره افکار عمومی تا حد قابل توجهی موفق عمل کرده اند. دولت در مدیریت افکار عمومی موفق بوده که با چنین کارنامه ای که در این سه سال و چند ماه از خود به جای گذاشته، توانسته نارضایتی ها از خود را در این سطح نگه دارد.

نکته قابل اهمیت این است که علاوه بر عملکرد واقعی دولت، تصویری که از عملکرد ارائه می شود نیز از اهمیت زیادی برخوردار و در مناسبات آینده مربوط به دولت تعیین کننده است. به لطف همین تصویرسازی بود که دولت خواسته خود در رابطه با مذاکرات هسته ای را پیش برد و به برجام رسید. مگر غیر از این است که واقعیت های تلخی که در رابطه با برجام وجود دارد و برخی از آن ها در ماه های اخیر هویدا شده است، از همان ابتدای شروع مذاکرات برای بسیاری از کارشناسان و منتقدان روشن بود و آن ها مکرر در قبال آن گفتند و نوشتند. اما چه چیزی موجب شد تا دولت بتواند به برجام برسد؟ غیر از این است که فضاسازی های رسانه ای حامیان دولت موجب آن شد! و آیا غیر از این است که همین فضاسازی ها موجب شد تا آن ها در انتخابات اسفند ماه بتوانند با تمسک به برجام به دستاوردهایی برسند؟

به راستی اگر فردی جز حسن روحانی، اینگونه منتقدانش را مورد هجمه قرار می داد، یا با این لحن از مردم گلایه می کرد که چرا «شکر نمی‌کنید» یا چرا «گوش نمی‌کنید» و یا مثلا از «ضرورت بهره گیری از فرصت ماه مبارک رمضان در فضای پسابرجام»(!) سخن می گفت و یا سخنانی شبیه به این به زبان می آورد، رسانه های زنجیره ای که امروز از حامیان دولت یازدهم هستند با وی چه می کردند؟ میزان واکنش هایی که به تعطیلی پشت سر هم کارخانه ها و حقوق نجومی مدیران و نقض مدام برجام توسط طرف غربی و مواردی از این دست صورت می گیرد، به خوبی نشان می دهد که دولت هرچند در واقعیت عملکرد قابل دفاعی ندارد اما در تصویرسازی از واقعیت ها، اوضاعش خوب است.

هرچند رئیس دولت یازدهم در انتخابات سال بعد رقیب سرسختی به نام «عملکرد دولت» را جلوی روی خود دارد که موفقیتش در انتخابات را هم با تهدید جدی مواجه کرده، اما در عین حال، مهارت دولت و ارتش رسانه ای اش در وارونه نمایی واقعیت ها را نمی توان نادیده گرفت. مهارتی که موفقیت ها و حیات دولت تا کنون نیز بیش از آنکه بسته به عملکرد دولت باشد بسته به آن بوده است. البته، از این مهم نیز نباید غفلت کرد که برای همیشه نمی توان با تمسک به وارونه نمایی واقعیت ها ارتزاق کرد و فقط تا حدی می توان با ابزار رسانه واقعیت ها را قلب کرد و به اهداف موردنظر نائل شد. به نظر می رسد انتخابات خرداد سال آینده، عرصه زورآزمایی بین واقعیت ها و تصویرسازی از واقعیت ها باشد

نویسنده: وحید سالار

یزد رسا